Κοιτάζω τις λίστες των υποψηφίων ευρωβουλευτών των πολιτικών κομμάτων και σκέφτομαι: κάπου έχει υπάρξει ένα μπέρδεμα. Κάτι δεν έχει γίνει σαφές. Δεν νομίζω ότι είναι κατά λάθος. Επίτηδες το κάνουν τα πολιτικά κόμματα. Μα και οι πολίτες δεν νομίζω ότι δεν καταλαβαίνουν τι συμβαίνει. Καταλαβαίνουν. Και δεν τους νοιάζει.
Θα σας πω τι εννοώ.
Οι εκλογές δεν είναι μια ευκαιρία για τους πολίτες να μαζεύονται για να πουν τη γνώμη τους. Οι εκλογές είναι διαδικασία διορισμού. Μαζεύονται όλοι οι συνιδιοκτήτες και επιλέγουν διαχειριστή. Το ερώτημα των εκλογών είναι: ποιους και ποιες από αυτούς θέλετε να διορίσετε για να κάνουν μια συγκεκριμένη δουλειά; Εν προκειμένω, στο θέμα των επερχόμενων ευρωεκλογών, το ερώτημα είναι: ποιες και ποιοι αποφασίζετε να αναλάβουν τα καθήκοντα του ευρωβουλευτή ή της ευρωβουλεύτριας για τα επόμενα πέντε χρόνια;
Μια απόφαση. Οι εκλογές δεν είναι κατάθεση άποψης ή γνώμης. Είναι η λήψη μιας απόφασης. Η διαφορά δεν είναι μόνο φιλοσοφική, και είναι μεγάλη. Εδώ και πάρα πολλά χρόνια, το πολιτικό μας σύστημα κοροϊδεύει τους ψηφοφόρους, και οι ψηφοφόροι καθόμαστε να μας κοροϊδεύουν ευχαρίστως. Μετατρέπουμε την δημοκρατία μας σε ριάλιτι. Σε μια περιοδική δημοσκόπηση που χρησιμοποιείται για να νοθεύσει τη σχέση του πολίτη με το κράτος.
Πόσο οργισμένοι είστε για τα Τέμπη;
Πόσο καλά τα λέει η τάδε τηλεπερσόνα on camera;
Πόσο δίκαιος είναι ο αγώνας του φυλακισμένου δημάρχου στην Αλβανία;
Πόσο χαρήκατε με το τάδε χρυσό μετάλλιο πριν από είκοσι χρόνια;
Πόσο αντιπαθείτε το τάδε κόμμα;
Καμία από αυτές τις ερωτήσεις δεν είναι ερωτήματα που καλείστε απαντήσετε στις ευρωεκλογές. Κάποιες από αυτές μπορεί αναφέρονται σε θέματα που είναι χρήσιμα κριτήρια για την απόφαση που καλείστε να λάβετε. Αλλά κανένα από αυτά δεν είναι το αντικείμενο αυτής της συγκεκριμένης διαδικασίας. Μπορεί να σας λένε ότι αυτό είναι το αντικείμενο της συγκεκριμένης διαδικασίας. Μπορεί να επιλέγουν τα υποψήφια πρόσωπα των εκλογών ακριβώς για να σας κάνουν να νομίσετε ότι αυτά είναι τα πραγματικά ερωτήματα των εκλογών. Σας κοροϊδεύουν. Και κάθεστε. Και το αποτέλεσμα φαίνεται.
Το 2019 οι Έλληνες πολίτες επέλεξαν 21 ανθρώπους για να τους εκπροσωπήσουν στο ευρωκοινοβούλιο. Η περισσότερες από τις επιλογές που έκαναν δεν ήταν καλές. Φανταστείτε ένα διευθυντικό στέλεχος σε μια εταιρεία που αποφασίζει να προσλάβει 21 στελέχη, και στο τέλος της πενταετούς τους θητείας ο ένας έχει καταλήξει στη φυλακή για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, ένας άλλος κατηγορήθηκε για σεξουαλική παρενόχληση, μια άλλη συνελήφθη για απάτες και ούτω καθεξής. Τέτοιου επιπέδου επιλογές έκαναν οι Έλληνες ψηφοφόροι το 2019. Βεβαίως, οι Έλληνες ψηφοφόροι, αντίθετα με τα διευθυντικά στελέχη, δεν κινδυνεύουν να απολυθούν από κανέναν. Είναι, καλώς, μόνιμοι.
Υπάρχουν κάποια εργαλεία αξιολόγησης του πόσο “επιδραστικοί” είναι οι ευρωβουλευτές. Μετράνε το πόσο ενεργοί, αποτελεσματικοί και εξωστρεφείς είναι, αλλά και το πόσο επηρεάζουν και κινητοποιούν πράγματα στο εξαιρετικά πολύπλοκο μικροσύμπαν των Βρυξελλών και του Στρασβούργου. Τα περισσότερα από τα κορυφαία ονόματα σε αυτές τις λίστες, βεβαίως, είναι πολύ πιθανό να μην τα έχετε ξανακούσει ποτέ. Είναι και όλες και όλοι ξένοι. Αλλά αυτοί είναι οι άνθρωποι που κάνουν δουλειά εκεί πέρα, μέσα στις επιτροπές στις οποίες συμμετέχουν, με τις παρεμβάσεις και τις ερωτήσεις τους στην ολομέλεια. Από τους 21 ευρωβουλευτές και ευρωβουλεύτριες της δικιάς μας χώρας, μόνο ένας εμφανίζεται στο Τοπ-100 της μιας λίστας. Στο Τοπ-100 της άλλης δεν εμφανίζεται κανένας. Το σκορ της χώρας μας ως προς την επιδραστικότητα των εκπροσώπων της στην Ευρωβουλή στο ένα εργαλείο είναι το τέταρτο από το τέλος, μετά την Ιταλία, την Ουγγαρία και την Κύπρο. Στο άλλο εργαλείο είναι πάλι το τέταρτο απ’ το τέλος, μετά την Ιταλία, την Ουγγαρία και τη Γαλλία (!). Αυτές ήταν οι επιλογές μας πέντε χρόνια πριν, έτσι τα πήγαν. Θα ήθελα να σας προτείνω κάτι.
Στις 9 Ιουνίου μην πάτε τις κάλπες για να πείτε τη γνώμη σας. Αυτό σας ζητάνε, επειδή νομίζουν ότι αυτό θέλετε. Μην το κάνετε. Καταλαβαίνω ότι έχετε απόψεις. Εκφράστε τις απόψεις σας αλλού. Τόσες πλατφόρμες υπάρχουν. Εκείνη την καλοκαιρινή ημέρα, όταν περάσετε πίσω από το μπλε παραβάν, μην εκφράσετε γνώμη: πάρτε μιαν απόφαση. Διαλέξτε ποιές και ποιούς θέλετε να προσλάβετε. Δεν είναι εύκολο. Το καταλαβαίνω. Θέλει λίγο διάβασμα. Προετοιμασία. Ο διορισμός είναι διοίκηση. Είναι δουλειά. Είναι ευθύνη. Ποιος θέλει ευθύνες καλοκαιριάτικα; Αλλά τι να κάνουμε. Στην πραγματικότητα αυτός είναι ο ρόλος μας ως πολίτες μιας δημοκρατίας, όχι αυτός που σας βάζουν να παίξετε. Να απαντάμε στα πραγματικά ζητούμενα της κάλπης. Όχι σε άλλη μια δημοσκόπηση.