Μπαίνοντας στην τελική ευθεία προς τις εκλογές το τοπίο αρχίζει να ξεκαθαρίζει, στη μεγάλη εικόνα. Για τη Νέα Δημοκρατία, της οποίας η πρωτιά ουδέποτε αμφισβητήθηκε –γι’ αυτό και σε όλες τις δημοσκοπήσεις θεωρείται περιττή η ερώτηση για την παράσταση νίκης– το ερώτημα ήταν αν θα κινηθεί στα επίπεδα των προηγούμενων ευρωεκλογών, και εκτός δραματικού απροόπτου θα κινηθεί. Το ντέρμπι για τη δεύτερη θέση έχει το φαβορί του, τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ένας μήνας είναι μεγάλο διάστημα και η δεδομένη αμετροέπεια Κασσελάκη είναι ένας απρόβλεπτος παράγοντας στις εξελίξεις. Αν τελικά το ΠΑΣΟΚ σταθεροποιηθεί στην τρίτη θέση –χρυσώνω το χάπι– τότε, όπως δήλωσε ο Νίκος Παπανδρέου, «θα έχουμε θέμα». Το ζητούμενο είναι αν, σε αυτή την απευκταία για το ΠΑΣΟΚ περίπτωση, συμφωνήσει και ο Νίκος Ανδρουλάκης πως υπάρχει θέμα. Διότι αν δεν συμφωνήσει, τότε όντως υπάρχει θέμα.
Είναι γνωστό ότι ο Ν. Ανδρουλάκης είναι ένας πολιτικός του κομματικού μηχανισμού. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι με μεθοδικές κινήσεις κατόρθωσε να ελέγχει όλες τις βαθμίδες της κομματικής ιεραρχίας με πρόσωπα της απολύτου εμπιστοσύνης του. Εχει συγκροτήσει μια ηγετική ομάδα που ομονοεί όχι επάνω σε μια συγκεκριμένη πολιτική πλατφόρμα, αλλά επάνω στην αντίληψη πως το κυρίαρχο είναι ο έλεγχος του κόμματος. Στην παλαιοκομμουνιστική ιδιόλεκτο τους αποκαλούσαν «απαράτσνικ». Ετσι, όλες οι διαδικασίες τελούν υπό την αίρεση ότι είναι αποδεκτές από τον αρχηγό και την ηγετική του ομάδα. Αρα επανέρχομαι σε αυτό που έγραψα λίγο παραπάνω, ότι το ζήτημα δεν είναι τι θα πει ο Νίκος Παπανδρέου για το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, αλλά τι θα πουν ο ίδιος ο Νίκος Ανδρουλάκης και οι στενοί συνεργάτες του. Ο έλεγχος είναι το παν στα κόμματα των μηχανισμών. Και το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα των μηχανισμών. Αυτή τη φυσιογνωμία ποτέ δεν την απέβαλε. Και όσο ήταν ένα μεγάλο κόμμα, οι μηχανισμοί λειτουργούσαν συμπληρωματικά προς τη μαζικότητα. Σήμερα έφυγε η μαζικότητα και έμειναν οι μηχανισμοί.
Το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα των μηχανισμών. Αυτή τη φυσιογνωμία ποτέ δεν την απέβαλε. Και όσο ήταν ένα μεγάλο κόμμα, οι μηχανισμοί λειτουργούσαν συμπληρωματικά προς τη μαζικότητα. Σήμερα έφυγε η μαζικότητα και έμειναν οι μηχανισμοί.
Στο απέναντι στρατόπεδο –και αναφέρομαι στον ΣΥΡΙΖΑ– η κατάκτηση της δεύτερης θέσης, και μάλιστα με ευδιάκριτη διαφορά από το ΠΑΣΟΚ, θα θέσει τέρμα στα συγκεκριμένα σενάρια για τη συγκρότηση ενός κοινού σχήματος που θα αποτελέσει τον εναλλακτικό πόλο στη Νέα Δημοκρατία. Ενας πανίσχυρος Κασσελάκης –ο οποίος από τα τάρταρα ενός μονοψήφιου ποσοστού σκαρφάλωσε στη δεύτερη θέση– δεν έχει κανένα λόγο να βάλει στο παιχνίδι τρίτο πρόσωπο κοινής αποδοχής. Οποιαδήποτε συζήτηση ξεκινήσει για τη δημιουργία αυτού του σχήματος θα γίνει υπό τους όρους του ΣΥΡΙΖΑ. Ετσι γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις. Ο νικητής διαμορφώνει το τοπίο.
Σε γενικές γραμμές, να μην περιμένουμε ανατροπές στις ευρωεκλογές. Λίγο-πολύ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τις τάσεις και εκτιμώ, με βάση τα σημερινά δεδομένα, πως εκπλήξεις σαν αυτές των εθνικών εκλογών του 2023 δεν θα υπάρξουν.
