Επί είκοσι πέντε χρόνια τα ερείπια του βομβαρδισμένου το 1999 από αεροσκάφη του ΝΑΤΟ κτίριο του Γενικού Επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων της Σερβίας, στο κέντρο του Βελιγραδίου, ήταν ο αδιάψευστος μάρτυρας της «βαρβαρότητας» κατά του σερβικού έθνους στον πόλεμο του Κοσόβου.
Πολλά τουριστικά γραφεία, μάλιστα, το είχαν κατατάξει στα αξιοθέατα του Βελιγραδίου και συχνά Σέρβοι κατέθεταν λουλούδια στα χαλάσματα.
Τώρα οι Αμερικανοί επιστρέφουν στον «τόπο του εγκλήματος» όχι με βόμβες ουρανίου, αλλά με δολάρια. Η κυβέρνηση της Σερβίας διαπραγματεύεται το «σύμβολο του πόνου» με αμερικανική εταιρεία συμφερόντων του γαμπρού του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, που όπως δήλωσε σχεδιάζει να ανεγείρει ολόκληρο πύργο, όμοιο με εκείνον του πεθερού του, δηλαδή τον Trump Tower της Νέας Υόρκης.
Κανένα πρόβλημα πιθανότατα δεν θα υπήρχε εάν το κατεστραμμένο κτίριο αγόραζαν Κινέζοι, Ρώσοι ή Αραβες. Οι Αμερικανοί εχθροί, όμως;
Σε έναν πολύ εύστοχο παραλληλισμό το Politico έγραψε πως «για πολλούς Σέρβους είναι σαν οι Ταλιμπάν να θέλουν να χτίσουν ένα πολυτελές ξενοδοχείο στο σημείο όπου βρίσκονταν οι Δίδυμοι Πύργοι».
Μέχρι τώρα λίγοι είναι εκείνοι που ύψωσαν λάβαρο διαμαρτυρίας, αλλά δεν φαίνεται να εισακούονται.
Ο πανταχού παρών και τα πάντα ελέγχων στη χώρα του πρόεδρος Βούτσιτς θέλει το «εχθρικό χρήμα», έστω και αν αυτό επενδύεται επί των ερειπίων, υλικών και ψυχικών, του έθνους, και ταυτόχρονα θεωρεί πως κρατάει σε «κατευνασμό» τους Αμερικανούς στο φλερτ του με τον Πούτιν.
Οι Σέρβοι δεν πρωτοτυπούν. Οι Βιετναμέζοι αντάλλαξαν με δολάρια τις ωμότητες που διέπραξαν εναντίον τους οι Αμερικανοί στον μεταξύ τους πόλεμο. Είχα την τύχη να καλύψω την επίσκεψη του Κάρολου Παπούλια στο Βιετνάμ το 2008, που εξελίχθηκε σε οδυνηρή για εμάς έκπληξη. Περιμέναμε να δούμε τα επιτεύγματα της εποποιίας του «ηρωικού λαού του Βιετνάμ», αλλά δεχθήκαμε ένα γερό σοκ με τα όσα αντικρίσαμε.
Εξω από το Ανόι, για παράδειγμα, φιλοξενούνταν σε ίδρυμα εκατοντάδες παιδιά που γεννήθηκαν –και εξακολουθούν και σήμερα να γεννιούνται– παραμορφωμένα από γονείς – θύματα της κίτρινης τοξίνης με την οποία οι Αμερικανοί βομβάρδιζαν τα δάση για να αφανίσουν τα δέντρα ώστε να μην κρύβονται οι Βιετκόγκ.
Οπως μας είπαν, μετά τον πόλεμο οι Βιετναμέζοι ξεκίνησαν διεθνή εκστρατεία εναντίον των Αμερικανών για να μην ξεχαστεί το όλο έγκλημα, αλλά κάπου στη διαδρομή οι Αμερικανοί εξαγόρασαν τη σιωπή τους με μερικές εκατοντάδες εκατ. δολάρια και αρκετές υποτροφίες Φούλμπραϊτ.
Οπως στο Βιετνάμ έτσι και τώρα στη Σερβία επιβεβαιώνεται για άλλη μία φορά το κυνικό «όλα έχουν μια τιμή», ακόμη και αν πρόκειται για την τιμή ενός έθνους.
