Το μόνο που μπορούμε να θεωρούμε σίγουρο είναι αυτό που είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Το Ισραήλ δεν επιχειρεί γενοκτονία των Παλαιστινίων. Οχι γιατί ο εβραϊκός λαός υπέστη τη χειρότερη όλων, αλλά διότι η γενοκτονία έχει συγκεκριμένες προϋποθέσεις που δεν διαφαίνονται στη Γάζα. Οι δολοφονίες αμάχων από τον ισραηλινό στρατό (ακόμη και απελευθερωμένων ομήρων της Χαμάς, όπως έγινε στις 15 Δεκεμβρίου 2023) δεν έχουν στόχο «τον φυσικό αφανισμό, ολικό ή μερικό» των Παλαιστινίων. Γενικώς ο όρος «γενοκτονία» πρέπει να χρησιμοποιείται με εξαιρετική φειδώ, διότι η αλόγιστη χρήση του τον σχετικοποιεί· αν όλα βαφτίζονται γενοκτονία, στο τέλος τίποτε δεν θα είναι γενοκτονία.
Το γεγονός, όμως, ότι δεν γίνεται γενοκτονία στη Γάζα σημαίνει πως δεν πρέπει να ελεγχθεί η κυβέρνηση Νετανιάχου για άλλα εγκλήματα πολέμου; Υπάρχει η σοβαρή υποψία εθνοκάθαρσης και στη Δυτική Οχθη (με τους παράνομους οικισμούς και τον διωγμό των Παλαιστινίων) και στη Γάζα με την ισοπέδωση όλων των υποδομών. Βεβαίως, ο στρατός είναι πολύ αμβλύ εργαλείο για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και η Χαμάς έχει θάψει τις βάσεις της κάτω από σχολεία ή νοσοκομεία. Αλλά πρέπει να ελεγχθεί μην τυχόν ο IDF καίει επίτηδες χλωρά μαζί με τα ξερά. Υπάρχουν δημόσιες δηλώσεις περί εκτοπισμού των Παλαιστινίων και πολλαπλασιάζονται οι επιθέσεις εποίκων (με τη βοήθεια του στρατού) στη Δυτική Οχθη, η οποία ούτε ελέγχεται από τη Χαμάς, ούτε ξεκίνησε από εκεί το έγκλημα της 7ης Οκτωβρίου.
Η δράση της Χαμάς είναι του κοινού ποινικού δικαίου και γι’ αυτό ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) επ’ ουδενί παραλληλίζει το Ισραήλ με τους τρομοκράτες. Για άλλα εγκλήματα ελέγχονται οι ηγέτες της πρώτης και γι’ άλλα οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι. Μπορεί το Ισραήλ να «διεξάγει δίκαιο πόλεμο εναντίον της Χαμάς, γενοκτονικής τρομοκρατικής οργάνωσης, που διέπραξε τη χειρότερη επίθεση εναντίον του εβραϊκού λαού μετά το Ολοκαύτωμα» (Μπέντζαμιν Νετανιάχου, 20.5.2024), αλλά βασική αρχή δικαίου είναι ότι ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα· δεν δικαιολογεί δολοφονίες γυμνών ανθρώπων με λευκή σημαία ή τον υπουργό Αμυνας κ. Γιοάβ Γκάλαντ ο οποίος διέταξε «την πλήρη πολιορκία της Λωρίδας της Γάζας. Δεν θα υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα, ούτε τρόφιμα, ούτε καύσιμα, τα πάντα είναι κλειστά… πολεμάμε ανθρώπινα κτήνη και ενεργούμε αναλόγως» (9.10.2023).
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο αυτή τη στιγμή παράγει αναγκαίο για όλους μας διεθνές δίκαιο. Είναι ο μόνος θεσμός που μπορεί κάπως να περιορίσει τη φρίκη, αφού οι, όπου γης, πολεμοκάπηλοι θα ξέρουν πως –αν μη τι άλλο– θα ελεγχθούν για τα μέσα που χρησιμοποιούν.
