«Θα πω την ίδια λέξη που είπα και στον Λυκαβηττό: Αξιος!». Είναι ο Μίκης Θεοδωράκης που μιλάει για τον Γιάννη Πάριο και την ερμηνεία των δικών του τραγουδιών στη συναυλία της 21ης Ιουλίου 2001, στον Λυκαβηττό. Μια συναυλία που θεωρείται ορόσημο επιτυχίας, ακόμη και για έναν καλλιτέχνη όπως είναι ο Πάριος, με τον δρόμο του στρωμένο με χρυσούς και πλατινένιους δίσκους! Η λέξη «Αξιος!» από τον Μίκη τον Μέγα είναι ό,τι το διαμάντι Κοχινούρ, για όσους ξέρουν από αληθινά διαμάντια!
Μια ημέρα η χθεσινή, με τον ήλιο τον αττικό να ‘χει βγει για τον Μάκη Μάτσα της «Minos-Emi», που έλαμπε από τη χαρά του. Δεν είναι μικρό πράγμα να κλείνει μέσα του ένα διπλό cd τον θησαυρό των ερωτικών τραγουδιών του Θεοδωράκη, τραγουδισμένα από έναν εκστατικό Γιάννη Πάριο, στη συναυλία που διοργάνωσε το περιοδικό «Δίφωνο» στον Λυκαβηττό, σε live ηχογράφηση! Αυτό το διπλό cd που περιλαμβάνει συνολικά 30 τραγούδια με τίτλο «Ο ερωτικός Θεοδωράκης» και «Γιάννης Πάριος live στον Λυκαβηττό», παρουσιάστηκε, χθες, στη μεγάλη αίθουσα του Zonar’s στην Ακρόπολη, απέναντι στον Παρθενώνα, που έριχνε περίεργες ματιές κατά κει – «γιατί τόσες πολλές κάμερες και δημοσιογράφοι; Τι γίνεται;».
Η απάντηση στο πάνελ: Μίκης Θεοδωράκης, ερωτικός ναι, αλλά και λαλίστατος. Μπροστά στο μικρόφωνο μιλάει, και όσα λέει πρέπει να καταγραφούν, γιατί είναι μαρτυρίες μιας ζωής, δεμένης με τον αιώνα που έφυγε και με αυτόν που άρχισε. Δίπλα του ο Γιάννης Πάριος, που ούτε ο ίδιος ο Ερωτας δεν έχει πει τόσα ερωτικά τραγούδια όσα εκείνος! Με τον γίγαντα συνθέτη δίπλα του, και με τραγούδια που έχουν πει πριν από αυτόν ο Μπιθικώτσης, ο Καζαντζίδης και που ήδη τραγουδούν, ή αποπειρώνται να τραγουδήσουν νέοι τραγουδιστές και ηθοποιοί, ο Γιάννης Πάριος επέλεξε να μιλήσει σεμνά και σοφά.
Πάριος: «Είχα μεγάλο τρακ»
«Ευχαριστώ τον Θεό, όχι που ανακάλυψα τον ερωτικό Μίκη -αυτόν τον ήξερα κι αλίμονό μου αν δεν τον ήξερα- αλλά τον ερωτικό άνθρωπο Μίκη Θεοδωράκη, αυτήν τη φορά, γιατί, όντως, και στο πιο επικό κομμάτι του είναι βαθιά ερωτικός». «Ο Μάνος Χατζιδάκις με έλεγε πολεμοχαρή», πετάγεται ο Μίκης, ενώ ο Πάριος συνεχίζει. «Θα ‘θελα να πω και κάτι άλλο για την ορχήστρα Μίκη Θεοδωράκη. Και για τη Χορωδία της Μελίνας Παιονίδου. Μου στάθηκαν σαν φίλοι εκείνο το βράδυ, που δεν σας κρύβω, είχα μεγάλη ευθύνη και μεγάλο τρακ. Και τον μαέστρο μας τον Γιάννη Ιωάννου, ό,τι και να πω θα είναι λίγο. Ευχαριστώ πάρα πολύ όλους σας». Η αίθουσα ασφυκτικά γεμάτη από καλλιτεχνικούς συντάκτες και παράγοντες της δισκογραφίας του τραγουδιού. Εκεί η Μαργαρίτα Θεοδωράκη που επέλεξε κι αυτή τα τραγούδια του δίσκου. Οσο για τα τηλεοπτικά συνεργεία – ακόμη και ο Big Brother θα ζήλευε για το τόσο ενδιαφέρον! Σταθερές και κινητές κάμερες, σμήνη φωτογράφων και ανάμεσά τους οι φίρμες, ο Ντίμης Αργυρόπουλος, ο Γιάννης Κανελλόπουλος, ο Χάρης Μπίλιος, οι φωτογράφοι του Πανουλή πλησίαζαν στο τραπέζι των vips του τραγουδιού για να πάρουν σύνολο και πορτρέτα. Κι ήταν πίσω το δασάκι με τα λιγνά πεύκα που είχε φυτέψει ο Πικιώνης, φόντο ονειρεμένο. Και δίπλα, σε βίντεο γουόλ οι χιλιάδες άνθρωποι της ιουλιανής συναυλίας που τραγουδούσαν μαζί με τον λευκοντυμένο Πάριο. Και ανέβηκε στη σκηνή, στα λευκά κι αυτός, ο Μίκης Θεοδωράκης και τραγούδησαν μαζί! Σκηνές από τη συναυλία είδαμε και, συγκινημένοι, οι πρωταγωνιστές της την ξαναζούσαν, κι όλο κάποιος σιγοτραγουδούσε, μέσα στην αίθουσα – μία συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση ενός τέτοιου δίσκου δεν μπορούσε παρά να είναι τραγουδιστική!
Μάτσας: «Μια βραδιά
που έσταζε ροδόσταμο»
Αλλά ας δούμε με τη σειρά τους, τι είπαν οι πρωταγωνιστές του διπλού cd που το είχαμε ήδη στα χέρια μας και βλέπαμε δίπλα στη μουσική του Μίκη, ποιοι έχουν γράψει τους στίχους: Γιώργος Σεφέρης, Νίκος Γκάτσος, Γιάννης Θεοδωράκης, Δημήτρης Χριστοδούλου, Τάσος Λειβαδίτης – κιόλας φευγάτοι μακριά. Και πάντα μαζί μας Ιάκωβος Καμπανέλλης, Κώστας Βίρβος, Μανώλης Αναγνωστάκης, Μάνος Ελευθερίου και βέβαια, ο Μίκης. Ο Αχιλλέας Θεοφίλου, ο παραγωγός μίλησε πρώτος: «Ευχαριστώ τον Θεό που μπόρεσα να δουλέψω με τον Μίκη από την πρώτη ημέρα της μεταπολίτευσης μέχρι σήμερα. Το ίδιο μπορώ να πω και για τον Γιάννη Πάριο που δουλεύουμε μαζί 32 χρόνια». Με χαμόγελο συγκινημένο πήρε τον λόγο ο Μάκης Μάτσας: «Με ιδιαίτερη χαρά σήμερα προλογίζω αυτόν τον δίσκο που γεννήθηκε μια μαγευτική βραδιά στον Λυκαβηττό. Εναν δίσκο που γεννήθηκε από μια ιστορική συνάντηση του ερωτικού Θεοδωράκη με τον Γιάννη Πάριο, σε μια μοναδική συναυλία που, έπειτα από 35 χρόνια συμπλήρωσής μου στο τραγούδι, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι δεν θα ξεχάσω ποτέ. Καθισμένος δίπλα στον Μίκη παρακολουθούσα τον Γιάννη να δίνει τον, πραγματικά καλύτερο εαυτό του. Να ξαναζωντανεύει τον θησαυρό του μεγάλου συνθέτη με έναν καταδικό του τρόπο. Να ξανακάνει όλα αυτά τα τραγούδια να ακούγονται καινούργια, φρέσκα, δροσερά, νεανικά και να αποκαλύπτουν έναν πραγματικά πρωτόγνωρο ερωτισμό που κανείς μας δεν μπορούσε να τον φανταστεί κι ούτε και ο ίδιος ο Μίκης δεν μπορούσε να φανταστεί πως θα άκουγε εκείνο το βράδυ. Ηταν μια βραδιά μακριά από την περιρρέουσα καθημερινότητα, μια βραδιά που έσταζε ροδόσταμο και μοσχοβόλαγε Ελλάδα. Νιώθω πραγματικά υπερήφανος που αυτή η συναυλία καταγράφηκε, ηχογραφήθηκε και πέρασε στην ελληνική δισκογραφία. Τέτοιες στιγμές σηματοδοτούν το παρόν και περνούν στο μέλλον, για να εκπαιδεύουν, ψυχαγωγώντας, τις μελλούμενες γενιές».
Στο πάνελ και ο στιχουργός – ποιητής Λευτέρης Παπαδόπουλος, με το κεχριμπαρένιο κομπολόι στα αεικίνητα δάχτυλά του, που δεν πήρε τον λόγο. Μας μιλάει με τα κοσμαγάπητα τραγούδια του -στον δίσκο, το δικό του «Ησουνα παράπονο»- κι έχει να μας πει πολλά ακόμα. Ο Μίκης μίλησε για παλιές ηχογραφήσεις στα στούντιο της Columbia, όταν μπήκε μια τάξη δημοτικού σχολείου και ο Νίκος Κανελλόπουλος, ο μέγας ηχολήπτης του Μάνου Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Καζαντζίδη ήθελε να τα βγάλει έξω. «Αστα μέσα, να κάτσουν, να αναπνεύουν» είπα εγώ. «Ο ήχος της ανάσας και της καρδιάς τους θα περάσει στην ηχογράφηση, έστω κι αν δεν ακουστεί. Ετσι κι έγινε. Το τραγούδι που ηχογραφούσαμε; Ενα το Χελιδόνι»…
Η άλλη πλευρά της Σελήνης
Αυτός είναι ο ανεπανάληπτος Μίκης, κάθε του κουβέντα πρέπει να αποθησαυριστεί. Ιδίως όταν θυμώνει, όπως στη δημοσιογραφική ερώτηση «εάν αυτός ο κύκλος είναι αναθέρμανση;» Ποιος είδε τον Μίκη και δεν φοβήθηκε: «Οσο υπάρχουν μεγάλες φωνές, θα υπάρχει αναγέννηση. Αναθέρμανση ήταν οι άριες της Κάλλας; Ολα τα τραγούδια μου τα έδινα σε διαφορετικούς τραγουδιστές «Ο Επιτάφιος» τραγουδήθηκε από τον Μπιθικώτση και από τη Μούσχουρη. Υπάρχει πάντα, μην το ξεχνάμε, η άλλη πλευρά της Σελήνης». Υπήρξε και μια πρόταση, από «Καθημερινής» πλευράς. «Μιας και μας ακούει από μακριά ο Παρθενώνας, να γίνει η Συναυλία και στο Ηρώδειο, στο Φεστιβάλ»! Μέσα στα χειροκροτήματα της αίθουσας, ένσταση από τον Μίκη: «Με σνόμπαρε τόσα χρόνια το Ηρώδειο, τώρα το σνομπάρω εγώ. Τέλος πάντων, βλέπουμε». Και πρόσθεσε: «Εκείνο που αξίζει είναι να βγαίνουμε στις ακριτικές περιοχές να τραγουδάμε».
Αλλά ο Ελληνας υπουργός προσήλθε μετά της συμπαθεστάτης συζύγου του Αντας…