Δεν μπορεί να μην αναγνωρίσει κανείς, ότι ο πρωθυπουργός, όσες συμβουλές κι αν δέχεται κατά καιρούς από συνεργάτες του, αρμόδιους για θέματα «επικοινωνίας» μένει σταθερός και δεν αλλάζει την εικόνα που εμφάνισε ως ηγέτης το 1996. Ετσι στα μεν «μεγάλα» θέματα διαρθρωτικά της οικονομίας, διεθνείς σχέσεις, ευρωπαϊκές πολιτικές, εμφανίζεται ψυχρός, ρεαλιστής, αυστηρός εκσυγχρονιστής και απολύτως «ευρωπαϊκός», στα δε εσωτερικά, «μικρότερα» θέματα, παρότι κάθε τόσο «δεσμεύεται» για την καλύτερη και ταχύτερη ρύθμισή τους, εμφανίζεται λιγότερο απαιτητικός. Κι όταν συγκεκριμένα γεγονότα δυσάρεστα έρχονται, όχι τόσο να αποκαλύψουν, όσο να θυμίσουν σε όλους τους Ελληνες, πόσο πολλές και μεγάλες είναι οι αδυναμίες του κράτους, πόσο πολλά είναι αυτά που λείπουν στις υποδομές της χώρας και πόσο κακά οργανωμένη είναι η ζωή των πολιτών αυτής της χώρας, ιδιαιτέρως στα μεγάλα αστικά κέντρα, τότε ο πρωθυπουργός εμφανίζεται προκειμένου να ξορκίσει το κακό, μοιρολάτρης: Τι να γίνει «αυτή είναι η Ελλάδα», τι να γίνει «τα ακραία καιρικά φαινόμενα προκαλούν θύματα ή ζημίες».
Περιορισμένες εδώ οι «εκσυγχρονιστικές» απαιτήσεις της ηγεσίας. Προέχει να «καλυφθούν» ό,τι κι αν συμβεί, τα μέλη της κυβέρνησης, οι πολιτικοί προϊστάμενοι των κρατικών μηχανισμών. Κι αν οι πολίτες έχουν παράπονα, μάλλον θα έπρεπε να σκεφθούν ποιο είναι ενδεχομένως το φορτίο ενοχών του καθενός για την κατάσταση την οποία βρίσκονται στην Ελλάδα, οι δρόμοι, οι γέφυρες, τα νερά, τα βουνά, τα σχολεία, οι συγκοινωνίες, οι κρατικές υπηρεσίες. Από τη δική της πλευρά η «εκσυγχρονιστική» ηγεσία κάνει αδιαμφισβητήτως το καλύτερο δυνατόν με περίπου «αντίπαλο» μια ιδιόρρυθμη κοινωνία, γεμάτη αδυναμίες, νευρώσεις και κακές συνήθειες, οφειλόμενες στο ότι στήριξε κατά το παρελθόν πολιτικές δυνάμεις κακής ποιότητας. Αυτό είναι πάνω-κάτω το πνεύμα που εκπέμπεται μέσα από τη ρητορεία της πολιτικής ηγεσίας, όταν κάποια γεγονότα έρχονται να χαλάσουν την εικόνα της ισχυρής Ελλάδας που θερμά διαφημίζει το «εκσυγχρονιστικό μπλοκ».
Η αλήθεια είναι, βεβαίως, ότι στο ΥΠΕΧΩΔΕ (που λειτουργεί τώρα υπό νέα υπουργική διεύθυνση) οι αρμόδιοι είναι πιο συγκρατημένοι και δεν φαίνεται να θεωρούν τόσο φυσιολογικά αυτά που συνέβησαν πριν από λίγες ημέρες, εξαιτίας της νεροποντής. Προφανώς κάποιοι αντιλαμβάνονται το αυτονόητο, ότι τα δημόσια έργα πρέπει πάντοτε να κατασκευάζονται σωστά, ακριβώς για να συνθέτουν μια υποδομή που δεν διαλύεται με την εμφάνιση «ακραίων καιρικών φαινομένων». Αν χρειάζονται π.χ. σοβαρά αντι-πλημμυρικά έργα είναι για να μην σημειώνονται καταστροφές, όταν βρέχει πολύ, για κάμποσες ώρες, σε μια περιοχή αγρίως τσιμεντωμένη και μπαζωμένη μάλιστα, όπως η Αττική, όπου έχει συσσωρευθεί ατάκτως ο μισός περίπου πληθυσμός της χώρας. Οταν λοιπόν τέτοια απαραίτητα έργα δεν υπάρχουν (σήμερα η κατασκευή τους, λένε στο ΥΠΕΧΩΔΕ θα κόστιζε πλέον περί τα 300 δισ…) και η «εκσυγχρονιστική» ηγεσία παρακάμπτει αυτή την τεράστια έλλειψη τότε οι ζημιές από τις πλημμύρες θα αποδίδονται από τον πρωθυπουργό απλώς σε «ακραία καιρικά φαινόμενα» (για τα οποία βεβαίως δεν φταίει παρά η Μητέρα Φύσις). Και διάφοροι «αρμόδιοι» θα προσπαθούν κι αυτοί να πείσουν την κοινή γνώμη ότι αυτό που συνέβη προ ημερών ήταν «θεομηνία». Μπροστά σε μια εκδήλωση οργής του Θεού, τι να κάνει μια κυβέρνηση, τι να κάνει ο κρατικός μηχανισμός, τι να πει ένας πολιτικός ηγέτης, όσο εκσυγχρονιστής και να είναι;
Είπε στη Βουλή προχθές ο πρωθυπουργός, ότι «έχουν γίνει πολλά» για την αντι-πλημμυρική προστασία της Αττικής και ότι βεβαίως «υπάρχουν πολλά ακόμη να γίνουν». Εως ότου γίνουν αυτά που «είναι να γίνουν», θα πρέπει οι κάτοικοι της Αττικής να διατηρούν την ψυχραιμία τους και να αφομοιώσουν το άλλο που είπε ο πρωθυπουργός: «Οι φυσικές καταστροφές έχουν πάντοτε θύματα ή ζημίες. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στη χώρα μας, συμβαίνει και σε άλλες πολύ πιο προηγμένες χώρες».
(Ως «φυσική καταστροφή» και «θεομηνία» ορίστηκε απ’ την ηγεσία μια βροχόπτωση στην Αττική «διπλάσια απ’ τη συνηθισμένη»…)
Τυπικώς, εντάξει
Αν όμως, τέλος πάντων, η πολιτική ηγεσία είναι μεν λυπημένη για τις (όποιες) καταστροφές προκάλεσε η «θεομηνία», αλλά ικανοποιημένη από τα αντιπλημμυρικά έργα που έχουν γίνει έως τώρα και από την κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού, μάλλον δεν πρέπει να είναι ευχαριστημένη από την «κροτίδα» που έριξε αιφνιδίως στα πόδια της ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα, κ. Νάιλς, λέγοντας σε τηλεοπτική εκπομπή πολλά και διάφορα περί «τρομοκρατίας» στην Ελλάδα, σύμφωνα με προσωπικές γνώσεις και εμπειρίες του στη διάρκεια της θητείας του εδώ.
Ο (σήμερα συνταξιούχος του Στ. Ντιπάρτμεντ) κ. Νάιλς, μίλησε για «λίστες» υπόπτων, για πρόσωπα σημαντικά της ελληνικής κοινωνίας που θα είχαν συμμετοχή σε τρομοκρατικές ενέργειες και διάφορα άλλα, που κατά την άποψη των αμερικανικών υπηρεσιών συνέθεταν ένα υλικό, το οποίο δεν αξιοποίησε η ελληνική πλευρά. Είπε μάλιστα και ότι ανέφερε και στον πρωθυπουργό ιδιαιτέρως και ένα συγκεκριμένο όνομα υπόπτου.
Ολα αυτά προκάλεσαν φυσικά ποικίλες αντιδράσεις στην Αθήνα, εκνευρισμό στην πολιτική ηγεσία και η κυβέρνηση διέψευσε κατηγορηματικά ως «ψεύδη» όλα όσα ανέφερε ο πρώην διπλωμάτης. Η «κατάθεση» αυτή του κ. Νάιλς θεωρήθηκε γενικώς αναξιόπιστη και ανάξια συγκεκριμένης απάντησης, ενώ και η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα πήρε «αποστάσεις» από το θέμα, «θυμίζοντας» ότι ο κ. Νάιλς είναι από καιρό ιδιώτης και συνεπώς δεν μιλάει για λογαριασμό της κυβέρνησης των ΗΠΑ, άρα μπορεί να διατυπώνει προσωπικές απόψεις του, που δεν αφορούν το Στ. Ντιπάρτμεντ.
Τυπικώς, έτσι βεβαίως έχουν τα πράγματα. Συνταξιούχος είναι ο κ. Νάιλς, πολιτικούς προϊστάμενους δεν έχει πλέον, ό,τι θέλει μπορεί να λέει, ό,τι θέλει μπορεί να θυμάται σχετικώς με την «τρομοκρατία στην Ελλάδα και τη θητεία του στην Αθήνα», ως προκάτοχος του κ. Νίκολας Μπερνς. Κι αν η ελληνική κυβέρνηση θυμώνει με τα όσα λέει, σίγουρα αυτός δεν χάνει τον ύπνο του.
Ποιος ο λόγος;
Παρ’ όλα αυτά, αν εξαιρέσουμε την περίπτωση να είναι εξαιρετικά επιπόλαιος και ολίγον «τραλαλάς» ο κ. Νάιλς, δεν μπορεί κανείς να μη σταθεί καθόλου για λίγο, έστω στην περίπτωση των όσων δήλωσε ως αληθινά. Πρώτον, διότι τα περισσότερα από αυτά που είπε, έχουν πολλές φορές κατά καιρούς υποστηριχθεί ανεπισήμως από την Ουάσιγκτον και έχουν εμφανισθεί με διάφορες «παραλλαγές» και σε επιθετικές αρθρογραφίες αμερικανικών εφημερίδων. Δεύτερον, διότι οι εκτιμήσεις του και τα στοιχεία που εμφανίζει ως αληθινά και άκρως σημαντικά ο συνταξιούχος τώρα διπλωμάτης δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να αγνοούνται από τον νυν πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα, κ. Μίλερ, ο οποίος διετέλεσε υφιστάμενος του κ. Νάιλς, υπηρετώντας στην πρεσβεία προ ετών. Συνεπώς, ασχέτως προς το τυπικό θέμα, όταν ο πρώην διπλωμάτης μιλάει όπως το έκανε για θέματα «τρομοκρατίας» στην Ελλάδα, δεν είναι δυνατόν να μην κοιτάξει, κανείς αμέσως προς το μέρος τού πρώην στενού συνεργάτη του στην Αθήνα, νυν πρεσβευτή, κ. Μίλερ.
Και δεν νομίζουμε, ότι παραλογίζεται όποιος σκεφθεί, πως ίσως ο συνταξιούχος κ. Νάιλς να είπε αυτά που θα ήθελε σήμερα (αλλά δεν του επιτρέπεται) να πει, ο εν ενεργεία διπλωμάτης και πρεσβευτής στην Αθήνα κ. Μίλερ.
Και αν γίνει αποδεκτό, ότι αυτό πράγματι συμβαίνει, τότε μοιραίως ανακύπτει το ερώτημα: Ποιος είναι ο λόγος για τον οποίον θα έπρεπε να ειπωθούν σήμερα αυτά που ειπώθηκαν από αμερικανικής πλευράς για την «τρομοκρατία» στην Ελλάδα και για αντιδράσεις και για συμπεριφορές ελληνικών κυβερνήσεων κατά το (όχι μακρινό) παρελθόν σε αυτήν την υπόθεση;
* * *
Η συνέχεια θα δείξει, αν η «κροτίδα» του κ. Νάιλς είχε ή όχι ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Επισήμως πάντως και εκτός «παρασκηνίων» σχέσεις Αθήνας – Ουάσιγκτον είναι (και) στον τομέα της αντιτρομοκρατικής συνεργασίας καλές όσο ποτέ άλλοτε. Και υποτίθεται ότι κάποιες από τις (αμερικανικές) «πιέσεις» και «δυσφορίες του παρελθόντος δεν υφίστανται σήμερα. Αλλωστε, όπως υποστηρίζουν, μιλώντας και δημοσίως, απόστρατοι αξιωματικοί της Αστυνομίας, που πέρασαν από, υψηλές θέσεις έως πριν από πολύ λίγα χρόνια, η συνεργασία των ελληνικών υπηρεσιών με το FBI είναι στενή εδώ και μια δεκαετία στην υπόθεση της «17 Νοέμβρη» και της τρομοκρατίας γενικότερα. Μένει να δούμε, λοιπόν, τι είδους «κλίμα θα ήθελαν ενδεχομένως να δημιουργήσουν σήμερα και για ποιο ιδιαίτερο λόγο, όσοι στην Ουάσιγκτον πιθανώς να ικανοποιήθηκαν από τα όσα είπε προ ημερών στην ελληνική τηλεόραση ο κ. Νάιλς, φέρνοντας σε αμηχανία τον κ. K. Σημίτη.