Η κατάρρευση του καθεστώτος των Ταλιμπάν και η αλλαγή του σκηνικού στο εσωτερικό του Αφγανιστάν δημιουργούν μια νέα πραγματικότητα, που απαιτεί την έγκαιρη ενεργοποίηση της Ελλάδας εάν στόχος είναι η μεγιστοποίηση και διεθνής προβολή του ρόλου της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να σταλούν δυνάμεις στα Βαλκάνια και βοήθεια στο Αφγανιστάν, ενώ έφθασε η ώρα να «εξαργυρωθούν» οι καλές σχέσεις με τη Συρία και το Ιράν.
Η Τουρκία, έξυπνα φερόμενη, ανακοίνωσε πριν από μερικές εβδομάδες την πρόθεσή της να αποστείλει στο Αφγανιστάν 90 μέλη των ειδικών δυνάμεων, μια απόφαση που έλαβε δυσανάλογα ευρεία δημοσιότητα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Με την κίνηση αυτή, η Αγκυρα εμφανίσθηκε ως «πιστός σύμμαχος» και ταυτόχρονα επιχειρεί, με την ενθάρρυνση της Ουάσιγκτον, να αποτελέσει «παράδειγμα» για μουσουλμανικές χώρες: ένα κοσμικό κράτος με μουσουλμανικό πληθυσμό που συμμετέχει ενεργά στη διεθνή συμμαχία κατά της τρομοκρατίας.
Μετά την πτώση της Καμπούλ, ο κ. Τζεμ έσπευσε να δηλώσει ότι η χώρα του είναι έτοιμη να στείλει τουρκικές δυνάμεις για να διασφαλίσουν την ειρήνη στο Αφγανιστάν και απαίτησε μάλιστα να έχει η Τουρκία λόγο στην οικοδόμηση της νέας κυβέρνησης και στη διαμόρφωση της μετα-Ταλιμπάν εποχής στο Αφγανιστάν. Θετικά είδε την προοπτική αυτή ο Αμερικανός υπ. Εξωτερικών Κόλιν Πάουελ, ο οποίος σε συνέντευξή του στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι τρία μουσουλμανικά κράτη -Τουρκία, Μπανγκλαντές και Ινδονησία- έχουν προσφερθεί να συμμετάσχουν σε μια διεθνή ειρηνευτική δύναμη. Η Τουρκία έχει την υποστήριξη και του Πακιστάν. Δεν είναι τυχαίο ότι την Τρίτη ο στρατηγός Μουσάραφ βρισκόταν στην Αγκυρα, όπου είχε συνομιλίες με τον Μπουλέντ Ετσεβίτ.
Ο κόσμος αλλάζει. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε, σε κοινή εμφάνισή του με τον Τζορτζ Μπους, ότι η Μόσχα δεν αντιτίθεται στην ανάπτυξη αμερικανικών δυνάμεων στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, και ο Ιρανός πρόεδρος κ. Χαταμί σε συνεντεύξεις του στη Νέα Υόρκη τις τελευταίες ημέρες εμφανίσθηκε περισσότερο διαλλακτικός έναντι των ΗΠΑ αλλά και του Ισραήλ.
Οι εξελίξεις τρέχουν και δεν υπάρχουν περιθώρια αποστασιοποίησης. Η Ελλάδα πρέπει να κινηθεί άμεσα και να προβάλει τη δική της παρουσία. Εάν κρίνεται πολιτικά δύσκολο να σταλούν ελληνικές δυνάμεις στο Αφγανιστάν -ακόμη και αν σκοπός τους δεν θα είναι η συμμετοχή σε επιθετικές δραστηριότητες αλλά η ένταξή τους σε μια διεθνή ειρηνευτική δύναμη-, η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να προσφέρει ιατροφαρμακευτική βοήθεια και να δραστηριοποιηθεί σε ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες. Ελληνικοί διπλωματικοί κύκλοι μιλούσαν για την αποστολή πλωτού νοσοκομείου. Είναι μια ιδέα που αξίζει να εξετασθεί. Ο,τι ενέργειες και αν γίνουν πρέπει να προβληθούν ως συμβολή στη διεθνή συμμαχία. Θα εκτιμηθούν από τον ΟΗΕ, τις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές χώρες που συμμετέχουν στις επιχειρήσεις, ενώ θα γίνουν αποδεκτές από την ελληνική κοινή γνώμη.
Μια άλλη κίνηση που επιβάλλεται γιατί θα ενισχύσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο που επικαλείται η Ελλάδα στα Βαλκάνια, είναι η αποστολή Ελλήνων στρατιωτών στις ειρηνευτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ στη Βοσνία και στο Κοσσυφοπέδιο, εις αντικατάστασιν των αμερικανικών που ενδεχομένως να μεταφερθούν προς το Αφγανιστάν ή αλλού. Εξάλλου, η Ουάσιγκτον δεν κρύβει την πρόθεσή της να αποχωρήσει σταδιακά από τα Βαλκάνια, αφήνοντας τον χειρισμό της κατάσταση στους Ευρωπαίους.
Τέλος, αφού τόσα χρόνια η Αθήνα γινόταν αποδέκτης κριτικής από τις ΗΠΑ για τις «στενές σχέσεις» που διατηρούσε με τη Συρία και το Ιράν, αυτό που τώρα πρέπει να κάνει, είναι να επιχειρήσει να εξαργυρώσει τις σχέσεις αυτές. Οι πρόσφατες επισκέψεις του κ. Παπανδρέου στη Δαμασκό και την Τεχεράνη κινήθηκαν προς τη σωστή κατεύθυνση. Και προβλήθηκαν δεόντως στο εσωτερικό. Μένει να φανεί εάν θα αποφέρουν οφέλη διεθνώς.