Υπό κανονικές συνθήκες, σε μια χώρα δηλαδή με σύστημα διοικητικό που λειτουργεί και αποδίδει, με τις θεμιτές αποκλίσεις του βέβαια, δεν θα υπήρχε κανείς απολύτως λόγος να συγκληθεί ένα… κοτζάμ υπουργικό συμβούλιο, για να συζητήσει και να εξετάσει τις επιπτώσεις μιας όντως μεγάλης αλλαγής στη ζωή της κοινωνίας, όπως είναι η εκ βάθρων αντικατάσταση του νομίσματος. Οχι πως δεν υπάρχουν (και θα υπάρχουν στο πρώτο κρίσιμο διάστημα της μετάβασης από το ένα νόμισμα στο άλλο) μεγάλα προβλήματα, που θα πρέπει κατά το δυνατόν να αντιμετωπισθούν – αλλά δεν αποτελεί και τον ιδανικότερο τρόπο αντιμετώπισής τους οι σε ανώτατο πολιτικο-κυβερνητικό επίπεδο συσκέψεις, και μάλιστα μόλις… 32 μέρες πριν από την «επανάσταση»! Διαπιστώνεται μια σημαντική καθυστέρηση, τόσο σε επίπεδο πρακτικής προετοιμασίας όσο και σε επίπεδο ενημέρωσης και «εξοικείωσης» του κόσμου, και γι’ αυτό αποφασίσθηκε «από την κορυφή» να υπάρξει μια μεγάλη κινητοποίηση αρμοδίων και υπευθύνων, ένταση της εκστρατείας ενημέρωσης (32 μέρες πριν από την έλευση του ευρώ, πάλι στην «τούρλα του Σαββάτου»!), η καθιέρωση ειδικών «τριψήφιων» τηλεφωνικών αριθμών που θα δίνουν όλο το 24ωρο εξηγήσεις, η δημιουργία ειδικής επιτροπής υπουργών και τραπεζιτών που θα αποτελεί οιονεί «δύναμη κρούσεως», η σύσταση επιτροπών ειδικών που θα… περιοδεύουν τις λαϊκές αγορές και άλλα παρόμοια!
Ξαναλέμε, για να μη θεωρηθεί ότι υπεραπλοποιούμε τα πράγματα ή δεν κατανοούμε το πολύπλοκο της μεγάλης αυτής αλλαγής: ακόμη και αν υποτεθεί ότι είχε υπάρξει η καλύτερη δυνατή ενημέρωση του κοινού, ακόμη και αν είχε μπει ως μάθημα στα σχολεία δύο ώρες την εβδομάδα το «τι είναι και πώς θα ζήσουμε με το ευρώ», έστω πως όλα τα τηλεοπτικά κανάλια είχαν υποχρεωθεί επί ένα εξάμηνο να παίζουν ειδικά «ένθετα» στις ειδήσεις με απλές πρακτικές συμβουλές «γνωριμίας» με το νέο νόμισμα και τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουμε, και πάλι τον πρώτο δύσκολο καιρό της προσαρμογής θα ανέκυπταν προβλήματα και ο απλός πολίτης, ακόμη και ο πλέον ενημερωμένος, σε κάποια στιγμή θα μπερδευόταν! Αλλά το ζήτημα είναι: έχει υπάρξει αυτή η υπερπροσπάθεια εξοικείωσης του κόσμου με το ευρώ; Και ακόμη, η πολιτεία, και σε ό,τι την αφορά αποκλειστικά, αλλά και στο ευρύτερο πεδίο των υποχρεώσεών της ως «ρυθμιστού» και επόπτη των κανόνων που διέπουν και την ιδιωτική πρωτοβουλία, έχει κάνει ό,τι έπρεπε και μπορούσε να ‘χει κάνει;
Εδώ μας έχουν προειδοποιήσει πως τις πρώτες μέρες του Γενάρη δεν θα λειτουργήσουν οι εφορίες, γιατί δεν θα ‘χει… προλάβει να αναπροσαρμοσθεί το ηλεκτρονικό σύστημα, το περιβόητο Τaxis, στα δεδομένα και τις απαιτήσεις του νέου νομίσματος, που στο κάτω κάτω της γραφής δεν χρειάζεται τίποτε περισσότερο από μία αλλαγή (εύκολη, με το σημερινό επίπεδο της τεχνολογίας!) του λογισμικού του συστήματος… Και δικαιολογημένα να απορεί ο απλός πολίτης, τι στην ευχή είναι αυτό που δυσκόλεψε μια ολόκληρη κρατική μηχανή, που ΞΕΡΕΙ (και το πολυδιαφημίζει κιόλας ως επιτυχία της – και όντως είναι!) εδώ και δύο χρόνια τι είναι αυτό που επέρχεται και ποια προβλήματα θα δημιουργήσει να πάρει πέντε «απλά» μέτρα για να μην… πελαγώσει 32 μέρες πριν υποδεχθεί το «νέο νόμισμα»;
Υπάρχει βέβαια το «αμορτισέρ» της συνύπαρξης δραχμής και ευρώ για δύο ολόκληρους μήνες -αλλά σε πρακτικό επίπεδο είναι αμφίβολο πόσο αποτελεσματικό θα αποδειχθεί αυτό το αμορτισέρ. Γιατί, ας πούμε, πως για να αντιμετωπίσεις τις πρακτικές δυσκολίες (λ.χ. τα αυτόματα εκδοτήρια των εισιτηρίων του μετρό, που παίρνουν 100δραχμα και 50δραχμα, και θα πάρει κάποιον χρόνο να αντικατασταθούν με «σχισμές» για ευρώ…) έχεις βάλει στην μπάντα κάμποσα χρήματα σε δραχμές – αλλά για πόσο να κρατήσουν, από τη στιγμή που θα δίνεις δραχμές σε καταστήματα, τράπεζες, επιχειρήσεις και για ρέστα θα σου δίνουν… ευρώ και το πλήθος των νέων κερμάτων;
Το πλέον «κοντινό» πρακτικό πρόβλημα πάντως που θα αντιμετωπίσουμε (και δη σε… κρίσιμες μέρες, που οι τράπεζες δεν θα λειτουργούν λόγω εορτών!) είναι η μη έγκαιρη (και γι’ αυτό δεν… φταίει κανείς – εκ των πραγμάτων θα προκύψει το πρόβλημα!) αναπροσαρμογή στο νέο νόμισμα του συστήματος των ATM (αυτόματων ταμειακών μηχανών) των τραπεζών, μέσω των οποίων σήμερα πλέον «συναλλάσσεται» με τις τράπεζες η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου! Μέχρι το… μεσημέρι της 31ης Δεκεμβρίου (άντε, της Παρασκευής 28 Δεκεμβρίου) θα δίνουν και θα παίρνουν δραχμές, και με το γύρισμα του χρόνου θα πρέπει να… βγάζουν από τις θυρίδες τους ευρώ, πράγμα αδύνατον – τουλάχιστον για όλα τα ATM! Και άντε να ξεμείνεις από λεφτά γιορτάρες μέρες, με τις τράπεζες κλειστές – μόνη λύση, η «καβάντζα» σε παλιές, καλές δραχμούλες, στο… παραδοσιακό «σεντούκι» της γιαγιάς!
Και εγώ τι φταίω;
Το να καταστρέφονται… εθιμικά και με «συνέπεια» τα βαγόνια των ΗΣΑΠ, του «ηλεκτρικού», κάθε φορά που γίνεται ένα ματς-ντέρμπι και μεταφέρονται μαζικά φίλαθλοι (χούλιγκαν, δηλαδή, και δη οργανωμένοι, που τα ποδοσφαιρικά σωματεία τους γνωρίζουν σαν… κάλπικες δεκάρες!), προκαλώντας ζημιές δεκάδων εκατομμυρίων και να διακυβεύεται και η ασφάλεια των επιβατών, δεν θα διαφωνήσει κανείς ότι είναι ένα φαινόμενο απαράδεκτο που πρέπει να σταματήσει! Αλλά ομολογουμένως ξενίζει πολύ η απόφαση της διοίκησης των ΗΣΑΠ, να σταματήσει την κυκλοφορία των συρμών μεθαύριο, το Σάββατο του μεγάλου ντέρμπι ΠΑΟ – Ολυμπιακού, αν δεν της κατατεθεί από την ΕΠΑΕ εγγυητική επιστολή ύψους 100 εκατομμυρίων, με την οποία να καλύψει τις ζημιές που τυχόν (μετά βεβαιότητος, δηλαδή!) θα προκληθούν από «φιλάθλους»!
Εχει δίκιο, από την πλευρά της, η διοίκηση των ΗΣΑΠ, να θέλει να προστατεύσει την περιουσία της, αλλά η «λύση» που προσανατολίζεται -το κλείσιμο του μέσου, δηλαδή- αν δεν δεχθεί να της καταθέσει η ΕΠΑΕ την εγγυητική που ζητάει, είναι εξοργιστική, πολλού γε και δη που η εταιρεία είναι… κρατική, επιτελεί έργο «κοινής ωφέλειας» και η λειτουργία της εξυπηρετεί καθημερινά εκατοντάδες χιλιάδες άτομα! Τι φταίει, δηλαδή, ο απλός επιβάτης εργαζόμενος, που θέλει να χρησιμοποιήσει τον ηλεκτρικό να γυρίσει από τη δουλειά του, στην Κηφισιά, στο Μοσχάτο; Και από πότε το ίδιο το κράτος (κρατικοί είναι οι ΗΣΑΠ, ξαναλέμε) ομολογεί ότι… αδυνατεί να προστατεύσει την περιουσία του και να εξασφαλίσει την… απρόσκοπτη λειτουργία του;
Δεν ενδιαφέρει τον απλό πολίτη-επιβάτη τι μέτρα θα λάβει το κράτος και ποιος θα αναλάβει το κόστος αυτών των μέτρων – αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να λειτουργούν οι δημόσιες συγκοινωνίες, να ξέρει ότι η πολιτεία του είναι ικανή και σε θέση να… διασφαλίσει την παρουσία της! Να υποχρεωθούν τα ποδοσφαιρικά σωματεία, οι «φίλαθλοι» των οποίων ευθύνονται για τους βανδαλισμούς (και εν προκειμένω το όργανό τους – η ΕΠΑΕ!), να αναλάβουν το κόστος της φύλαξης (αυτό είναι το ζητούμενο πρωτίστως – όχι η εκ των υστέρων πληρωμή του κόστους των ζημιών!) των συρμών, κάθε φορά που θα χρησιμοποιούνται για μαζική μεταφορά οπαδών τους! Και αν δεν το αποδέχονται, να βρει τρόπο η πολιτεία (φορολογικό ή άλλο…) να τους παίρνει το αντίστοιχο ποσό, ώστε να υπάρχουν σε κάθε σταθμό και κάθε βαγόνι «σεκιουριτάδες» ή «πρόσθετοι αστυφύλακες» που θα διασφαλίζουν την τάξη – γιατί, δηλαδή, στο μετρό που υπάρχει τέτοια «παρουσία» δεν εμφανίζονται φαινόμενα βανδαλισμών;
Είναι δηλαδή… κωμικοτραγικό το κράτος (που σημαίνει «ισχύς», διάολε!) να… σηκώνει τα χέρια και να ομολογεί επισήμως την αδυναμία του να διαδραματίσει τον ρόλο του και να υποχρεώνει τις εταιρείες του να… κλείνουν (ταλαιπωρώντας χιλιάδες ανθρώπους), επειδή δεν έχουν άλλο τρόπο να προστατεύσουν την περιουσία τους! Και είναι προκλητικό η ΕΠΑΕ και τα ποδοσφαιρικά σωματεία (που με χίλιους δυο σκανδαλώδεις τρόπους ευνοούνται από την πολιτεία και βλέπουν κάθε λίγο και λιγάκι τα χρέη που δημιουργούν να «ρυθμίζονται» – και μιλάμε για δεκάδες δισ.!) με τρόπο «ετσιθελικό» να αρνούνται να αναλάβουν το κόστος των ζημιών που οπαδοί τους (και δη οργανωμένοι και κατά κάποιον τρόπο «υποδαυλιζόμενοι»…) προκαλούν! Ας βάλει η πολιτεία κάποιον ειδικό φόρο «τάξης και ασφάλειας» που θα εισπράττει από κάθε εισιτήριο που κόβεται – «εγώ» τι φταίω;