H εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης έχει χαρίσει στον σύγχρονο άνθρωπο μερικές δεκαετίες ζωής, συνηθίζουμε να λέμε. Δεν είναι αλήθεια, λένε οι εμβριθείς. Αν ανέβηκε εντυπωσιακά το προσδόκιμο ζωής, αυτό δεν οφείλεται τόσο στην εξέλιξη της Ιατρικής όσο στην οικονομική ανάπτυξη και ευημερία.
Μια διαπίστωση η οποία επιβεβαιώνεται και με ένα χονδροειδές παράδειγμα, τη σύγκριση ανεπτυγμένων και υπανάπτυκτων χωρών. Αν μέσα στην τελευταία δεκαετία ο πολιτισμένος κόσμος έχει κερδίσει έναν επιπλέον χρόνο αναμενόμενης ζωής, ο αναπτυσσόμενος έχει χάσει από 5 έως και 20 χρόνια – υπάρχουν αφρικανικές χώρες όπου το προσδόκιμο ζωής είναι τα 25 χρόνια? τους θερίζει η πείνα και το έιτζ. Και δεν είναι μόνο επειδή εκεί δεν μπορούν να φτάσουν τα επαναστατικά φάρμακα και οι νέες ιατρικές τεχνικές. Δεν είναι μόνο τα παιχνίδια που παίζονται ανάμεσα σε (απολυταρχικές) κυβερνήσεις και εταιρείες γύρω από τα φάρμακα για το έιτζ. Είναι και επειδή, συχνά, το πιο ακριβό αγαθό, είναι το… προφυλακτικό. Τι να την κάνουν, αυτοί, την εξέλιξη της επιστήμης. Δεν έχουν νερό, ψωμί και εκείνη την ευτελέστατη ασπίδα απέναντι σε μια ασθένεια την οποία–σύμφωνα με ορισμένες δοξασίες- γέννησαν ακριβώς κάποιες διαδικασίες εξέλιξης της επιστήμης (πειράματα, το ’60, σε Αφρικανούς).
Από την άλλη, κανείς δεν θα μπορούσε να αρνηθεί ότι η επιστήμη σώζει ζωές. Πολλές ζωές. Ομως και πάλι, λένε οι ειδικοί, αν έχουμε βρει τρόπους να παρατείνουμε τη ζωή, δεν έχουμε ακόμη ανακαλύψει πώς θα βελτιώσουμε εντυπωσιακά την ποιότητα του μακροήμερου αυτού βίου – η μεγαλύτερη πρόκληση για την επιστήμη: να κερδίσει όχι μόνο τη μάχη με το θάνατο και την αρρώστια, αλλά και τη μάχη με το γήρας, που φέρνει την αρρώστια και το θάνατο. Ο,τι δεν έγινε κατορθωτό μέχρι τώρα: να παραταθεί ο χρόνος κατά τον οποίο κάποιος είναι γεμάτος δυνάμεις και όρεξη για δημιουργία, δηλαδή ο χρόνος της νεότητας. Στόχος, ο οποίος ίσως ποτέ δεν επιτευχθεί (η γενετική, που προσφέρει -θεωρητικώς- τη λύση έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά της, και, πιθανόν, απρόσμενες εκπλήξεις). Αν βρεις τον τρόπο, λέει το τελευταίο TIME σε ειδικό αφιέρωμα, να διατηρείς συνεχώς νέο ένα κύτταρο, τότε αυτό θα πρέπει συνεχώς να διαιρείται και να αναπαράγεται, όπως ακριβώς κάνουν τα καρκινικά κύτταρα. Από την άλλη, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ένα ένζυμο, το Π53, που μειώνει, ναι μεν, τους καρκινικούς όγκους, όμως ταυτόχρονα συρρικνώνει τον προσδοκώμενο χρόνο ζωής. Ομως οι επιστήμονες δεν απογοητεύονται (η ζωή θα ήταν ανούσια χωρίς τις δυνάμεις που την αρνούνται). Συνεχώς προσπαθούν και θα προσπαθούν.
Οπως έκανε πάντα ο άνθρωπος. Αλλωστε, εκεί δεν κρύβεται η γοητεία της ζωής; Στην απομάκρυνση και στο πλησίασμα της αθανασίας, που μετατρέπει το αγωνιώδες αναμάσημα του τετελεσμένου σε έναν χείμαρρο ελπίδων.
Καλό είναι, ενδεχομένως, για την πολιτική που θέλει να προβάλει το ΠΑΣΟΚ, να βγαίνει η κ. Δαμανάκη (που, επιτέλους, έχει την τόλμη, εδώ και καιρό, να διατυπώνει τις απόψεις της και να εκφράζει σε κάποιο βαθμό τη συμφωνία της με θέματα «αρχής» με το κυβερνών Κίνημα…) και να χαιρετίζει την πρόσκληση – πρόκληση Λαλιώτη για διάλογο και προσπάθεια δημιουργίας της νέας κεντροαριστεράς, αλλά… ακόμη καλύτερο θα ήταν για τον γραμματέα του ΠΑΣΟΚ, να κάνει μια «βόλτα» και να ακούσει το πώς ο απλός κόσμος κρίνει και αξιολογεί τα «ανοίγματά» του: ως μια προσπάθεια, με «φόντο» τις δημοτικές εκλογές, αλλά και τις επί θύραις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση (εργασιακά, Ασφαλιστικό κ.λπ.) να βρει η κυβέρνηση «συνοδοιπόρους» για να τους προβάλει ως «ομάδα» ή να τους επικαλεσθεί ως άλλοθι τη νύκτα των αποτελεσμάτων σε λίγους μήνες, για να ισχυρισθεί ότι «δεν έχασε» (ενδεχομένως έχασε…) το κυβερνών Κίνημα, αλλά η σύναξη της κεντροαριστεράς, ενώ κανείς δεν αμφιβάλλει πως στις περιπτώσεις επιτυχιών σε δήμους και νομαρχίες θα ξανακούσουμε το γνωστό, κέρδισε το ΠΑΣΟΚ και… λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις! H ιστορία μπορεί να επαναλαμβάνεται ενίοτε – αλλά τη δεύτερη φορά ως φάρσα…
