Το «πολύ κακό για το τίποτα» θυμίζει, εκ πρώτης όψεως, η γενική επιστράτευση που έχουν κηρύξει τα δύο μεγάλα κόμματα, οκτώ ολόκληρους μήνες πριν από τις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές του προσεχούς Οκτωβρίου. Το αποτέλεσμα φαίνεται προδιαγεγραμμένο υπέρ του κόμματος της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως, τουλάχιστον στους μεγάλους δήμους της χώρας, όπου κρίνονται και οι πολιτικές εντυπώσεις περί του νικητού και του ηττημένου.
Οι προδιαγραφές της αναμενόμενης νίκης της Ν.Δ. είναι γνωστές και ισχύουν απαρεγκλίτως από τα μέσα της 10ετίας του ’80. Το βασικό στοιχείο που δίνει το προβάδισμα στη Ν.Δ. είναι η μακρά της παραμονή στην αντιπολίτευση. O ψηφοφόρος του κυβερνώντος κόμματος κατά κανόνα στις δημοτικές εκλογές ψηφίζει «χαλαρά», εκφράζοντας, χωρίς να επιφέρει «δραματικό» αποτέλεσμα, τη δυσφορία ή την προειδοποίησή του προς τον φορέα που ασκεί την εξουσία. Αντιθέτως οι ψηφοφόροι της αντιπολιτεύσεως -και κυρίως της αξιωματικής- προσέρχονται στις κάλπες με πλήρη συσπείρωση και πολιτικό πάθος για τη νίκη του κόμματός τους.
Υπό την έννοια αυτή, κυβέρνηση και αντιπολίτευση συνήθως σπεύδουν προεκλογικά να δώσουν διαφορετικό περιεχόμενο στις δημοτικές εκλογές. H πρώτη προσπαθεί να εντοπίσει τη σημασία τους μόνο στο πεδίο της τοπικής αυτοδιοικήσεως, ενώ η δεύτερη επιδιώκει να τους προσδώσει τη διάσταση μιας εφ’ όλης της ύλης πολιτικής μάχης. Για τους ίδιους λόγους, τέλος, το ΠΑΣΟΚ αυτήν τη στιγμή αντιμετωπίζει μεγάλη δυστοκία στην ανεύρεση προβεβλημένων προσώπων ή πρωτοκλασάτων στελεχών, τα οποία θα διακινδυνεύσουν να υποστούν μία σχεδόν βεβαία ήττα, διεκδικώντας τους μεγάλους δήμους, ενώ αντιθέτως στη Ν.Δ. υπάρχει υπερπληθώρα επιδόξων υποψηφίων και περίπου σίγουρων νικητών…
Εύλογα, όμως, τίθεται το ερώτημα αν η επικράτηση στη δημοτική αναμέτρηση αποτελεί ασφαλές πρόκριμα και για νίκη στις βουλευτικές εκλογές. Τα δεδομένα, πάλι της τελευταίας 15ετίας, ουδόλως μπορούν να στηρίξουν κάτι τέτοιο. Αντιθέτως επιβεβαιώνουν το προαναφερθέν ότι ο ψηφοφόρος προσέρχεται στις δύο αναμετρήσεις με διαφορετικά κριτήρια και στόχους.
Με βάση όλα αυτά πρέπει να αναζητηθεί κάποια άλλη αιτία, που να επεξηγεί τη γενική επιστράτευση των δύο μεγάλων κομμάτων και την αγωνία που συνέχει τα δύο στρατόπεδα εν όψει των προσεχών δημοτικών εκλογών. Πιθανότατα, λοιπόν, η αγωνία δεν αφορά τη νίκη ή την ήττα, αλλά την επιδίωξη ενός θριάμβου εκ μέρους της Ν.Δ. και αντιστοίχως την αποφυγή μιας πανωλεθρίας από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο κ. K. Σημίτης, παρά τα ειωθότα περί υποβαθμίσεως των δημοτικών εκλογών, διακήρυξε και προχθές στην K.E. του ΠΑΣΟΚ ότι η αναμέτρηση του Οκτωβρίου θα είναι καθαρά πολιτική εναντίον της «δεξιάς πολιτικής της Ν.Δ.», αλλά και καθοριστική. Προφανώς ο πρωθυπουργός, επισημαίνοντας την κρισιμότητα αυτή, έχει διαπιστώσει μια ιδιαίτερα επικίνδυνη αποσυσπείρωση των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ. Το ίδιο υποδηλώνουν και οι αγωνιώδεις εκκλήσεις του κ. K. Λαλιώτη προς τον Συνασπισμό για εκλογικές συνεργασίες, ενώ άλλα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος, προβλέποντας ένα δυσμενές αποτέλεσμα, εμμένουν στην «παραδοσιακή» θέση κάθε κυβερνήσεως, υποβαθμίζοντας τη σημασία των εκλογών.
Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία είναι η επίσημη θέση του ΠΑΣΟΚ που εκφράσθηκε σαφέστατα από τον πρωθυπουργό. Και με τη θέση αυτή οι δημοτικές εκλογές προσλαμβάνουν πράγματι κρισιμότατη πολιτική σημασία, συνακόλουθα, δε, θα προκαλέσουν και μεγάλη όξυνση της αντιπαραθέσεως των δύο κομμάτων. Οι κ. Σημίτης και Λαλιώτης, που συναποφάσισαν πολιτική μάχη εφ’ όλης της ύλης, θα δικαιωθούν ή -έστω- θα περιορίσουν τις επιπτώσεις, μόνον αν η νίκη της Ν.Δ. είναι μικρή και αμφισβητήσιμη. Αν, αντιθέτως, η υπερίσχυση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως είναι ευρεία και αδιαμφισβήτητη, ο κ. K. Καραμανλής έχει κάθε δικαίωμα να ζητήσει την επόμενη ημέρα προσφυγή στις εθνικές κάλπες, με το επιχείρημα ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ζήτησε η ίδια ανανέωση της λαϊκής εμπιστοσύνης μέσω των δημοτικών εκλογών, αλλά η πλειοψηφία απεφάνθη με την αξίωση της άμεσης αποπομπής της.
Με τα δεδομένα αυτά κάθε άλλο παρά πρέπει να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο ο προσεχής Οκτώβριος να επιφυλάσσει μεγάλες εκπλήξεις, δυσάρεστες ή ευχάριστες, για τα δύο μεγάλα κόμματα. Εκπλήξεις οπωσδήποτε ανατρεπτικές των θεωρουμένων, έως τώρα, «δρομολογημένων και φυσικών» πολιτικών εξελίξεων.
Επιτέλους, ας καταλάβουμε κάποτε και σε αυτόν τον τόπο ότι οι σε βάθος αλλαγές και μεταρρυθμίσεις δεν χρειάζεται να συντελούνται μέσα σε μια και μόνο κυβερνητική ή υπουργική θητεία…
