Είχαν τελειώσει τα εγκαίνια με τη γνωστή τελετουργία και τα συγχαρητήρια μπροστά στις κάμερες και στα φλας, για την παράδοση του νέου σταθμού του Μετρό στο Μοναστηράκι. Ενας σεβάσμιος ρασοφόρος πλησίασε την υπουργό ΠΕΧΩΔΕ κ. Βάσω Παπανδρέου και την τράβηξε από το μανίκι, γνωρίζοντας τον απλό της χαρακτήρα. «Ελα, κόρη μου, να σου δείξω κάτι», της είπε και η Βάσω τον ακολούθησε στο διπλανό βυζαντινό εκκλησάκι του 8ου μ.Χ. αιώνος, την Παντάνασσα Παναγία, που εορτάζει στις 15 Αυγούστου, ως ενοριακός ιερός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου. «Το βλέπεις το εκκλησάκι πώς έγινε αγνώριστο, σαραβαλιασμένο από τα έργα του Μετρό και τον σεισμό της 7ης Σεπτεμβρίου 1999. Για να μη σωριαστεί το καλούπωσαν, μέσα κι έξω. Βοηθήστε να στηθεί και πάλι ορθό, να ξαναλειτουργήσει. Απ’ αυτόν το ναό, που ήταν μικρό μοναστήρι στον καιρό της Τουρκοκρατίας, όταν το τζαμί δεχόταν τους πιστούς του και λεγόταν Γιουσουρούμ, πήρε το όνομα Μοναστηράκι η περιοχή». H κ. Βάσω Παπανδρέου τα ‘κουσε συλλογισμένη και είπε ότι η αναστήλωση του ναού είναι ευθύνη και έργο του υπουργείου Πολιτισμού. Οχι, είναι κι ευθύνη του ΥΠΕΧΩΔΕ, αντέτεινε ο ιερέας, που είναι ο πατήρ Παντελεήμων Κουσαρίδας, από την Αιτωλοακαρνανία, ο ένας από τους τρεις ιερείς που λειτουργούσαν τον ενοριακό ναό. (Οι άλλοι δύο βγήκαν στη σύνταξη, ο πρώτος το 1998 και ο δεύτερος το 1999.)
Του χρόνου γίνεται 70 και ο πατήρ Παντελεήμων αλλά δεν πρόκειται να πάρει σύνταξη. «Θα μείνω εδώ να φυλάω την Παντάνασσα και ας μη χτυπά πια η καμπάνα της, κι ας μη λειτουργεί όπως παλιά, όταν όρθρος, εσπερινός, εορτές και Κυριακές, ήταν γεμάτη η εκκλησιά από τους περαστικούς, από κόσμο που ερχόταν από το σταθμό του Ηλεκτρικού. Τέσσερα χρόνια δεν κάναμε Ανάσταση! Καιρός είναι να τη φροντίσετε», είπε κι εξήγησε στην υπουργό ότι το «Αττικό Μετρό», όταν διευθυντής ήταν ο κ. Κισκήρας, είχε παραδεχθεί την ευθύνη των έργων του Μετρό για τις ρωγμές που δημιουργήθηκαν στον παλαιό ναό. Είχε εγκριθεί από το ΚΑΣ ο προϋπολογισμός των 250 εκατομμυρίων δραχμών, που το «Αττικό Μετρό» και το ΥΠΕΧΩΔΕ είχαν προτείνει: «Αλλαξε η διοίκηση, τίποτα δεν έγινε, ρημάζει η Παντάνασσα, σκαμμένη, καλουπωμένη, αλειτούργητη». Μόνον το μυστήριον της εξομολογήσεως συνεχίζει να γίνεται, στον γυναικωνίτη. Ολος ο ναός είχε αδειάσει, μόνο το τέμπλο έχει μείνει στη θέση του, σκεπασμένο με αφρολέξ. «Σε κοντέινερ φυλάει η Αρχαιολογική Υπηρεσία τα ιερά σκεύη και κειμήλια. Οπως το Προσκυνητάρι του Αγίου Παντελεήμονος με το Μαρτύριο, το Προσκυνητάρι του Αγίου Νεκταρίου, που ήταν διάκονος στην Παντάνασσα». Εκεί, μας λέει ο εξομολόγος ιερέας, έκανε την κουρά του ο Οσιος Λουκάς της Λεβαδείας. «Και τώρα ούτε κερί ν’ ανάψουν οι πιστοί δεν μπορούν, δίπλα στο τζαμί, που είναι ανοιχτό και παρουσιάζει έκθεση».
Η βασιλικοβυζαντινή αυτή εκκλησία είναι η μοναδική στην Ελλάδα, άλλη μία υπάρχει στην Αίγυπτο, στο Κάιρο. Εχει χτιστεί πάνω σε αρχαίο ναό, κορινθιακού ρυθμού κιονόκρανο είναι εντοιχισμένο στον τοίχο της, μαζί με αρχαία μάρμαρα και βυζαντινά τούβλα. Ενας πραγματικός θησαυρός πίστεως και ιστορίας, η Παντάνασσα, μνημείο και αξιοθέατο που αναφέρεται στους οδηγούς της Αθήνας. Και τώρα, υποστυλωμένη, σιδηροδέσμια, όπως δείχνουν οι φωτογραφίες, περιμένει «πράσινο φως» από ΥΠΕΧΩΔΕ και ΥΠΠΟ για να λειτουργήσει πάλι η εκκλησιά. «Εδώ ήταν κι έφυγε η Εικόνα της Παναγίας της Σουμελά – το λέει το βιβλίο», μας λέει ο πατήρ Παντελεήμων. «Εφυγε μόνη της, πήγε στη Λιβαδειά. Δύο βοσκοί είδαν στον ύπνο τους μια καλόγρια. «Να ‘ρθείτε να με υπηρετήσετε στο Ορος Μελά», τους είπε. Πήγαν, βρήκαν την εικόνα, έφυγαν. Οταν ξαναγύρισαν, η εικόνα είχε φύγει. «Πού είναι το Ορος Μελά;» ρώτησαν. «Στη Μικρά Ασία», τους είπαν. Πήγαν, πέρασαν το ποτάμι, με γέφυρα ένα δέντρο που έκοψαν. Στη Σπηλιά είδαν την εικόνα της Παναγίας. «Ηταν η καλόγρια που είδαμε», είπαν, κι έμειναν να την προσκυνούν, ηγούμενος ο ένας, καλόγερος ο άλλος. Με την Καταστροφή οι Πόντιοι έφεραν την εικόνα στην Ελλάδα, στο Βυζαντινό Μουσείο, ώσπου κτίστηκε ο ναός στη Βέροια και μεταφέρθηκε εκεί, όπου την προσκυνούν οι πολιτικοί. Την Παντάνασσα, από όπου θέλει η παράδοση να έφυγε θαυματουργή η εικόνα, ποιος θα τη φροντίσει;
«Εις το βουνό ψηλά εκεί, είναι εκκλησιά ερημική…».
Το σήμαντρό της δεν χτυπάει, δεν έχει ψάλτη, έχει όμως παπά πιστό και φύλακα αφοσιωμένο, τον πρώην νεωκόρο Θανάση Μαλιούκη, έντεκα χρόνια εκεί. «Ας κάνει το θαύμα της η Μεγαλόχαρη της Τήνου», κάνουμε τάμα! Να λειτουργήσει στη γιορτή τους, τον Δεκαπενταύγουστο, πάλι η Παντάνασσα, ιστορικό βυζαντινό μνημείο κι εκκλησιά, στην καρδιά της Αθήνας. Κι όμως πόσο ερημική…