H Barbro γεννήθηκε στο Νορκέπιγκ της Σουηδίας το 1924, σπούδασε αγγλική λογοτεχνία και κινέζικα στο πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης. Εξυπνη, νέα και δυναμική -όπως εξακολουθεί ακόμη να είναι- εργάστηκε στο υπουργείο Εξωτερικών της Σουηδίας και στις πρεσβείες της πατρίδας της στην Αργεντινή και στην Κίνα στη δεκαετία του ’50. H αποφασιστική αλλαγή στη ζωή της ήρθε όταν έπρεπε να πει το «Ναι» στην πρόταση γάμου που της έκανε, στα 33 της χρόνια, ο Francis Noel-Baker, μέλος του Εργατικού Κόμματος του βρετανικού Κοινοβουλίου. Και, φυσικά, το είπε το «Yes» στα αγγλικά, ξεχνώντας σουηδικά και κινέζικα! Το να μπεις σε μια τέτοια ιστορική οικογένεια είναι από μόνο του μια περιπέτεια! H Barbro με τον Francis απέκτησαν τρία παιδιά, δύο αγόρια και ένα κορίτσι. Εμαθε επιπλέον και ελληνικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά.
Εκτός από τις ξένες γλώσσες την μαγνήτιζαν η λογοτεχνία και οι καλές τέχνες, ιδίως η εικονογράφηση. Βαφτισμένη Χριστιανή Ορθόδοξη, με τον άνδρα της, τον Francis Noel Baker, ζουν στο Προκόπι της Ευβοίας. Με την κλίση που είχε στο γράψιμο, ζώντας στην Εύβοια, γνωρίζοντας, διαβάζοντας, ακούγοντας και ρωτώντας για το παρελθόν, απώτατο και εγγύς, η Barbro από χρόνια «έγραφε» στο μυαλό της το χρονικό της οικογένειας Noel Baker και «μιας νήσου στην Ελλάδα – την Εύβοια», όπου το 1832, και ύστερα από προτροπή του κόμη Καποδίστρια, του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδος, ο Francis Noel και ο φίλος του Emmanuel VoFellenberg αγόρασαν γη στην Εύβοια από τους Τούρκους. Σκοπός τους να ιδρύσουν αγροτικό-γεωργικό σχολείο στο πρότυπο του Hofwyl, κοντά στη Βέρνη της Ελβετίας για να μάθουν στους κατοίκους νέες καλλιέργειες και να τους ανεβάσουν το βιοτικό επίπεδο ζωής. Τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν έτσι, καθόλου ειδυλλιακά μάλιστα. Και με το πέρασμα των χρόνων η όλη πολιτεία των Noel-Baker χαρακτηρίσθηκε στην Ελλάδα αμφιλεγόμενη, έχει δε προκαλέσει οξύτατες κατά το παρελθόν αντιπαραθέσεις, πολιτικές και κοινωνικές, που έχουν περάσει στις εφημερίδες της εποχής.
Η κ. Barbro Noel-Baker, όπως όλες οι γυναίκες που παντρεύονται και μπαίνουν σε μια μεγάλη οικογένεια, ταυτίστηκε μ’ αυτή και με την ιστορία της. O Edward Noel ήταν νεαρός εξάδελφος της Λαίδης Noel Byron, η οποία είχε φροντίσει για τη μόρφωσή του και είχαν μεταξύ τους πυκνή αλληλογραφία. Μετά το θάνατο του μεγάλου φιλέλληνα Βyroδημιουργήθηκε ένας μύθος γύρω από το όνομά του, η σύζυγός του ζήτησε από τον Noel, να μάθει, εκεί στην Ελλάδα, όσα μπορεί περισσότερα για τις τελευταίες ημέρες του. Αλλά ίσως να μην είχε γραφεί αυτό το βιβλίο, αν, όπως γράφει η Barbro στην εισαγωγή της, «δεν είχαν ανακαλυφθεί στο αντιαεροπορικό καταφύγιο, στο σπίτι του πεθερού της, Philip Noel Baker, στην Belgravia του Λονδίνου, κουτιά με γράμματα που φύλαξε στον B΄ παγκόσμιο πόλεμο η εγγονή του Edward Noel, η Irene, σύζυγος του Philip Noel Baker, που τιμήθηκε με Nobel ειρήνης το 1959. Τα γράμματα διαβάστηκαν, δημιούργησαν και άλλα ερωτήματα που έμειναν αναπάντητα. «Γιατί η λαίδη Byron, χήρα του ποιητή, ενίσχυσε οικονομικά τον Edward, προκειμένου να αγοράσει το απέραντο κτήμα του Αχμέταγα;», γράφει χαρακτηριστικά η Barbro στην εισαγωγή. «Τι ήταν το Hofwyl που επαναλαμβανόταν τόσο συχνά; Ηθελα να να μάθω περισσότερο για τον κόμη Καποδίστρια, τον κυβερνήτη της μόλις απελευθερωμένης Ελλάδας, πριν ακόμη εκλεγεί βασιλιάς ο Οθων. Πώς έφτασε στο σημείο να ενθαρρύνει ξένους να αγοράζουν κτήματα εκεί. Σταδιακά η εικόνα αποκαταστάθηκε και οι πρωταγωνιστές αυτής της ιστορίας εμφανίστηκαν καθώς οι χαρακτήρες ενός θεατρικού έργου». Μόνον που δεν είναι η όλη ιστορία θεατρικό έργο σε πράξεις αλλά πραγματικότητα που δημιούργησε αντιδράσεις. Οι αγρότες δεν είδαν από την αρχή με καλό μάτι την εγκατάσταση των ξένων στη γη τους, και οι εργάτες στα ορυχεία δούλευαν κάτω από σκληρές συνθήκες.
Σε 400 σελίδες η κ. Noel Baker δίνει την πλευρά της οικογενείας, αυτήν που γνωρίζει και υποστηρίζει η οικογένεια, όπως της την αποκάλυψαν τα γράμματα που βρέθηκαν στο σπίτι του Νομπελίστα πεθερού της, για τα οποία, όπως γράφει η ίδια «πήρε πολύ καιρό να ταξινομήσω αυτά τα γράμματα, να τα καθαρίσω από τη μούχλα, να τα αποκαταστήσω και να τα μεταγράψω, και ν’ ανακαλύψω στο τέλος όλη την ιστορία του Αχμέταγα». H πλούσια εικονογράφηση είναι από τα οικογενειακά λευκώματα.
Ο τίτλος δίνει και την όλη πρόθεση «Μια Νήσος στην Ελλάδα – οι Noel-Baker στην Εύβοια». Πρόκειται για ένα χρονικό της ζωής τους στην Εύβοια, ιδωμένο από τη δική τους πλευρά. Αλλά -για να θυμηθούμε το αγγλοσαξονικό Dictum «No mais aisland»- «Κανείς άνθρωπος δεν είναι νησί». H Εύβοια έχει τη δική της ιστορία και η οικογένεια των Noel-Baker αποτελεί ένα μέρος της. Το βιβλίο βγήκε σε επιμελημένη έκδοση, με γαλανόλευκο εξώφυλλο, σε μετάφραση Αλέξη Ταμπουρά και Ευγενίας Μίγδου, από τις Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 2003. Στο εσώφυλλο η συγγραφεύς Barbro Noel-Baker «εκφράζει την ευγνωμοσύνη της στην κ. Αναστασία Ιερώνυμου Πίντου για το ενδιαφέρον και τη βοήθειά της να εκδώσει το βιβλίο αυτό στην ελληνική γλώσσα». Επίσης ευχαριστεί τον κ. Αλέξη Ταμπουρά και την κ. Ευγενία Μίγδου «για την εξαίρετη μετάφραση». Τίτλος του πρωτοτύπου «Aisle of Greece – The Noels iEuboea». Ενα βιβλίο που θα συζητηθεί…