Τις μέρες που ο Μιχάλης Σταθόπουλος, πηγαίνοντας κάθετα αντίθετα στο ρεύμα, έφερνε στη Βουλή τον σημερινό αντιτρομοκρατικό νόμο, χωρίς τον οποίο, αποδεδειγμένα πλέον, θα ήταν σχεδόν αδύνατη η αδρανοποίηση και η δίκη των δολοφόνων της «17 Νοέμβρη», χρειάστηκε να ταξιδέψει εκτάκτως στις Βρυξέλλες και να βρει αντικαταστάτη για να υποστηρίξει τον νόμο στη Βουλή. Αποτέλεσμα; Παρά τις πιέσεις, ουδείς συνυπουργός του στην κυβέρνηση Σημίτη δεχόταν να αναλάβει έναν τέτοιο ρόλο. Γιατί;
Την απάντηση έδωσε με τον πιο συγκλονιστικό τρόπο ο Πάτροκλος Τσελέντης: «Το κλίμα της εποχής, η διάθεσή μου να παλέψω για μια καλύτερη κοινωνία, οι αντιλήψεις, η αίγλη που υπήρχε στην Αριστερά, αλλά και στον Τύπο γι’ αυτήν την οργάνωση, με έκανε να νιώθω περήφανος γι’ αυτό που ήμουν. Να νιώσω, δυστυχώς, ότι ήμουν στην πρωτοπορία και πάλευα για κάτι πάρα πολύ σωστό».
Προφανώς, ο Τσελέντης θέλησε να μιλήσει και λόγω των (αποτελεσματικότατων) ευεργετημάτων του αντιτρομοκρατικού νόμου, ίσως και για να καθαρίσει τη συνείδησή του -μόνο εκείνος το ξέρει-, αλλά έκανε ένα λάθος: αναφέρθηκε μόνο στο κλίμα εκείνης της εποχής, ενώ οι πιο πάνω διαπιστώσεις του, δυστυχώς, εν πολλοίς ισχύουν ακόμη. Αλλιώς, γιατί κάποιοι του αρνούνται το δικαίωμα να μιλήσει; Συναλλαγή, προδοσία, δωσίλογος, τραγικός, θλιβερός, αυτές ήταν μερικές από τις λέξεις που τον συνόδευσαν. Και αυτά όχι τόσο μέσα στο δικαστήριο, από διαμορφωτές της κοινής γνώμης…
Στην πραγματικότητα εκείνο που κάνουν οι μη συγκατηγορούμενοι σχολιαστές επικριτές του, πέρα από τη «δίκη προθέσεων», είναι να τον εμφανίζουν, χωρίς φυσικά να το λένε, ως «ήρωα που έσπασε», ως κατώτερο των περιστάσεων, ως ανάξιο της «ηθικής στάσης» του κώδικα της οργάνωσης και των συντρόφων του που αρνούνται τα πάντα. Οταν όμως ο Τσελέντης εμφανίζεται ως ένας «άγγελος που εξέπεσε», τότε, αντίστοιχα, η οργάνωσή του και η δράση της εμφανίζονται, αναγκαστικά, μέσα στο πέπλο της δόξας τους. Ποιος θα έλεγε ποτέ κακό λόγο για μέλος εταιρείας δολοφόνων που μίλησε στο δικαστήριο; Κανείς ποτέ δεν θα τον έλεγε προδότη, κανείς δεν θα ξιφουλκούσε για «καταδότες». Ομως, τώρα, υπάρχει «πολιτικό» θέμα…
Ε, αυτό ακριβώς είναι το πραγματικό πρόβλημά μας με την ιστορία της «17 Νοέμβρη»: Οτι είναι γεμάτος ο τόπος από εκείνους που αρνούνται να τη δουν ως μια εταιρεία δολοφόνων και που, αντιθέτως, είναι πανέτοιμοι να την καταδικάσουν μεν, αναγνωρίζοντάς της, όμως, έστω και άρρητα, μιαν απροσδιόριστη ηθική υπόσταση. Και, τελικά, δύσκολα μπορεί κανείς να κρίνει ποιοι υπήρξαν πιο σημαντικοί για την οργάνωση: Οι διάφοροι «τσελέντηδες» ή όλοι αυτοί που τους έκαναν μύθους;