Οι ασάφειες του «πολιτικού» λόγου του Γιώργου Παπανδρέου είναι επικίνδυνες για τη Δημοκρατία. Ακόμη κι αν λάβουμε υπόψη ότι η αδιαμόρφωτη, άγνωστη και κλειστή ομάδα συνεργατών του «μόνου υποψηφίου» έχει τις καλύτερες των προθέσεων, οι προτάσεις νεωτερισμού της πολιτικής μας ζωής πάσχουν. Οσο κι αν μοιάζουν μ’ ένα χαριτωμένο σύννεφο ιδεών, τόσο περισσότερο δημιουργούν ένα σκοτεινό νέφος πολιτικής θύελλας.
Από την υπόθεση των καταλόγων με τους «φίλους που θα με έχουν ψηφίσει», μέχρι την ασαφή -ακόμη- παράκαμψη της δημοκρατικής εκροσώπησης από έναν ορυμαγδό δημοψηφισμάτων, οι «ιδέες» πέφτουν στο τραπέζι χωρίς καμία προετοιμασία και διαυγή διατύπωση, δίχως επιχειρήματα και δίχως συνομιλητές. H προεκλογική περίοδος μετατρέπεται σε σημαία ευκαιρίας για έναν πολιτικό λόγο που στρέφει ένα ιστορικό κόμμα προς άγνωστη πορεία.
Κι όμως! Θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. O τόπος έχει πράγματι μεγάλη ανάγκη από το φρέσκο, το ρηξικέλευθο και το ευρηματικό. Οχι όμως από μια σκόρπια -μάλλον τυχαία- επιλογή «πιασάρικων» προτάσεων, από εκείνες που διαβάζει κανείς στις ειδικές στήλες διεθνών εφημερίδων για να γεμίσει τις ατελείωτες ώρες των αεροπορικών μετακινήσεών του. Αν πάλι πρόκειται, όπως σε ορισμένες περιπτώσεις, για επεξεργασίες που έχουν γίνει σε think tanks των Ηνωμένων Πολιτειών ή άλλων τόπων, θα ήταν καλό και χρήσιμο να περάσουν από το χωνευτήρι των δικών μας, ταπεινών ίσως, Ιδρυμάτων Προβληματισμού. O κ. Παπανδρέου έχει το δικό του «Ιδρυμα». Οπως ο κ. Σημίτης είχε φροντίσει να προετοιμάσει το έδαφος του εκσυγχρονισμού με τον δικό του «Ομιλο», έτσι και ο «προσεχώς διάδοχος» θα μπορούσε να έχει προκαλέσει τον διάλογο και την επεξεργασία των νέων ιδεών, που θέλει τώρα να αποδεχθούμε χωρίς ούτε να τις γνωρίζουμε, ούτε να έχουμε προλάβει να τις σκεφθούμε, ούτε, προφανώς, να τις έχουμε «ζυγίσει».
Τα τελευταία χρόνια, πολλοί ήσαν εκείνοι που αναζητούσαν πληροφορίες και σημάδια για την προετοιμασία του «Γιωργάκη». Λογικό, αφού στους διαδρόμους της εξουσίας η παρουσία του στη «μάχη της διαδοχής» εθεωρείτο δεδομένη. Εμεναν με άδεια χέρια! O κ. Παπανδρέου είχε πάντα ένα μικρό αριθμό, μάλλον αφανών, συνεργατών. Συγκεντρωμένος γύρω του, χωρίς ιδιαίτερη ιεραρχία, συνδεομένων μεταξύ τους σε σχέσεις χαλαρές και διαπροσωπικές, χωρίς καμία επαφή με το κομματικό περιβάλλον, δούλευε με τον ενθουσιασμό που συναντά κανείς στο πολιτικό παρασκήνιο της αμερικανικής πρωτεύουσας.
Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς την τεράστια δυσκολία που υπάρχει στην ένταξη της ομάδας αυτής στην κομματική πραγματικότητα. Οταν, μάλιστα, επιπροσθέτως, πρέπει να συνυπάρξουν με τους ισχυρότατους οικογενειακούς δεσμούς. Θα αναρωτηθεί κανείς γιατί όλα τούτα έχουν κάποιο ενδιαφέρον στην παρούσα κρίσιμη πολιτική συγκυρία. Για τον απλούστατο λόγο ότι η ενδεχόμενη μετάβαση του νεφελώματος αυτού στον πρωθυπουργικό θώκο θα μεταμορφώσει τη σημερινή ελευθεριότητα λόγου σε μια παντοδύναμη εξουσία. Πόσο προετοιμασμένη είναι η ελληνική κοινωνία, πόσο ανθεκτικοί είναι οι πολιτειακοί θεσμοί για μια τέτοια διείσδυση.
Ο κίνδυνος είναι μεγάλος για τον ίδιο τον κ. Παπανδρέου, για το ΠΑΣΟΚ και, τελικώς, για το μέλλον της πολιτικής ζωής του τόπου. Δικαιολογημένα δεν μπόρεσε ο υποψήφιος πρωθυπουργός να τοποθετήσει, εαυτόν και παράταξη, στο πολιτικό τόξο, όπως του ζήτησε η δημοσιογραφική «περιέργεια». H μεσσιανική ιδεολογική φιλοδοξία, που δείχνει να υπηρετεί, αντιλαμβάνεται έναν επίπεδο πολιτικό κόσμο. Δίχως ταξικές, πολιτικές και ιδεολογικές διαφοροποιήσεις. Φαντάζονται έναν πρόεδρο που εποπτεύει μια παράταξη όπου οπαδοί, μέλη και «πολίτες» συμμετέχουν χαλαρά στον… διάλογο. Πριν υποκύψουμε σε ένα αδιάφορο «ίσως να ‘ναι κι έτσι», θα κάνουμε πολύ καλά να το ξανασκεφτούμε.