Να που έφθασαν και στο Λονδίνο οι Αλκυονίδες Ημέρες, με μουσκεμένα λίγο τα φτερά τους από την προσγείωση λόγω χιονόνερου, αλλά με λαμπερή λιακάδα μεταξύ ανεμοστροβίλων και πλημμυρών που ταλαιπωρούν την ύπαιθρο! Αμήχανοι οι Λονδρέζοι, δεν ήξεραν τι να την κάνουν αυτήν την καλοκαιρία, με 16 βαθμούς Κελσίου μέσα στο καταχείμωνο! Ξεμύτισαν σε δρόμους και πλατείες, όπου ήδη πέταξαν μπουμπούκια τα πρώτα daffodils. Οι βιτρίνες στο Νάιτσμπριτζ και στην Οξφορντ Στριτ έβαλαν ήδη τα καλοκαιρινά τους, αλλά, όπως πέρασε η εποχή των sales, και οι θερινές διακοπές μοιάζουν ακόμη μακρινές, τις προσπερνούν αδιάφορα.
Εκεί που οι Αλκυονίδες Ημέρες έφεραν μία ποιοτική πνευματική άνοιξη, με ρίζες μάλιστα ελληνικές, είναι οι εκδηλώσεις της ετήσιας RuncimaLecture, που οργανώνει το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του King’s College του Λονδίνου, με ομιλητή αυτήν τη φορά τον διαπρεπή καθηγητή κλασικής αρχαιολογίας και αντιπρόεδρο του πανεπιστημίου του Wurzburg κ. Ulrich Sinn, που είναι ο επικεφαλής της ανασκαφής στην Ολυμπία για το διάστημα 1985-1991, και η οποία θα συνεχιστεί το επόμενο καλοκαίρι του 2005, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. H εφετινή Διάλεξη είναι η 13η στη σειρά, γίνεται στη μνήμη του επιφανούς βυζαντινολόγου σερ Στίβεν Ράνσιμαν, πραγματικού φιλέλληνα, μελετητή και προσκυνητή του Αγίου Ορους, που έχει αφήσει πολύτιμο συγγραφικό έργο για την ιστορία του Βυζαντίου.
Ιδρυτής και ισόβιος χορηγός για τη συνέχιση του θεσμού είναι ο διεθνής καταξιωμένος ζωγράφος κ. Nicholas Εgoο οποίος, παρά τη γρίπη που τον καθήλωσε στο κρεβάτι, διηύθυνε και κανόνιζε όλες τις λεπτομέρειες για την επιτυχία της Διάλεξης, που αποτελεί ακαδημαϊκό γεγονός για το πνευματικό Λονδίνο και όχι μόνον. H σύζυγός του κ. Matti Egon, της οικογένειας Ξυλά της Χίου, ήταν, όπως κάθε άλλη χρονιά κι εφέτος, η εξαίρετη οικοδέσποινα τόσο στη Διάλεξη, στο Great Hall του King’s College όσο και στην προηγούμενη βραδιά, όταν δίνεται από το ζεύγος Εgoτο δείπνο προς τιμήν του εκάστοτε ομιλητή, με καλεσμένους τον ανθό του ακαδημαϊκού και πανεπιστημιακού δυναμικού του Λονδίνου. Γίνεται στη Λέσχη όπου ανήκε ο σερ Στίβεν Ράνσιμαν -ο οποίος έκανε μέλος της και τον κ. Νίκολας Ιγκον- στο Athenaeum Club στο Pall Mall, όπου μέλη της υπήρξαν ο Τσαρλς Ντίκενς, οι Βρετανοί πρωθυπουργοί, λέσχη αυστηρή με παράδοση και περιφρούρηση των προνομίων των μελών της. Εκεί, στις 4 Φεβρουαρίου, παραμονή της Διάλεξης, ήρθαν ο πρέσβης της Ελλάδος κ. Αναστάσιος Σκοπελίτης μαζί με τον γενικό πρόξενο κ. Αλέξη Χατζημιχάλη, τον γνωστό ζωγράφο και τη μορφωτική σύμβουλο της πρεσβείας μας στο Λονδίνο κ. Βάνα Σολομωνίδου για να τιμήσουν το ζεύγος Εgoκαι να γνωρίσουν τον φετινό ομιλητή και τη σύζυγό του, επίσης αρχαιολόγο και συγγραφέα, τη δρα Friederika Sinn, πλαισιωμένους από εκλεκτούς καλεσμένους, όπως ο λόρδος Τζέλικο και ο λόρδος Μπρίτζμαν με τις συζύγους τους, καθώς και οι πρώην πρέσβεις στην Αθήνα sir David και λαίδη Myers και sir Michael LlewellySmith με τη λαίδη Colette. Εκεί και η καθηγήτρια Judith Herrin, συγγραφέας του βιβλίου «Γυναίκες στην Πορφύρα», ο καθηγητής Roderick Beaton, της «Εδρας Κοραή» στο King’s College του Λονδίνου, συγγραφέας της ήδη «μπεστ-σέλερ» και στην ελληνική έκδοση από την «Ωκεανίδα» βιογραφίας του Νομπελίστα μας Γιώργου Σεφέρη, με υπότιτλο «Περιμένοντας τον Αγγελο», από το ποίημά του. Τον φετινό ομιλητή, καθηγητή Sinεπέλεξε ο διευθυντής του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών Dr Karim Arafat για να μιλήσει για τα αποτελέσματα της ανασκαφής στην Ολυμπία και τα ευρήματα για την πρώιμη Βυζαντινή Ολυμπία.
Μεταφερόμαστε τώρα στο Great Hall, στο ονομαστό Πανεπιστήμιο King’s College othe Strand για τη Διάλεξη Ράνσιμαν, της οποίας προηγήθηκε, όπως κάθε χρόνο, εκκλησιασμός στο παρεκκλήσι του Πανεπιστημίου με τον Εσπερινό και τον ιερέα Πατέρα Αλέξανδρο Φωστηρόπουλο και τους φοιτητές να ψάλλουν στο φως των λαμπάδων. Στα ελληνικά χρώματα, λευκά και γαλάζια, τα μπουκέτα στις ανθοστήλες που πλαισίωναν το βήμα του ομιλητή και τη μεγάλη οθόνη για την προβολή των εικόνων από την ανασκαφή. H αίθουσα γεμάτη από διπλωμάτες, καθηγητές, συγγραφείς, δημοσιογράφους, παραγωγούς κινηματογράφου, με τη μορφωτική σύμβουλο κ. Βάνα Σολομωνίδου να έχει ωραίες ειδήσεις στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Greece iΒritain».
Στη Διάλεξη τώρα, με την κυρία Matti Εgoστην πρώτη σειρά, με δίπλα της τον πρόξενο της Ελλάδος κ. Δημήτρη Γιολδάση, πλαισιωμένους από τους καθηγητές Roderick Beaton, τη βυζαντινολόγο Judith Herrin, τη δρα Charlotte Roueche, επικεφαλής του Τμήματος Βυζαντινών και Μοντέρνων Ελληνικών Σπουδών στο King’s College και την κ. Anne Manley, λυρική τραγουδίστρια και σύζυγο του διευθυντή Ορχήστρας Guy Protheroe που είχε στο παρελθόν, με επιτυχία, το Ελληνικό Φεστιβάλ στο Λονδίνο. Στο βήμα του ομιλητή, ο δρ Karim Arafat μιλάει για τις εκδηλώσεις του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών, τον διαδέχεται η αρχαιολόγος δρ ΚathryΜorgaπου συστήνει τον ομιλητή στο εκλεκτό ακροατήριο και έρχεται η σειρά να πάρει θέση και ο ομιλητής, ο καθηγητής Ulrich Sinn, με θέμα του «Παράδοση και Αλλαγή στην πρώιμη Βυζαντινή Ολυμπία – τα αποτελέσματα των τελευταίων Ανασκαφών».
Στη ροή της εμπεριστατωμένης ομιλίας του η ταυτόχρονη προβολή εικόνων από το τοπίο της Ολυμπίας και τον τόπο των ανασκαφών έδωσε στο ακροατήριο την απόδειξη ότι η Ολυμπία δεν λειτούργησε μόνον σαν Μουσείο του παρελθόντος, αλλά είχε τη δική της ζωή και υπόσταση στα πρώιμα βυζαντινά χρόνια.
Οι ανασκαφές του έδωσαν την αρχαιολογική απόδειξη ότι η Ολυμπία δεν είχε καταστραφεί από φανατικούς χριστιανούς, αλλά, αντίθετα, υπάρχει συνέχεια στη ζωή της κοινότητας της Ιλιδος πριν φθάσουν εκεί οι βάρβαροι επιδρομείς στον 6ο αιώνα. Εδειξαν πώς το Ιερόν του Διός μετετράπη σε χριστιανικό ναό, επισφραγίζοντας τη μετάβαση από την ειδωλολατρία στον χριστιανισμό με ειρηνικό και αρμονικό τρόπο, δικαιώνοντας τις οδηγίες των αυτοκρατόρων Θεοδοσίου και Ιουστινιανού που ζητούσαν τη διατήρηση των αρχαίων κτισμάτων και αγαλμάτων υπό τον όρο να μη γίνονται εκεί θρησκευτικές τελετές ειδωλολατρικής υφής. Χάρις στη νεώτερη αυτή ανασκαφή έχουμε την απόδειξη ύπαρξης μιας πρωτοβυζαντινής Ολυμπίας όπου λειτουργούσαν πατητήρια, υπήρχαν οινοπαραγωγοί, αγγειοπλάστες, επίσης κτίρια για ξενώνες, λουτρά και δημόσιοι χώροι για αγορές στον τύπο τοπικού πανηγυριού. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ως ανασκαφικό εύρημα η επιγραφή που αποτελεί την τελευταία καταγραφή τέλεσης Ολυμπιακών Αγώνων, με νικητές απ’ όλη την Ελλάδα, στην 291η Ολυμπιάδα στο 385 μ.Χ. Για την πληρότητα της ακαδημαϊκής ομιλίας και την αναλυτική παρουσίαση του θέματος συνεχάρη θερμά από του βήματος τον καθηγητή κ. Sinn, η δρ Charlotte Roueche και ακολούθησε μακριά ουρά για συγχαρητήρια. Δικαιολογημένα μιλήσαμε για πνευματική άνοιξη στο φλεβαριάτικο Λονδίνο, έτη φωτός μακριά από την προεκλογική πενία της τηλεόρασης στην Αθήνα. Οχι πως στο BBC είναι τα πράγματα καλύτερα. Ολο τον JohKerry δείχνουν, ούτε αποικία των ΗΠΑ να ήταν. Για πρόσωπα και στιγμιότυπα στα ΕΛΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΑ, στο περιοδικό «K» της Κυριακάτικης «Καθημερινής», με τον φακό της ΕΛΜΠΙ…