Μερικές φορές, βλέποντας κανείς τα γραφόμενα και λεγόμενα για το ποδόσφαιρο, διερωτάται μήπως ο τρόπος που καλλιεργείται στη χώρα μας η «φίλαθλη ματιά» απέναντι στους ποδοσφαιρικούς κανόνες και την εφαρμογή τους αντανακλά -και ίσως διαμορφώνει- την όλη στάση μας έναντι παντός κανονισμού. Πρόσφατο παράδειγμα το ντέρμπι της περασμένης εβδομάδας μεταξύ Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού και τα σχόλια για την αποβολή δύο παικτών των πρασίνων. (Οι παίκτες τιμωρήθηκαν την Πέμπτη σε πρώτο βαθμό, θέμα μας όμως εδώ δεν είναι οι ποινές, αλλά τα όσα ακούστηκαν για τις κόκκινες κάρτες).
Στην πρώτη περίπτωση, ο H. Κώτσιος χτύπησε με αγκωνιά τον αντίπαλό του Γ. Οκκά. H κίνηση του χεριού ήταν συνειδητή και προς τα πίσω. Δεν έγινε αντανακλαστικά στο πλαίσιο άλλου σωματικού ελιγμού. Ως ενσυνείδητη και αντιαθλητική, η πράξη τιμωρήθηκε με απευθείας αποβολή κατά τους κανονισμούς. Στη συνέχεια, ακούστηκαν μύρια όσα. Αυτό, εγράφη, γίνεται δήθεν «χίλιες φορές σε κάθε αγώνα». H αποβολή ήταν απαράδεκτη, σημειώθηκε, «γιατί εκείνη την ώρα ο ΠΑΟ «ανέβαινε»». O διαιτητής, διερωτήθηκαν ενυπογράφως κάποιοι, «θα είχε τα άντερα να σφυρίξει κάτι τέτοιο στο Καραϊσκάκη;». Και πώς «η αναλογία αποβολών είναι 13-1 σε βάρος του ΠΑΟ»; Ακόμη και ο Τζίγκερ, ενώ υπήρξε ήπιος (όπως άψογοι ήταν οι προπονητές), είπε ότι «στο συγκεκριμένο παιχνίδι ο διαιτητής έπρεπε ίσως να είναι περισσότερο επιεικής, να μην πάει κατά γράμμα τον νόμο».
Ας προσπαθήσουμε να δούμε ποια γενικότερη νοοτροπία αντανακλούν -αλλά και καλλιεργούν- αυτά τα σχόλια απέναντι στον «νόμο». Βάσει αυτών, λοιπόν, αν γίνει μία παράβαση υπό περιστάσεις κρίσιμες, ο υπαίτιός της δεν πρέπει να τιμωρηθεί άνευ ετέρου. Πρώτα πρέπει να εξετασθεί μήπως ο παραβάτης εκείνη την ώρα «ανέβαινε», αλλά και να υπολογισθεί πόσες φορές έχει τιμωρηθεί τα τελευταία χρόνια αυτός και πόσες ο αντίπαλός του (προσοχή εδώ: πόσες φορές έχει τιμωρηθεί, όχι πόσες αγκωνιές έχει δώσει)· πρέπει ακόμη να υπάρξει βεβαιότητα ότι η ίδια παράβαση θα τιμωρούνταν με τον ίδιο τρόπο στην έδρα του αντιπάλου. Κατ’ αποτέλεσμα, η αγκωνιά επισύρει μεν αποβολή εν γένει, αλλά δεν έπρεπε να την επισύρει εν προκειμένω. Σύμφωνα με τη λογική ορισμένων σχολιογράφων, μάλιστα, και του Μόρις η αποβολή θα έπρεπε ίσως να διαταχθεί υπό… αναβλητική αίρεση: να αποβάλλονταν πρώτα 10 Ολυμπιακοί, ώστε να αποκατασταθεί ισορροπία στον αριθμό αποβολών μεταξύ των δύο ομάδων.
Ετυχε, τούτη τη φορά, να προέλθουν από την παναθηναϊκή πλευρά αυτές οι αστειότητες. H ολυμπιακή «παράταξη» έχει, όμως, τη δική της παράδοση σε θέσεις του είδους – και το δικό της μεγάλο μερίδιο στην εγκάθετη, φανατική αθλητική δημοσιογραφία. Μόνο που η στάση αυτή προδίδει μία ευρύτερη λογική: ότι τους κανονισμούς εν γένει τους αντιλαμβανόμαστε ως κάτι προς παραμερισμό όποτε μας θίγουν· ως κάτι που δεν εφαρμόζεται σε όλους («στο ντέρμπι δεν άρμοζε το γράμμα του νόμου»). Και αν στο παρελθόν οι κανονισμοί τσαλαπατήθηκαν, αυτό είναι επιχείρημα για να τσαλαπατηθούν και τώρα. Οπως οι… πολεοδομικές διατάξεις, όποτε χτίζουμε σπίτι.
Για τη δεύτερη αποβολή, του Μόρις, που κλώτσησε εν ψυχρώ τον Τζόρτζεβιτς, τα περιθώρια «οργής» ήταν λιγότερα. Και εκεί, όμως, εγράφη το ηρωικό «Κάτω τα χέρια από τον Μόρις». Και εκεί ο Τζίγκερ, ενώ στηλίτευσε την πράξη, ολίσθησε στην άτοπη προσθήκη «προτιμώ παίκτες που παθιάζονται για την ομάδα, έστω και αν αντιδρούν με υπερβολικό πάθος…». Δεν λέει κανείς ότι ο Μόρις έπρεπε να εξοντωθεί. Καλός παίκτης, υπέπεσε σε ένα ατόπημα. Το έκανε όμως – και ήταν βαρύ. Οι εξωραϊσμοί δεν έχουν θέση, εκτός αν βλέπουμε τους κανόνες ως κουρέλια.
Φίλος της στήλης, παναθηναϊκός πιστός και παθιασμένος, τηλεφώνησε από τις Βρυξέλλες, για να υποδείξει τι είχε γίνει στον αγώνα Τότεναμ – Τσέλσι μία μέρα νωρίτερα. Οντως, στο Γουάιτ Χαρτ Λέιν, έδρα της Τότεναμ, ο Μίντο των γηπεδούχων αποβλήθηκε στο 25΄ για αγκωνιά στον Ντελ Χόρνο – και αυτό στη διάρκεια εναέριας διεκδίκησης. H φιλοξενούμενη Τσέλσι απέκτησε αριθμητικό πλεονέκτημα και σκόραρε μετά 14 λεπτά (διπλασίασε στο δεύτερο ημίχρονο). O προπονητής των Πετεινών είπε ότι η αποβολή ήταν «αυστηρή», τόνισε ότι δεν θα υποβάλει ένσταση και… αυτά. Στον Τύπο, η παραμικρή αμφισβήτηση. Αλλά, βέβαια, εκεί δεν υπάρχει ολόκληρη εκδοτική – αθλητικογραφική «κλάκα» συνδεδεμένη πολυποίκιλα με τις ομάδες και συστηματική στην καλλιέργεια της μικρόνοιας και του φανατισμού. Ενώ εδώ.. Εδώ κοιτάξτε κάθε πρωί στα περίπτερα να δείτε πώς χτίζεται το… περί δικαίου αίσθημα.