Από τον γεωπόνο κ. I. Σπαντιδάκη λάβαμε και δημοσιεύουμε την ακόλουθη επιστολή.
Η υπογραφή μνημονίου για την κατασκευή του γηπέδου του Παναθηναϊκού στον Βοτανικό μετατρέπει ένα μεγάλο εφιάλτη που βασάνιζε τους κατοίκους των όμορων δήμων της περιοχής Γουδί σε μια ανατέλλουσα υπόσχεση ποιοτικής αναβαθμίσεως της ζωής των κατοίκων μιας άλλης ιστορικής περιοχής, του Ελαιώνα, της οποίας η περιβαλλοντική και κοινωνική υποβάθμιση είχε φτάσει στο έσχατο όριο. Δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί την ευρηματικότητα, αλλά και την αποφασιστικότητα με την οποία χειρίστηκε το θέμα η δήμαρχος Αθηναίων και τη συνοδεύουν οι ευχές όλων μας να ολοκληρώσει την προσπάθεια αυτή με επιτυχία.
Στη διαδρομή αυτή της υλοποιήσεως των έργων θα πρέπει να ενθυμούμεθα πάντοτε την ιστορική, τοπιολογική και κοινωνική σημασία του ευρύτερου χώρου και της περιοχής αυτής. O Ελαιώνας ανέκαθεν ήταν το πράσινο κέντρο της πόλης των Αθηνών που διασκέδαζε και άμβλυνε το ξηροφυτικό και αιχμηρό τοπίο της, ξεκινώντας σχεδόν από το Μαρούσι και τελειώνοντας στη σημερινή λεωφόρο Θηβών.
Θλιβερό κατάλοιπο του τοπιολογικού αυτού στοιχείου είναι τα ελάχιστα σπαράγματα-δένδρα που απέμειναν από την κινηματογραφική και εμπορική «ανάπτυξη» του χώρου στη συμβολή των οδών Π. Ράλλη και Θηβών και το θλιβερό κουφάρι της ελιάς του Πλάτωνα που στολίζει μουσειακά την είσοδο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου.
Η αναβάθμιση της περιοχής πρέπει να εμπεριέχει και τη μεγαλύτερη σε έκταση, αλλά κυρίως σε υψηλή ποιότητα ανάπτυξη χώρων πρασίνου που να συμβάλουν στην αναμόρφωση της περιοχής. Είναι μια πολύ μεγάλη ευκαιρία για τον δήμο και τη δήμαρχο Αθηναίων να προκηρύξει ένα μεγάλο αθηναϊκό διαγωνισμό μεταξύ των κηποτεχνών και των αρχιτεκτόνων τοπίου για την ολοκληρωμένη διαμόρφωση της περιοχής. Ας μην πέσουμε πάλι στην παγίδα της μελετοκατασκευής ή του «μεγαλειώδους» αρχιτεκτονικού έργου, όπου το πράσινο θα είναι η κακοφτιαγμένη σάλτσα του και ο δήμος θα υπερηφανεύεται ότι φύτεψε τόσες χιλιάδες πανσέδες ή τόσες εκατοντάδες θάμνους. Επί τέλους ας αποκτήσουμε ένα καθαρά αθηναϊκό αστικό πράσινο τοπίο, που να έχει σχεδιαστεί με την ευαισθησία, την καλλιτεχνία, την πρακτική σκέψη και όχι το εμπορικό συμφέρον που απαιτεί την υπερεκμετάλλευση του χώρου. Ενα τοπίο όπου το πράσινο θα πρωταγωνιστεί ποιοτικά και δεν θα είναι ο μαϊντανός των κατασκευαστών και των αρχιτεκτόνων, αυξάνοντας απλώς το ποσοστό πρασίνου της πόλης από 2,5% σε 2,8%.
Ας μην επικρατήσει η στεγνή μόνο σκέψη του χωροτάκτη και του πολεοδόμου, αλλά ας δουλέψει πλέον και η ευαισθησία των ειδικών. Για πρώτη φορά ας αποφύγουμε να μετατρέψουμε την απαιτούμενη ενιαία και ολοκληρωμένη διαμόρφωση του χώρου και της γειτονιάς σε απλό φύτεμα όσων κομματιών απομείνουν από τις λοιπές «χρήσεις γης». Ας μη βασισθούμε μόνο στο ανατομικό νυστέρι του ψυχρού σχεδιασμού, αλλά ας εκμεταλλευθούμε και τις φρέσκιες δημιουργικές ιδέες των ειδικών. H Αθήνα είναι η μόνη πρωτεύουσα όπου η μελέτη των πράσινων χώρων και του αστικού τοπίου, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν αποτελούν προϊόν αντιπαραθέσεως δημιουργικών ιδεών αλλά σκέψεων και προτάσεων υπηρεσιακών παραγόντων ή πρωτοβουλιών των εκάστοτε δημοτικών αρχόντων. Αλήθεια, πότε έγινε δημοτικός διαγωνισμός για την παρουσίαση προτάσεων και ολοκληρωμένων λύσεων σε θέματα πρασίνου της πόλης και μάλιστα για τόσο μεγάλη και αξιόλογη περιοχή;
Στην ιστορική υστεροφημία της βασίλισσας Αμαλίας που προσέφερε τον Εθνικό Κήπο και της αειμνήστου K. Αργυροπούλου που ανέδειξε την Καισαριανή ας προστεθεί και η πρωτοβουλία της Ντόρας για τον Ελαιώνα.
Γιαννης Σπαντιδακης
Γεωπόνος – Κηποτέχνης
τ. διευθυντής Κήπων και Δενδροστοιχιών Δήμου Αθηναίων