«Οποιος ξέρει να κλέβει, ξέρει και να κρύβει», έχει αποφανθεί η λαϊκή θυμοσοφία. Με την έννοια ότι όποιος αποφασίζει να παρανομήσει πρέπει να διαθέτει επιτηδειότητα όχι μόνον στη διάπραξη της απάτης, αλλά και στην απόκρυψη της ενοχής του. Φυσικά η παροιμία δεν αναφέρεται σε αδέξιους κλέφτες ή ψεύτες, οι οποίοι μόνον «τον πρώτο χρόνο χαίρονται». Αφορά απατεώνες «επιφανείς» τόσο για το μέγεθος των παρανομιών τους, όσο και την ικανότητά τους να εμφανίζονται ως άμεμπτοι και ευυπόληπτοι πολίτες.
Ενας λειτουργός της Δικαιοσύνης που αποφασίζει να παρανομήσει, εκποιώντας τη δικαστική του κρίση, ασφαλώς δεν εντάσσεται στην κατηγορία των ανόητων και απερίσκεπτων απατεώνων. Εχει πλήρη συναίσθηση της πράξεώς του, διαθέτει απόλυτη γνώση των συνεπειών και είναι ο πλέον ειδικός ως προς τους τρόπους και τις μεθόδους αποκαλύψεως της παρανομίας· κατ’ αντιδιαστολή δε και της αποκρύψεώς της.
Πώς δικαιολογείται, λοιπόν, το γεγονός ότι σχεδόν όλοι οι επίορκοι δικαστικοί που τιμωρήθηκαν ή τελούν υπό κατηγορία, αποκαλύφθηκαν εξ αιτίας αφελών και ασυγνώστων σφαλμάτων τους; Ποια εξήγηση να δώσει κανείς στο γεγονός ότι πρώην πρόεδρος Πρωτοδικών που κατηγορείται για χρηματισμό, όπως αποκαλύφθηκε χθες διατηρούσε τραπεζικούς λογαριασμούς ύψους 600.000 ευρώ με προσωπικά εμβάσματα δικηγόρων, υποθέσεις των οποίων είχε «εκδικάσει»; Ενας κοινός κακοποιός που ληστεύει μια τράπεζα δεν θα είχε ποτέ την αφέλεια να καταθέσει τα κλοπιμαία σε τραπεζικό του λογαριασμό. Θα τα έθαβε κάπου και θα έκανε υπομονή αρκετά χρόνια έως ότου αρχίσει να διαβιώνει εν χλιδή και να επιδεικνύει ανενδοίαστα τον άνομο πλούτο του. (Ωστόσο στις ημέρες μας και για άλλες κατηγορίες επιόρκων λειτουργών δεν ισχύει η τελευταία προφύλαξη, αφού οι τρόποι αποκρύψεως της απάτης -υπεράκτιες εταιρείες, ανώνυμοι λογαριασμοί κ.λπ.- υπερτερούν των μεθόδων και δυνατοτήτων αποκαλύψεώς της).
Συνεπώς δεν είναι δυνατόν να δεχθεί κανείς για έναν ανώτερο δικαστικό ότι η αποκάλυψη, αλλά και η στοιχειοθέτηση της παρανομίας του οφείλονται σε άγνοια, σε αμέλεια, σε απερισκεψία. Εύλογα η εξήγηση άγεται σε άλλες ατραπούς. Στο αίσθημα της ατιμωρησίας, που ενθαρρύνει την ασυδοσία και την αυθαιρεσία. Στην υποψία ότι τα κρούσματα χρηματισμού και εκπλειστηριασμού της δικαστικής κρίσεως δεν είναι «σπάνια και μεμονωμένα». Δηλαδή, δεν περιορίζονται στις περίπου τριάντα περιπτώσεις επιόρκων δικαστών που αποκαλύφθηκαν. Διότι, η πεποίθηση της ατιμωρησίας δεν βασίζεται μόνον στην αβελτηρία των μηχανισμών ελέγχου και κολασμού των ανόμων πράξεων. Οχι σπάνια συνδυάζεται με το εύρος της διαφθοράς και της συνενοχής, οπότε οι μηχανισμοί ελέγχου αχρηστεύονται από τα κυκλώματα συγκαλύψεως της παρανομίας.
Σε άλλους χώρους της κρατικής λειτουργίας, όπως π.χ. η Αστυνομία και η Εφορία, έχουν συσταθεί ειδικά όργανα «αδιαφθόρων» για την αποτροπή και την πάταξη της ενδοϋπηρεσιακής διαφθοράς. Στον χώρο της Δικαιοσύνης η αποστολή αυτή ανατίθεται στη θεσμοθετημένη, συνταγματικώς, επιθεώρηση των τακτικών δικαστών, η οποία, όμως, απεδείχθη ανεπαρκέστατη ως προς την άσκηση ουσιαστικού ελέγχου και εγκαίρου εντοπισμού των επιόρκων. Το ίδιο κενό διαπιστώθηκε και στο δικηγορικό σώμα, με αποτέλεσμα ο ΔΣΑ να αποφασίσει προσφάτως τη σύσταση οργάνου, που θα επιλαμβάνεται δικαστικών αποφάσεων, οι οποίες προκαλούν έντονα ερωτήματα στην κοινή γνώμη και παρέχουν αποχρώσες ενδείξεις υπόπτου κακοδικίας. Είναι, λοιπόν, προφανές ότι το αρμόδιο υπουργείο και κυρίως το δικαστικό σώμα, ήδη θα ‘πρεπε να προηγούνται και όχι να έπονται στην προσπάθεια να περιφρουρηθεί το κύρος, η αξιοπιστία και -προπαντός- το αδέκαστο της Δικαιοσύνης.