O μέγας Οττο, ο κάπτεν Ζαγοράκης και τα παιδιά μπορούν να είναι ήσυχοι. O θρόνος τους δεν απειλείται. Μόνον που, με εξαίρεση το αναμφισβήτητο προβάδισμα του ποδοσφαίρου σε δημοτικότητα, οι υπόλοιποι λόγοι, για τους οποίους το τρόπαιο της Πορτογαλίας διατηρεί ασύγκριτη λάμψη, ευνοούν την εθνική ομάδα… μπάσκετ. H άφθαστη χαρά της πρωτιάς στο ποδόσφαιρο οφειλόταν, πράγματι, και στο ότι η ομάδα μας δεν είχε μέχρι τότε κάνει ούτε μία νίκη σε τελική φάση· εκεί, όπως σημείωσε Βρετανός σχολιαστής, επρόκειτο για «ανατροπή της φυσικής τάξης»! Στο μπάσκετ δεν συνέβη το ίδιο. H ομάδα ήταν από τις καλύτερες του τουρνουά, αντιμετωπιζόταν ως τέτοια – και είχε πίσω στην ιστορία της ένα τρόπαιο, μια δεύτερη θέση και πλήθος ευρωπαϊκών τίτλων σε επίπεδο συλλόγων. Σε σχέση με τις ικανότητές της έπαιξε συγκριτικά χειρότερα απ’ ό,τι η εθνική ποδοσφαίρου, που είχε εξαντλήσει τα όριά της· έπαιζε όμως όπως παίζει στις ποδοσφαιρικές διοργανώσεις π.χ. η Γαλλία – γιατί κάτι τέτοιο είναι.
Δεν θολώνει, φυσικά, μ’ αυτά το χρυσό ούτε ο ενθουσιασμός μας, ιδίως όσων παθιάστηκαν με το μπάσκετ ήδη πριν από την εποχή Γκάλη, στα χρόνια του αυτοκράτορα Γκούμα, στα χρόνια που υπήρχε ακόμη θέση «ελ». Μεγάλη η χαρά, μεγάλο το καμάρι για τα παιδιά – όσο κι αν το Σάββατο το βράδυ χρειαστήκαμε… αγγειοδιασταλτικά.
Προς τι τότε οι συγκρίσεις με το ποδόσφαιρο; Μόνον επειδή, όπως πέρυσι, ακούστηκαν και φέτος ανάλογα σχόλια και ευχές να αποτελέσει το τρόπαιο αφορμή για κάτι καλύτερο στην Ελλάδα. Γιατί, άραγε, αφού το ελληνικό μπάσκετ έχει περγαμηνές, λέγονται και γι’ αυτό τα ίδια, όπως για το ποδόσφαιρο που δεν έχει να επιδείξει δάφνες; H προφανής εξήγηση βρίσκεται στην παρακμή του ελληνικού επαγγελματικού πρωταθλήματος, που είναι ανάλογη του ποδοσφαιρικού. Πλήθος τα πιθανά αίτια, δεν ενδιαφέρουν εδώ. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι όλα αυτά δεν συνδέονται άνευ ετέρου με την κατάσταση του ελληνικού μαζικού αθλητισμού και ότι, άρα, στο μπάσκετ, στο ποδόσφαιρο ή αλλού πρέπει να ξεχωρίζουμε τον στόχο της αναθέρμανσης των επαγγελματικών διοργανώσεων από εκείνον της ενίσχυσης της αθλητικής δραστηριότητας μαθητών και ενηλίκων.
Είναι π.χ. πιθανόν το ελληνικό μπάσκετ να παράγει επιφανείς επαγγελματίες, τους οποίους η εθνική αγορά δεν μπορεί να κρατήσει. Οι μεγάλοι παίκτες ενδέχεται να παίρνουν τον δρόμο του εξωτερικού ακόμη και αν το πρωτάθλημα εξυγιανθεί, ακριβώς όπως το κάνουν τόσοι επιστήμονες: αίτιο δεν είναι (μόνο) η αταξία της χώρας, αλλά τα πεπερασμένα όρια της αγοράς της. Το ζήτημα του μαζικού αθλητισμού δεν συνδέεται καθόλου μ’ αυτό, αλλά με την παροχή στον πληθυσμό εγκαταστάσεων και δυνατότητας να αθλείται για υγεία και αναψυχή – είτε προκύψει κανένας πρωταθλητής ακόμη είτε όχι. Σ’ αυτό το επίπεδο τα τρόπαια των επαγγελματιών δεν έχουν σημασία άλλη από ένα σύμβολο, ένα παράδειγμα. Μόνο που αυτό το παράδειγμα είναι μοιραίο να μην έχει απτό αποτέλεσμα σε μία χώρα που δεν προωθεί τον μαζικό αθλητισμό… ανεξαρτήτως τροπαίων. Μία διοίκηση, που έχει αφήσει τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις να ρημάζουν κλειδωμένες και απρόσιτες στους πολίτες, δεν αφυπνίζεται με κανένα τρόπαιο, όταν υπνώττει απαθής με τα -έτοιμα- γήπεδα μπροστά στα μάτια της.