Για τους Ελληνες πολιτικούς, η πολιτική κατάσταση εξελίσσεται με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο. Δυστυχώς για τα ελληνικά δεδομένα! Πιστεύω ότι, τουλάχιστον όταν κοιτάζονται στον καθρέφτη, είναι ειλικρινείς στην πεποίθησή τους ότι η χώρα χρειάζεται σοβαρές μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο, απέναντι στον στοιχειώδη αυτόν στόχο, συμπεριφέρονται ως να έχουν τον γκρεμό μπροστά τους και πίσω τους το βαθύτερο ρέμα.
Πριν από είκοσι, περίπου, έτη κρίθηκε πως η χώρα δεν έχει περιθώρια άλλης στασιμότητας και, επομένως, οφείλει να επιδιώξει τον στόχο της ενσωμάτωσής της στον κόσμο του ευρώ. Η απόφαση εκείνη συνοδεύθηκε με παχύτατα λόγια περί εκσυγχρονισμού της χώρας. Η ιδέα του «εκσυγρονισμού» ήταν μια πολιτική πλατφόρμα διαφοροποίησης του Κώστα Σημίτη την εποχή που τον «κυνηγούσε» το κατεστημένο, το οποίο είχε ασφυκτικά περιβάλλει τον Ανδρέα Παπανδρέου. Η έμπνευση ήταν ορθή και χρήσιμη. Δυστυχώς, όμως, όπως όλοι γνωρίζουμε πλέον, η ιδέα «πάτωσε». Κυρίως γιατί περιβλήθηκε από έναν ασυγκράτητο φονξιοναλισμό. Στην προτεσταντική αντίληψη του πρώην πρωθυπουργού, αρκούσε να ρίξεις τη χώρα στο νερό της ευρωθάλασσας. Σαν το μικρό παιδί, πατροναρισμένο από τη δύναμη των ορθών ιδεών, θα κατόρθωνε να… κολυμπήσει. Επίσης, δυστυχώς για τους εκσυγχρονιστές, το παιδί συνέχισε να κρεμιέται από το σωσίβιο του πατερναλιστικού κρατικού (ολίγον μονοπωλιακού και σίγουρα διεφθαρμένου) καπιταλισμού. Οταν μάλιστα διαπίστωσαν πώς έχουν τα πράγματα, έσπευσαν να απολαύσουν τη δεύτερη κυβερνητική θητεία.
Η τρέχουσα συγκυρία θα μπορούσε να συγκριθεί με εκείνην. Ο Κώστας Καραμανλής επέλεξε ως στρατηγικό του στόχο την «επανίδρυση» του κράτους. Στόχος ορθολογικός και ορθός. Το ελληνικό κράτος βρίσκεται στο κέντρο ή πίσω από τα περισσότερα προβλήματα της χώρας. Τίποτε πιο γνωστό για τον Ελληνα πολίτη. Ομως, το πολιτικό ερώτημα είναι αλλού: μπορεί η επανίδρυση να υποκατασταθεί από κάποιες «μεταρρυθμίσεις»; Κι αν δεχθούμε ότι έτσι έχουν τα πράγματα: ποια είναι η ατζέντα των μεταρρυθμίσεων η οποία με ασφάλεια μας οδηγεί στην επανίδρυση; Η εκτίμηση πολλών παρατηρητών είναι ότι ο κ. Καραμανλής, χωρίς να αμφισβητείται η ειλικρίνειά του, κινδυνεύει να χαθεί στη… μετάφραση. Μαζί του κι εμείς.
Είναι βεβαίως αλήθεια ότι δεν έχει καμία απολύτως βοήθεια από τον συνομήλικό του πολιτικό. Στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού, σχολιάζοντας την εκμετάλλευση που κάνει ο Γιώργος Παπανδρέου του πνεύματος πολιτειακής συνεννόησης, λένε χαρακτηριστικά: «Ο Καραμανλής είναι εξαιρετικά υπομονετικός και ευπατρίδης, τους αξίζουν τα χειρότερα». Ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Αλογοσκούφης ξέσπασε (όσο κι αν ήταν ελεγχόμενη η αντίδρασή του), όταν ανέλαβε να απαντήσει στην αντιπολίτευση. Μίλησε για «ενόχους», οι οποίοι εμμένουν στη «μαύρη προπαγάνδα και τη νοσταλγία για το φαύλο παρελθόν».
Αν για κάτι είναι «ένοχος» ο κ. Παπανδρέου είναι γιατί θυσιάζει τη συνοχή της πολιτικής του αλλά και την ειλικρίνεια που οφείλει κάθε πραγματικός ηγέτης στους πολίτες. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Γιώργος Παπανδρέου και η ομάδα του επιθυμούν να δουν την κυβέρνηση να πετυχαίνει σε όσα αποφάσισε την Τετάρτη η διυπουργική επιτροπή για τις δημόσιες επιχειρήσεις. Κανείς καλόπιστος κριτής δεν αντιλαμβάνεται γιατί θα έπρεπε να διαφωνεί η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ με την κυβερνητική απαίτηση για όσες «διοικήσεις των ΔΕΚΟ, που έχουν αρνητικά οικονομικά αποτελέσματα ή επιχορηγούνται από το Δημόσιο» να προβούν σε διαπραγματεύσεις με τους εργαζομένους για την «κατάρτιση νέων κανονισμών προσωπικού».
Οσοι παρακολουθούσαν προσεκτικά τα πράγματα κατά την περίοδο εισαγωγής στο Χρηματιστήριο επιχειρήσεων όπως η ΔΕΗ και ο ΟΤΕ, θυμούνται καλά πως το «κρυφό ντιλ» με τους συνδικαλιστές ήταν η αναδιάταξη των εργασιακών σχέσεων. Ο σχετικός στόχος «χρυσώθηκε» με σημαντικά πακέτα μετοχών προς τους εργαζομένους. Πακέτα που πλήρωσαν οι φορολογούμενοι και οι καταναλωτές. Οι ίδιοι που πληρώνουν κάθε χρόνο τα τεράστια ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων των ιδίων αυτών οργανισμών. Οι ίδιοι που πληρώνουν τους «ξένους επενδυτές» (πολλοί από τους οποίους είναι απλώς πλουσιότατοι Ελληνες) μέσω των υψηλότατων μερισμάτων, που διανέμουν οι επιχειρήσεις με τη δικαιολογία πως κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο για να καλύπτονται τα δημόσια ελλείμματα.
Οι πολίτες θα είναι ευχαριστημένοι να δουν τους πολιτικούς «τους» αρχηγούς να συμφωνούν σ’ έναν ελάχιστο «κοινό τόπο». Δεν χρειάζονται πολλά. Ας μας κάνουν να πιστεύσουμε ότι κάθε κυβέρνηση, όποιο κι αν είναι το κόμμα που τη διαχειρίζεται, θα αποφεύγει το ρέμα και και θα μας απομακρύνει από τον γκρεμό. Ισως τελικά να είναι αυτή η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση!