Η απογραφή που γίνεται περιοδικά στον χώρο της Παιδείας αποκαλύπτει εκπαιδευτικά ελλείμματα μεγαλύτερα και πιο επικίνδυνα από τα ελλείμματα που υπάρχουν στην εθνική οικονομία. Οι πανελλαδικές εξετάσεις και οι επιστημονικές έρευνες, που γίνονται στον πληθυσμό των μαθητών, δείχνουν ότι οι νέοι μας συγχέουν τις λέξεις (άρα και τις έννοιες), τους λείπει αυτό που είναι ο στόχος κάθε εκπαιδευτικού συστήματος: η κριτική σκέψη.
Τα προβλήματα ξεπροβάλλουν κάθε φορά που οι πανελλαδικές εξετάσεις γίνονται πρωτοσέλιδο θέμα (μια ελληνική μοναδικότητα) λόγω «ασάφειας των θεμάτων» κάτι που δείχνει δύο πράγματα: Αφενός η παπαγαλία έχει εισχωρήσει βαθιά στο σώμα της Παιδείας και οτιδήποτε ξεφεύγει από τα διδασκόμενα χρίεται αυτομάτως «θέμα – παγίδα» και αφετέρου οι φροντιστηριάρχες κανοναρχούν διά του Τύπου τις εξετάσεις αναγορεύοντας «βατά» ή «στρυφνά» τα θέματα!
Βασικότερο όμως πρόβλημα είναι ότι κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης πλέον παράγει τυπικώς άρτιους και ουσιαστικώς αγράμματους αποφοίτους, ακόμη και στο αντικείμενό τους. Δεν είναι τυχαίο ότι 75% των φιλολόγων, εξεταζόμενοι επί του αντικειμένου τους από το ΑΣΕΠ, βαθμολογούνται κάτω από τη βάση.
Η χώρα έζησε μια περίοδο λαϊκιστικής ισοπέδωσης των πάντων. Τα αποτελέσματά της είναι εμφανή στην Παιδεία. Με μια επίφαση δημοκρατικότητας, ουδείς διδάσκων και ουδεμία εκπαιδευτική δραστηριότητα αξιολογείται. Ουδείς τιμωρείται ή επιβραβεύεται για το καλό ή το κακό έργο που παράγει. Απλώς το σύστημα αναπαράγει τον χυλό του.
Η κατάσταση δεν είναι πια μόνο ανησυχητική. Μιλώντας για Παιδεία δεν αξιολογούμε μια πορεία που οδηγεί σε αρνητικά αποτελέσματα. Τώρα μετράμε συντρίμμια. Η βαθιά μεταρρύθμιση όλου του συστήματος δεν αποτελεί απλή ανάγκη. Είναι πλέον επιτακτική ανάγκη…