Συζήτησή μας με τον υψηλόβαθμο αξιωματούχο της αμερικανικής διπλωματίας, ο οποίος εξαρχής είχε ζητήσει να τηρηθεί η ανωνυμία του, «ώστε η κουβέντα να είναι ελεύθερη και ανοικτή», έφθανε στην -ίσως- πιο ενδιαφέρουσα κορύφωσή της. Το θέμα πάνω στο τραπέζι ήταν η χρόνια άρνηση της Τουρκίας να συμμορφωθεί με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου (απόσυρση κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο, όπως σειρά αποφάσεων του OHE επιβάλλει επί δεκαετίες) ή και εκείνων βάσει των οποίων λειτουργεί της E. Ε.:
«Αν το ζητούμενο είναι η εφαρμογή κανόνων και νόμων, τότε θα αφήναμε την υπόθεση στους δικηγόρους. Ομως, ακριβώς επειδή τα πράγματα είναι διαφορετικά, χρειάζονται οι πολιτικοί και οι διπλωμάτες», είπε ο εν λόγω αξιωματούχος. Παλαιότερα, ικανότατος Ελληνας βετεράνος διπλωμάτης μάς έλεγε εμφανώς προβληματισμένος: «Δεν υπάρχει διεθνές δίκαιο. Υπάρχει εθνικό συμφέρον».
Ο συνδυασμός των δύο προαναφερθεισών ρήσεων, όχι μόνο αποτελεί αφετηρία για την ερμηνεία των τελευταίων, κάθε άλλο παρά αρνητικών προς τη γείτονα, εξελίξεων. Αλλά και εν δυνάμει μπορεί να λειτουργήσει υποβοηθητικά για όποιον επιχειρήσει να προβλέψει τις επόμενες κινήσεις όλων των εμπλεκόμενων μερών, στη νοτιανατολική αυτή γωνιά της Ευρώπης.
Η «υπαναχώρηση» του λεγόμενου γαλλογερμανικού άξονα από τις αυστηρού χαρακτήρα έναντι της Τουρκίας θέσεις του, αποτελεί επικαιροποιημένο και σαφέστατο δείγμα της ισχύος την οποία προσδίδει στην Αγκυρα, η πολυεπίπεδη στήριξη των συμμάχων της, εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης. Και αν τα αποτελέσματα στην ενταξιακή πορεία της γείτονος είναι ήδη εμφανή, εκείνα τα οποία θα αφορούν ειδικότερα το Κυπριακό, αλλά και τις αμιγώς διμερείς ελληνοτουρκικές σχέσεις, είναι ζήτημα χρόνου να κάνουν την εμφάνισή τους. Το πλαίσιο που τείνει να διαμορφωθεί και το οποίο προσλαμβάνει διαρκώς χαρακτηριστικά φιλικά προς την τουρκική πολιτική και διπλωματία, μάλλον θα πρέπει να προβληματίζουν εντόνως την Αθήνα και τη Λευκωσία.
Ως γνωστόν, η Τουρκία έχει ουσιαστικά και επικοινωνιακά ενισχύσει τον κύκλο των ζητημάτων που εγείρει ως διαφορές της με την Ελλάδα, εξασφαλίζοντας και ισχυρά διεθνή στηρίγματα. Τι θα γίνει, λοιπόν, αν αποφασίσει ξαφνικά ότι η συγκυρία την ευνοεί για να θέσει προς άμεση διευθέτηση τις «εκκρεμότητες» σε Αιγαίο και Θράκη;
Ολοι εμείς που όχι αδικαιολόγητα μάθαμε να ζούμε υπό διαρκή την εξ Ανατολών απειλή, θα πρέπει να αρχίσουμε να συνειδητοποιούμε ότι «σταθερές» και «δεδομένα» με τα οποία επί δεκαετίες γαλουχηθήκαμε, όπως ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε τίποτα διότι το (διεθνές) δίκαιο είναι με το μέρος μας, χρήζουν άμεσης επανεξέτασης. Στο σημερινό περιβάλλον, φαντάζουν ως ανεπαρκής άμυνα. Ομως, τελικά, μήπως αυτό δεν είναι και το πραγματικό πρόβλημα; Οτι, δηλαδή, είμαστε μονίμως «εν αναμονή» και διαρκώς αμυνόμενοι;