Δρόμοι και δικαιώματα

2' 40" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Από κάποια ώρα και μετά η οδός Καλλιδρομίου κλείνει. Δύο περιπολικά και μεταλλικά πλέγματα απαγορεύουν την είσοδο σε εκείνο το κομμάτι του δρόμου που οδηγεί στο αστυνομικό τμήμα. Οσοι ενθυμούνται, πρόκειται για το αστυνομικό τμήμα στο οποίο προ μηνός εισέβαλαν τάγματα εφόδου των κουκουλοφόρων των Εξαρχείων. Ετσι οι αστυνομικοί πήραν μέτρα: απλώς έκλεισαν τον δρόμο. Οι φύλακες φυλάσσουν το κτίριό τους, αλλά ποιος μας εξασφαλίζει ότι οι μελανοντυμένοι δεν θα επιτεθούν σε άλλα τμήματα; Κι αν το πράξουν τι θα γίνει; Θα μετατραπεί η μισή Αθήνα σε οιονεί πεζόδρομο;

Δεν είναι η μόνη περίπτωση που χάνονται δρόμοι για λόγους ασφαλείας. Στην αμερικανική πρεσβεία χάθηκε η οδός Μακεδονομάχων. Εκεί τουλάχιστον τα έργα ασφαλείας (που καλύπτουν τον μισό δρόμο) καλλωπίσθηκαν με φυτά, ενώ έξω από τη βρετανική πρεσβεία η οδός Πλουτάρχου κλείστηκε με γιγάντιους τσιμεντόλιθους. Παλαιότερα έκλεισε η Αναγνωστοπούλου διότι κάποιος πυροβόλησε στο σπίτι του κ. Κώστα Σημίτη.

Αυτό είναι μια μόνιμη πρακτική των ράθυμων γραφειοκρατιών. Κάθε φορά που εμφανίζεται μια απειλή (πιθανολογούμενη ή υπαρκτή) οι πολίτες κάτι χάνουν. Πότε ένα δρόμο, πότε κάποια δικαιώματα. Κατά περίπτωση το πρώτο και συνήθως το δεύτερο.

Στις ΗΠΑ, τη μεγάλη αυτή δυτική δημοκρατία, ο φόβος για την ασφάλεια γέννησε πρακτικές που δεν τιμούν ούτε το Μπαγκλαντές. Με νομικά τερτίπια -που ευτυχώς τα δικαστήρια δεν αποδέχονται- φτιάχτηκε το άγος του Γκουαντάναμο. Το συγκεκριμένο κρατητήριο στήθηκε πάνω σε μια νομική διαστροφή: πρόκειται μια αμερικανική βάση που όμως δεν βρίσκεται σε… αμερικανικό έδαφος και συνεπώς το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών δεν ισχύει, λες και τα ανθρώπινα δικαιώματα ορίζονται από εθνικά σύνορα. Οι δικηγόροι της αμερικανικής κυβέρνησης παλεύουν χρόνια στα δικαστήρια για να εξασφαλίσουν την επ’ αόριστον κράτηση κάποιων υπόπτων για την τρομοκρατία. Ευτυχώς η Δικαιοσύνη αντιστέκεται (χαρακτηριστική είναι η προχθεσινή απόφαση του ομοσπονδιακού εφετείου του Ρίτσμοντ) τιμώντας τη βαθιά δημοκρατική παράδοση των ΗΠΑ, αλλά είναι να αναρωτιέται κανείς: αν οι αμερικανικές αρχές ξόδευαν για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας τον ίδιο χρόνο και την ίδια φαιά ουσία που σπαταλούν για τον περιορισμό κάποιων ατομικών δικαιωμάτων, πιθανότατα η Αλ Κάιντα να μην υπήρχε.

Οι απειλές ασφαλείας είναι υπαρκτές. Γι’ αυτό πρέπει να υπάρξει αντίδραση εκ μέρους των αρχών. Μόνο που η αντίδραση αυτή οφείλει να είναι η έξυπνη και όχι η πρώτη που βρίσκεται εύκαιρη. Η δεύτερη προσφέρει μόνο ψευδαίσθηση ασφάλειας. Τα δημοκρατικά δικαιώματα δεν αποτελούν μια ηθική επιταγή που πρέπει να ακολουθούν οι κυβερνήσεις για να χαρακτηρίζονται «καλές». Τα δικαιώματα αυτά είναι σμιλεμένη στον χρόνο εμπειρία. Οι κοινωνίες δοκίμασαν πολλά για να επιτύχουν το ευ ζην και κατέληξαν στη δημοκρατία ως το βέλτιστο καθεστώς. Είδαν ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μακροπρόθεσμα προσφέρει και ευημερία και ασφάλεια. Διαπίστωσαν ότι όταν θυσιάζουν δικαιώματα για κοινωνικούς λόγους (ένας από αυτούς είναι και η ασφάλεια) τελικά και τα άτομα δυστυχούν, αλλά και η κοινωνία δεν προχωρεί. Το ζήσαμε σε όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα που υπήρξαν στην ιστορία. Η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού άφησε πίσω του ρημαγμένες κοινωνίες κι αλκοολικούς. Από τη στιγμή που τα ατομικά δικαιώματα υποτάχτηκαν σε κάποιους κοινωνικούς στόχους η κοινωνία έπαψε να λειτουργεί.

Τα έξυπνα μέτρα ασφαλείας είναι αναγκαία, όχι μόνο για δημοκρατικούς λόγους, αλλά για εξόχως πρακτικούς. Είναι σίγουρο ότι η αμερικανική πρεσβεία προστατεύεται πλέον από την Μακεδονομάχων. Μόνο που την τελευταία φορά η ρουκέτα έφυγε από την οδό Λαμψάκου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή