Πολλοί δυσανασχέτησαν με το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός επανέλαβε προ ημερών αυτολεξεί τις εξαγγελίες του 2004 για το ασφαλιστικό, παρουσιάζοντάς τες ως πρόγραμμα του 2007. Προς τι, όμως, η δυσφορία; Πρόγραμμα που αποδεδειγμένα κερδίζει εκλογές, το αλλάζει κανείς; Ποιος λογικός πολιτικός αγγίζει ένα πρόβλημα που η λύση του βρίσκεται στο χώρο του μύθου; Δεν πιστεύουν όλοι οι Ελληνες ότι στο τέλος του ουράνιου τόξου υπάρχει ένα κιούπι χρυσάφι που θα λύσει αυτομάτως και χωρίς θυσίες όλα τα προβλήματα; Δεν ξέρουμε όλοι μας ότι η λύση του ασφαλιστικού είναι η καταπολέμηση της «εισφοροδιαφυγής»; Δεν είμαστε πεπεισμένοι ότι «αν δουλέψουν οι μηχανισμοί του κράτους» και «αν αποκτήσουν συνείδηση οι ασυνείδητοι» θα λύσουμε το πρόβλημα;
Βέβαια, το να δουλέψει το κράτος είναι εξίσου απίθανο με το (οξύμωρο) «να αποκτήσουν συνείδηση οι ασυνείδητοι», αλλά αυτό δεν συζητείται, έστω για να βρεθεί μια ενδιάμεση λύση. Δηλαδή, μέχρι να δουλέψει το κράτος και μέχρι να φωτιστούν οι ασυνείδητοι τι κάνουμε; Φορτώνουμε απλώς δυσχέρειες σε ένα σύστημα που τρίζει, φτιάχνουμε ένα μοντέλο Πελοποννήσου, μέχρι να καταρρεύσει;
Τι μάθαμε από τη μεγάλη καταστροφή της Πελοποννήσου; Ναι, μάθαμε κατά τον πιο δραματικό τρόπο ότι το σύστημα προστασίας και πυρόσβεσης των δασών διαλύθηκε. Μάθαμε ότι υπήρξε φοβερό έλλειμμα συντονισμού (για την ακρίβεια γινόταν από τα κανάλια και πολιτικούς με επιρροή). Οτι υπάρχουν ευθύνες των μικρών και μεγάλων γαιοκτημόνων που αφήνουν τα χωράφια τους να πνίγονται από τα ξερόχορτα, των οικοπεδοφάγων που βρίσκουν και καίνε κ.λπ.
Αν τραβηχτούμε όμως λίγο μακρύτερα θα δούμε ότι όλα αυτά είναι τα συμπτώματα μιας συστημικής κατάρρευσης. Ολες οι μικρές δυσλειτουργίες του κράτους και της κοινωνίας συνωμότησαν για να μεγιστοποιηθεί η καταστροφή. Οσα έγιναν ή παραλείφθηκαν τα προηγούμενα χρόνια δημιούργησαν ένα σαθρό σύστημα, το οποίο σε συνθήκες καύσωνα και ανέμου κατέρρευσε. Τα κόλλυβα μιας γιαγιάς στην Ηλεία ήταν κάτι σαν την πεταλούδα στη θεωρία του χάους. Η δική της φλόγα βρήκε πρόσφορο έδαφος να γίνει μέτωπο εκατοντάδων χιλιομέτρων. Κι όταν μιλάμε για πρόσφορο έδαφος δεν μιλάμε μόνο για ξερόχορτα και πεύκα. Μιλάμε και για δομές πολιτικές, κρατικές, μιντιακές και κοινωνικές που ενίσχυσαν την καταστροφή.
Οσο κι αν φαίνεται παράξενο, όσο κι αν δεν μας αρέσει, η καταστροφή είναι μια συστημική λύση. Οταν ένα σύστημα σωρεύει δυσλειτουργίες και αντιφατικότητες, τότε η μόνη διέξοδος είναι αυτό που εμείς βιώνουμε ως καταστροφή. Οπως η ανθυγιεινή ζωή δεν έχει άμεσα αρνητικά αποτελέσματα, αλλά σωρεύει μικρές εστίες του κακού στον οργανισμό -οι οποίες σε μια δεδομένη στιγμή και με μια μικρή ασθένεια οδηγούν σε κατάρρευση- έτσι και τα μικρά προβλήματα που σωρεύονται σε ένα κοινωνικό σύστημα μπορούν να το οδηγήσουν στο ινφέρνο.
Δυστυχώς, ακολουθούμε το μοντέλο της Πελοποννήσου στο ασφαλιστικό – και όχι μόνο σ’ αυτό. Η λογική «έλα μωρέ, κάτι θα βρεθεί ή κάτι θα γίνει» σωρεύει διαρκώς ακριβά μπαλώματα. Ας μην αυταπατώμεθα. Το ασφαλιστικό θα λυθεί. Μπορεί προγραμματισμένα, μπορεί και με μια καταστροφή. Ακούγεται κινδυνολογικό; Μπορεί, αλλά είναι εξίσου κινδυνολογικό με κάποιον που πέρυσι έλεγε, «προσοχή, μπορεί να σας καεί απ’ άκρου εις άκρον η Πελοπόννησος»…