Το 2004 οι λέξεις-καραμέλες ήταν Ανατροπή και Αλλαγή. Κάνα χρόνο αργότερα, οι καραμέλες προσγειώνονταν στην Επαναφορά. Επαναφορά σε ένα βαρύθυμο κέντρο, στην ακινησία της πολιτικής πάνω από την κοχλάζουσα χύτρα της κοινωνίας. Ο Δρ Σποκ θα έλεγε στον ανησυχούντα για ανατροπές Κάπτεν Κερκ: Ακυρο, Κάπτεν, μια καμένη ασφάλεια ήταν…
Το 2007 φαίνεται ότι οι ασφάλειες είναι διαρκώς καμένες. Μετά τη διάψευση της ανατροπής, μετά τη νόθευση ακόμη και της επαναφοράς σε ένα εξορθολογισμένο, νοικοκυρεμένο κέντρο, κυριαρχεί η δυσφορία κατά του κέντρου, δεξιόχρωμου ή αριστερόχρωμου, πάντως ράθυμου, δημοσκοπικού, λογοκοπικού και επικοινωνιομανούς και, βέβαια, ελάχιστα πειστικού και αποτελεσματικού.
Η φυγοκέντρηση αφήνει κατάλοιπα: Ψήφους διαμαρτυρίας σε κόμματα-δοχεία, αριστερές ή δεξιές εκδοχές λαϊκισμού και αναχρονισμού. Και ψήφους εντολής, προτροπής, σε δυνητικά μορφώματα μιας νέας αριστεράς. Το αμφίπλευρο φλερτ των νέων και του Συνασπισμού δείχνει μια τέτοια διάθεση για άνοιγμα στο καινούργιο, το ριψοκίνδυνο· ακόμη κι αν το κόμμα κερδοσκοπεί, οι νέοι ελπίζουν, οραματίζονται ανοιχτή κοινωνία, χωρίς αποκλεισμούς και αγκυλώσεις. Η σχέση τους με την πολιτική δεν είναι πελατειακή, είναι ρομαντική και ριζοσπαστική.
Αναλόγως μη πελατειακή είναι η αριστερή ψήφος-εντολή στα μεγάλα αστικά κέντρα, που τόσο έντονα διαφοροποιούνται από την ωφελιμοθηρικής συμπεριφοράς επαρχία. Ο αστικός πληθυσμός νιώθει ακαριαία στο πετσί του τους ανέμους των αλλαγών, δέχεται άμεσα τις πιέσεις στο εργασιακό περιβάλλον, υφίσταται ωμή την υποβάθμιση της καθημερινότητας· εξ ου και είναι πιο ευάλωτος και πιο ευεπίφορος στο καινούργιο.
Η ψήφος στην αριστερά δεν σημαίνει ασφαλώς ριζοσπαστικοποίηση. Είπαμε: η ψήφος εν πολλοίς πέφτει σε ένα κυτίο παραπόνων, όπως στην περίπτωση του ΚΚΕ. (Στην κατοπτρική περίπτωση, ο ΛΑΟΣ βρέθηκε με δέκα βουλευτές, αερολογώντας και ανεμίζοντας λάβαρα απειλών και υπαινιγμών.)
Αλλά η ορατή μετατόπιση του εκλογικού σώματος προς τα άκρα, αυτού του δυσκίνητου, σκεπτικού σώματος που ζυγίζει την ψήφο του με άκρα οικονομία, δείχνει καθαρά ότι το μεταπολιτευτικό κέντρο βρίσκεται σε μια πολτώδη κατάσταση διόλου παραγωγική, διόλου ελκυστική. Ξέπνοο, ηττημένο ηθικά, κυριαρχεί ακόμη, διότι τα άκρα δεν παράγουν κι αυτά πολιτική, δεν απειλούν την ηγεμονία του.