Θα κατανοούσα τις περί του πληθωρισμού κραυγές εάν ήμαστε Γερμανοί. Γιατί εκεί, ο πληθωρισμός τρέχει με τον υψηλότερο ρυθμό εδώ και δεκατρία χρόνια. Θα το καταλάβαινα, επίσης, αν ήμουν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που δεν μπορεί να ανεβάσει κι άλλο τα επιτόκια. Επειδή τίποτε απ’ αυτά δεν συμβαίνει, εκπλήσσομαι από τις οιμωγές περί «εισαγόμενου πληθωρισμού», στις οποίες προσέτρεξε το οικονομικό επιτελείο. Οσο για τη μείζονα αντιπολίτευση, έχει κολλήσει η βελόνα στο «φταίει η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης»!
Το σίγουρο είναι πως δεν φταίνε μόνον οι τιμές ενέργειας. Το πραγματικό πρόβλημα της χώρας είναι η συνεχής τα πάρα πολλά τελευταία χρόνια απόσταση του πληθωρισμού «μας» σε σύγκριση με τον αντίστοιχο των άλλων κρατών που συμμετέχουν στην κοινή νομισματική Ζώνη του Ευρώ. Αυτό που πραγματικά ροκανίζει την όποια βελτίωση παραγωγικότητας περιλαμβάνει η καταναλωτική ανάπτυξη που καταγράφουμε, είναι αυτή η διαφορά. Προσέξτε τι θα συμβεί και αυτή τη φορά, με το τρέχον κύμα ανατιμήσεων σε πετρέλαιο και πρώτες ύλες. Ενώ, όπως είναι προφανές, η άνοδος πετρελαίου, δημητριακών κ.λπ. είναι η ίδια για όλους, αφού πρόκειται για διεθνείς τιμές, η ορμή με την οποία ανεβαίνει ο πληθωρισμός στην Ελλάδα είναι μεγαλύτερη από τις άλλες χώρες.
Οι «2+1» λόγοι είναι απλοί. Πρώτον, οι επιχειρήσεις μας λειτουργούν με μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους συγκριτικά με τις άλλες ευρωπαϊκές. Η ελληνική αγορά είναι λιγότερο ανταγωνιστική, είναι περιχαρακωμένη και εξαιρετικά βουλιμική. Το ίδιο ισχύει (και ακόμη εντονότερα) με την τιμή των παρεχόμενων υπηρεσιών: «Ο,τι θέλει ο καθένας χρεώνει» λέμε συχνά, και δεν έχουμε άδικο. Δεύτερον, ο καταναλωτής μόλις τώρα αρχίζει να προσέχει τη διαχείριση του πορτοφολιού του. Η μνήμη του είναι βραχεία (απόδειξη η «φωνή λαού» που χρησιμοποιούν τα τηλεοπτικά βαρύγδουπα «φωτιά η αγορά») και συγκεχυμένη. Δυστυχώς, εκείνοι που έχουν περισσότερους λόγους να προσέχουν τις τιμές, γιατί δυσκολεύονται να φτάσουν μέχρι το επόμενο μηνιάτικο, δεν έχουν τη μεγαλύτερη δύναμη στην αγορά. Η μεσαία τάξη διαθέτει ουσιαστική αγοραστική δύναμη, αυτή είναι που σπαταλά, αυτή συντηρεί τις υψηλότερες τιμές. Και στα δύο ως άνω σημεία, η τρελή άνοδος νέων δανείων βοήθησε τη διατήρηση του ελληνικού πληθωρισμού σε ανώτερα επίπεδα.
Τρίτος λόγος και εξαιρετικά σημαντικός είναι η διαρκής και ανέμελη ενσωμάτωση του πληθωρισμού στο κόστος εργασίας. Πράγματι, τόσο η εθνική και πολύ περισσότερο οι κλαδικές συμβάσεις εργασίας κλείνουν τα τελευταία χρόνια με ποσοστιαίες αυξήσεις αισθητά υψηλότερες του ρυθμού αύξησης των τιμών. Οι επιχειρηματίες, που δεν έχουν τόσες αντιρρήσεις στα αιτήματα των συνδικαλιστών όσες φαντάζονται οι «αριστεριστές» των μίντια, συμφωνούν σε οτιδήποτε αυξάνει τη ζήτηση των προϊόντων τους, αφού καλά γνωρίζουν πόσο εύκολα θα τις «χάψουν» οι καταναλωτές. Αν αύριο επαναλάβουμε το ίδιο «λάθος», ας μην ψάχνουμε μεθαύριο για εισαγόμενες πληθωριστικές απειλές.