«Δεν αρκεί να είναι πλούσιοι οι γονείς, πρέπει και τα παιδιά τους να φαίνονται πλούσια», έγραφαν πρόσφατα οι «Moscow Times», με αφορμή τα πάρτι των αποφοίτων λυκείου που διοργανώνονται αυτές τις μέρες στη Μόσχα. Πέντ’-έξι είναι όλα κι όλα τα καταστήματα, ανάμεσά τους και η μπουτίκ «Τhe Wind of Change» (Ο άνεμος της αλλαγής), όπου πωλούνται τουαλέτες Dolce & Gabbana, Valentino κ.ά. για τη μεγάλη βραδιά. Εξειδικευμένα γραφεία οργανώνουν σχολικά θεματικά πάρτι (π.χ., «Βραδιά Οσκαρ») σε πολυτελή κλαμπ ή στις όχθες του Μόσχοβα ή σε ανακτορικές αίθουσες της τσαρικής εποχής. Φέτος, ένα πάρτι αποφοίτων στο Ολυμπιακό Στάδιο θα κορυφωθεί με μια δορυφορική σύνδεση με τον διεθνή διαστημικό σταθμό κι ένα μήνυμα των αστροναυτών προς τη χρυσή μοσχοβίτικη νεολαία.
Να λοιπόν που η Μόσχα δεν είναι μόνον η παγκόσμια πρωτεύουσα του νεοφασισμού (πουθενά αλλού στον κόσμο δεν υπάρχουν τόσο πολλοί σκίνχεντ και νεοναζί), αλλά και του νεοπλουτισμού. Σήμερα η Ρωσία ζει τη δική της «Χρυσή Εποχή» (Gilded Age) – έτσι είχαν χαρακτηριστεί οι τελευταίες δεκαετίες του αμερικανικού 19ου αιώνα, που σημαδεύτηκαν από τη ραγδαία εκβιομηχάνιση και τη δημιουργία μεγάλων προσωπικών περιουσιών.
Θρυλικό για τη χλιδή του έχει μείνει το μπαλ μασκέ που δόθηκε το 1897 στο Γουόλντορφ της Νέας Υόρκης, με τον τραπεζίτη Τζ. Π. Μόργκαν ντυμένο Μολιέρο, τον επιχειρηματία Τζ. Τζ. Αστορ με στολή Ερρίκου της Ναβάρας κι ένα διαμαντοστόλιστο σπαθί, με 50 Μαρίες Αντουανέτες, αλλά και με εκατοντάδες «Πίνκερτον» (ιδιωτικούς αστυνομικούς) να φρουρούν το ξενοδοχείο, που τα παράθυρά του στο ισόγειο σφραγίστηκαν και καρφώθηκαν με σανίδες από τον φόβο της εισβολής ατόμων «σοσιαλιστικών τάσεων». Ηταν τόση η δημόσια κατακραυγή για εκείνη την επίδειξη πλούτου, που οι οργανωτές του πάρτι «αυτοεξορίστηκαν» για λίγους μήνες στην Αγγλία ώστε να γλιτώσουν από τους επικριτές τους.
Σήμερα μια τέτοια αίσθηση της ντροπής θα ήταν αδιανόητη στη Μόσχα, στο Ντουμπάι, αλλά και στην Αθήνα και στη Μύκονο, όπου συχνά η επίδειξη πλούτου παίρνει κραυγαλέες διαστάσεις – συνήθως ενός πλούτου που δεν απορρέει από την παραγωγή, όπως συνέβαινε στην αμερικανική «Χρυσή Εποχή», αλλά από την αρπαχτή. Ετσι και εδώ οργανώνονται παιδικά πάρτι γενεθλίων σε πολυτελή κέντρα της παραλιακής, με μια στρατιά σερβιτόρων, ενοικιαζόμενων καλλιτεχνών και ανιματέρ, ενώ είναι αυτονόητο ότι τα δώρα προς τον εορτάζοντα δεν είναι αγορασμένα από το Jumbo Βebe.
Κι ενώ οι περισσότεροι γονείς αναλογίζονται με τρόμο το κόστος των διακοπών, κάποιοι που έχουν χρήματα, αλλά όχι παράδοση πλούτου, προσπαθούν να ενταχθούν στην ανώτερη τάξη ξοδεύοντας περιουσίες για τα πάρτι των παιδιών τους ή χρησιμοποιώντας πολιτικό (ή και μεγαλοδημοσιογραφικό) μέσο, ακόμα και δωρεές, ώστε αυτά να γίνουν δεκτά σε κάποιο «επώνυμο» ιδιωτικό σχολείο, όπως παρατηρεί ένας αναγνώστης. Είναι οι γονείς που επενδύουν στη μόρφωση και στις κοινωνικές συναναστροφές του παιδιού ώστε να εισπράξουν και αυτοί το μέρισμα της κοινωνικής καταξίωσης. Κρίμα που δεν ζουν στη Μόσχα, στην πόλη με τα πιο πολλά χρυσοποίκιλτα αρπακτικά, τα πιο πολυτελή νεόδμητα ταφικά μνημεία, τα πιο φαντασμαγορικά νεανικά πάρτι. Εκεί το παιδί τους θα άπλωνε το χέρι για να αγγίξει τα άστρα.