Το Ηρώδειο ασφυκτικά γεμάτο να τραγουδά, με μια φωνή, τα «τραγούδια της περασμένης μέρας»! Και τα χέρια να χτυπούν παλαμάκια, ενωμένα σαν με μαγικό νήμα, με τον ρυθμό που έβγαινε, δαιμονιακός, από τη μικρή μπαγκέτα στα αεικίνητα χέρια του Σταύρου Ξαρχάκου! Και να είναι πάνω στη σκηνή του ρωμαϊκού Ωδείου οι αγαπημένοι τραγουδιστές, που με τις φωνές τους έχουν ζωντανέψει τα τραγούδια του, που μιλούν για έρωτα και για χωρισμό, για αγώνα και πίκρα, για ελπίδα και απαντοχή, που πάντα τις έχει ανάγκη ο άνθρωπος όσο αναπνέει, αλλά εκείνη την εποχή που έγραφε ο Νίκος Γκάτσος το θα έρθει «Ασπρη μέρα και για μας», όλη η «Μάνα μας Ελλάς» και τα παιδιά της, και ο Αριστοτέλης Ωνάσης, αυτό τραγουδούσαν «πότε θα ‘ρθει άσπρη μέρα και για μας»! Και μαζί με τον απαράμιλλο Νίκο Γκάτσο είναι ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, με την «Καισαριανή», ο Παύλος Μάτεσις, με τα «Κόκκινα Τριαντάφυλλα», ο Ιάκωβος Καμπανέλης, με το «Προκήνυμα», ο Κώστας Φέρρης, «Στου Θωμά το μαγαζί», ο Κώστας Κινδύνης, «Ξενύχτι μάνα μου», ο Βαγγέλης Γκούφας, «Να με θυμάσαι», ο Γιώργος Παπαστεφάνου, «Ενα πρωϊνό»… Ποίηση καθαρή, συναίσθημα ποτάμι που τρέχει και παρασύρει χαρές και λύπες και μνήμες και επιθυμίες. «Φύσα αεράκι, φύσα με», και ήταν ανοιχτοί οι ουρανοί το βράδυ της 13ης Ιουλίου 2008. Φύσηξε το αεράκι και έφερε πάλι σε μας -που τα ζήσαμε, τα τραγουδήσαμε με Μοσχολιού και Μπιθικώτση- τα τραγούδια του Σταύρου Ξαρχάκου που τα λέει «της περασμένης μέρας», μέρας δικιάς μας, που άλλοτε τη νοσταλγούμε και άλλοτε ζυγίζουμε τα καλά και τα κακά της και προχωράμε. Αλλά αυτή η περασμένη μέρα μάς ακολουθεί και σήμερα. Και είναι αυτή που έφερε τα τραγούδια του στα χείλη μας, που έφερε τον Σταύρο Ξαρχάκο και πάλι στη σκηνή και στο πόντιουμ του Ηρωδείου, που τόσο του πάει, και ήρθε ο κόσμος του, που τόσο τον αγαπάει. Και αυτό το απέδειξε με χίλιους τρόπους στη Συναυλία που είχε, από την αρχή ώς το τέλος τη σφραγίδα του καταξιωμένου συνθέτη που ξεχώρισε και στάθηκε -νεότερος, πολιτικοποιημένος και εσωστρεφής- δίπλα σε έναν Μάνο Χατζιδάκι, σε έναν Μίκη Θεοδωράκη.
«Σταύρο, μας έλειψες!» έκανε κραυγή τον ενθουσιασμό του κάποιος από το πάνω διάζωμα. «Μπράβο από τη Λιβαδειά» χαιρέτισε γυναικεία φωνή αυτή, αριστερά, ψηλά στις κερκίδες. «Η Μάνη μαζί σου», άλλη φωνή. Και μετά την «Μπουρνοβαλιά» με τη Μαρία Σουλτάτου, που πήρε φωτιά και το σανίδι του Ηρωδείου, -ώς και ο Σταύρος της έγνεψε «Μπράβο, καλά το ‘πες!»- ακούστηκε και από τις κάτω κερκίδες «Μπράβο από τη Σμύρνη»! Από τον Μπουρνόβα δεν ήταν κανείς να δηλώσει παρών και ούτε από του Οθωνα τα χρόνια! Οταν τραγουδούσε ο Μανώλης Μητσιάς, με την ίδια αντρίκια, γεμάτη μουσικότητα φωνή, όπως τον γνωρίσαμε, με τη στιβαρή ερμηνεία του, τότε και τώρα και πάντα, ο χρόνος χάνει τη σημασία του. Μένει, διαμάντι αστραφτερό, η μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου και η φωνή του Μητσιά. Και ας έχουν φύγει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και η Βίκυ Μοσχολιού. Εκείνο το μαγεμένο βράδυ ήταν και πάλι μαζί μας και τραγουδούσαν! Οσο για τη Μαρία Φαραντούρη, που η μοναδικότητα της φωνής και της ερμηνείας της είναι αναμφισβήτητη, ήρθε πάλι κοντά μας. Αφησε πίσω στάδια και γήπεδα και μεγάλες σκηνές και μουσικές θάλασσες στις πέντε ηπείρους, και με τη βαθιά εμβληματική φωνή της τραγούδησε «Το δίχτυ», του Γκάτσου και η φωνή της απλώθηκε και μας τύλιξε. Οσοι ήμασταν εκείνο το βράδυ, και ήμασταν πολλοί -και είχε έρθει, αγγελιαφόρος από ψηλά το μισόγιομο φεγγάρι και βολτάριζε μαζί με τα περιστέρια στις ρωμαϊκές καμάρες- χαρήκαμε, αξιωθήκαμε μια μουσική βραδιά ήσυχη, μελένια, πέρα ώς πέρα ελληνική. Οπως και η μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου. Στα ολόμαυρα, ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος, συνομιλούσε με την μπαγκέτα του με κάθε έναν από τους θαυμάσιους δέκα σολίστες μουσικούς της ορχήστρας του (KOEM, Κρατική Ορχήστρα Ελληνικής Μουσικής). Και τραγουδούσε, χωρίς ήχο, σκύβοντας προς το μέρος του Μανώλη Μητσιά, της Μαρίας Φαραντούρη, της Μαρίας Σουλτάτου, που οι ψηλές της νότες την έφεραν από το «Αγγέλων Βήμα» στο σμυρναίικο αφιέρωμα, στο κατάμεστο Ηρώδειο – αυτό και αν είναι εκτίναξη!
Σταύρο, μας έλειψες, όχι μόνο τα τραγούδια και η μουσική σου, η Σουίτα αρ. 1 και αρ. 2, αλλά ο ίδιος! Ο τρόπος που διευθύνεις, παραστατικά, ζωγραφίζοντας, θαρρείς, με την μπαγκέτα παρτιτούρες που έχεις ολοζώντανες μπροστά σου! Σε απόλυτη επαφή με τον κάθε ένα μουσικό, με το κλαρινέτο, τη φυσαρμόνικα, το ακορντεόν! Το μόνο ψεγάδι στην τέλεια οργανωμένη μουσική συναυλία ήταν ότι δεν μπήκαν στο λιτό πρόγραμμα τα ονόματα των μουσικών της ΚΟΕΜ, τους οποίους, βέβαια, ο Σταύρος Ξαρχάκος τους σύστησε, τους έδειχνε στην υπόκλιση, δίνοντάς τους το μερίδιό τους στο χειροκρότημα. Ο ίδιος, σεμνός, έσκυβε το κεφάλι, μαζί με τους τραγουδιστές του μπροστά στην τόση αγάπη του κοινού, που εκδηλωνόταν με το χειροκρότημα! Και στα «μπις» έκλεισε, θριαμβευτικά, με τα κοσμαγάπητα «Κάτω στον Πειραιά, στο μουράγιο» και «Κάνε υπομονή», έζησε τη μεγάλη καταξίωση, να τραγουδά μαζί με τους ξεχωριστούς τραγουδιστές του και όλο το Ηρώδειο! Και γύρισε προς τον κόσμο και διηύθυνε την «ορχήστρα» του πιο θερμού ακροατηρίου! Μας έλειψε και του λείψαμε του Ξαρχάκου και περιμένουμε, μαζί με τη μητέρα του, στην πέμπτη σειρά, τα τραγούδια της σημερινής μέρας! «Δεκαπέντε μέρες συνέχεια πρόβες έκανε», ψιθύρισε στα ανίψια της η κ. Πανδώρα Ξαρχάκου, που της χάρισε ο Σταύρος εγγονή με το όνομά της. Και στο τελευταίο τραγούδι τραγούδησε μαζί με το Ηρώδειο η κ. Πανδώρα.
Αλλες παρουσίες, στον θώκο, η κ. Ερριέτα Γ. Λάτση, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος κ. Νίκος Νανόπουλος, ο κ. Βαγγέλης Χρόνης, της μεγάλης χορηγού Eurobank EFG, ο πρόεδρος της Βουλής, κ. Δημήτρης Σιούφας, οι υφυπουργοί Παιδείας, κ. Σπύρος Ταλιαδούρος και Ανδρέας Λυκουρέντζος, η κ. Αννα Διαμαντοπούλου, η κ. Λίζα Εβερτ και η λυρική τραγουδίστρια Αγνή Μπάλτσα. Στις κερκίδες, ο δικαιωμένος για τις επιλογές του, πρόεδρος του Ελληνικού Φεστιβάλ, κ. Γιώργος Λούκος, ο Νίκος και η Μαρία Γκαργκάνα, το ζεύγος Καραμούζη, ο Αγγελος Δεληβοριάς, ο Αλέκος Φασιανός με τη Μαρίζα, η Ντόρα Βυζοβίτου, ο Αλέξης Κωστάλας, η Δήμητρα Κ. Μουτζούρη, τα στελέχη της Eurobank και από τη Γενεύη, και πολλές επώνυμες παρουσίες. Τα καρτελάκια πάνω στα μαξιλάρια των πρώτων σειρών μαρτυρούσαν αυτούς που έχασαν μια σπάνιας ελληνικότητας μουσική βραδιά, με το Ηρώδειο μια αγκαλιά, μια παρέα!