Το νόμιμο και το ηθικό

2' 0" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ακουσα χθες το βράδυ τον υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας, τον κ. Βουλγαράκη να απαντάει στην απορία της κ. Χούκλη στη ΝΕΤ: «Ναι, μπορεί η συμπεριφορά σας να είναι νόμιμη. Ηθική όμως είναι;». Ο κ. Βουλγαράκης εξανέστη και με ρητορική έξαρση αποστόμωσε την καλή, αλλά ατυχή δημοσιογράφο: «Τι είναι αυτά που λέτε; Ισχυρίζεσθε ότι το νόμιμο είναι ή μπορεί να είναι ανήθικο; Τότε πρέπει να αλλάξουμε όλη τη νομοθεσία μας, να την κάνουμε ηθική»!

Παρακαλώ τους νομοδιδασκάλους και τους φιλοσόφους του δικαίου, τους φίλους της «Κ» και της στήλης να απαντήσουν στον κ. Βουλγαράκη εμπεριστατωμένα, στο ερώτημα αν το νόμιμο είναι ταυτόχρονα και ηθικό. Ως τότε ας μου επιτραπεί να πω δυο λόγια όπως, ως άσχετος και ανίδεος, τι καταλαβαίνω.

Το πρώτο και κύριο αίτημα του νόμου δεν είναι να υπηρετήσει την ηθική, ούτε καν το… δίκαιο, όπως το αισθανόμαστε και το καταλαβαίνουμε στις καθημερινές μας πράξεις. Κύριος σκοπός του νόμου, από καταβολής κόσμου είναι να υπηρετήσει τη δημόσια τάξη και την κάθε φορά κοινωνική δυναμική, αδιαφορώντας αν ο σκοπός αυτός συμβαδίζει με την ηθική ή το δίκαιο.

Ετσι, οι θανατικές αποφάσεις των δικαστηρίων και η εκτέλεσή τους είναι, όπου ακόμη ισχύουν, νόμιμες, δηλαδή προβλέπονται από τον νόμο. Πολλοί όμως φιλόσοφοι του δικαίου, σε μας ο σεβαστός ακαδημαϊκός κ. Κ. Δεσποτόπουλος, αλλά και πολλοί άλλοι, ισχυρίζονται ότι η θανατική καταδίκη και η εκτέλεσή της είναι πράξεις τόσο ανήθικες όσο και οποιοσδήποτε άλλος φόνος. Αλλοι όμως, παρακάμπτουν αυτά τα ζητήματα της ηθικής και με ισχυρά επιχειρήματα υποστηρίζουν ότι ναι μεν η θανατική καταδίκη και η εκτέλεσή της είναι πράξεις ανήθικες και εκδικητικές, αλλά απαραίτητες για τη διασφάλιση της δημόσιας τάξης και την «αρμονία» των ανθρωπίνων σχέσεων και των συναλλαγών.

Θα μου πείτε ακραίο παράδειγμα. Εκεί, όμως, στο ακραίο, είναι ανάγλυφη η διάκριση ανάμεσα στο νόμιμο και το ηθικό. Θα μπορούσα να φέρω χίλια ακόμη παραδείγματα, όπως τους νόμους που διήπαν κάποτε τη δουλειά ή τη δουλοπαροικία, οι οποίοι παρά τη βαθύτατη ανηθικότητά τους θεμελίωσαν ολόκληρους πολιτισμούς, τους οποίους σήμερα θαυμάζουμε.

Ας έρθουμε όμως σε ένα παράδειγμα πιο κοντινό και πιο κατανοητό στον κ. Βουλγαράκη. Οι παράκτιες εταιρείες offshore, στην καθομιλουμένη, είναι νόμιμες. Σε όλους όμως είναι γνωστό ότι αποβλέπουν στην καταστρατήγηση των φορολογικών νόμων, σκοπός όχι και τόσο ηθικός. Ο νόμος το γνωρίζει και το επιτρέπει είτε γιατί θέλει να ενισχύσει ορισμένη οικονομική δυναμική είτε γιατί δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά, γιατί τα κεφάλαια ούτως ή άλλως θα έφευγαν, αναζητώντας εξωτικές παραδείσιες ακτές…

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή