Οι αποκαλύψεις που ακολούθησαν την εξιχνίαση της απαγωγής του Περικλή Παναγόπουλου σοκάρουν. Οσο κι αν η κοινή γνώμη είναι εξοικειωμένη με την ιδέα ότι στις φυλακές η διαφθορά κυριαρχεί -το παραδέχθηκε και ο αρμόδιος υπουργός μόλις χθες- το να γίνεται γνωστό ότι κρατούμενοι βαρυποινίτες έχουν τη δυνατότητα, ευρισκόμενοι εντός των φυλακών, να συστήσουν εξαρχής δομημένη εγκληματική οργάνωση και να την κατευθύνουν στη σοβαρότερη υπόθεση απαγωγής των τελευταίων χρόνων, προκαλεί δέος, αλλά και μεγάλο προβληματισμό.
Τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν ο Βασίλης Παλαιοκώστας πέτυχε να οργανώσει για δεύτερη φορά την απόδρασή του από τις φυλακές Κορυδαλλού με ελικόπτερο, όλοι (θα πρέπει να) κατάλαβαν ότι αυτό που ονομάζουμε σωφρονιστικό σύστημα, νοσεί. Οι τωρινές αποκαλύψεις κάνουν την απόδραση να μοιάζει ανέκδοτο, καθώς εάν τότε το σωφρονιστικό σύστημα έδειχνε να νοσεί, τώρα δείχνει να έχει ακυρωθεί στην πράξη.
Από τις βασικές παραμέτρους του σωφρονιστικού συστήματος είναι να προφυλάξει την κοινωνία από την επικίνδυνη δράση σκληρών κακοποιών. Οταν αυτοί εμφανίζονται, έπειτα από την έρευνα των αρμόδιων αστυνομικών αρχών, να συνεχίζουν την κακοποιό δράση τους, όντας φυλακισμένοι αυτή η παράμετρος παύει αυτομάτως να υφίσταται.
Οσον αφορά τη διάσταση τιμωρίας που επίσης έχει η καταδίκη και το κλείσιμο στη φυλακή ενός κακοποιού, φαίνεται ότι και αυτή έχει διαστρωμάτωση και, συνεπικουρούμενη από τη διαφθορά, είναι διαφορετική από κρατούμενο σε κρατούμενο, μέσα σε ένα ταξικό σύστημα που αφήνεται να διαμορφωθεί στις φυλακές. Για τη διάσταση του σωφρονισμού, τέλος, που αποσκοπεί στο να αποδίδεται ο κρατούμενος, μετά την έκτιση της ποινής, νέος άνθρωπος στην κοινωνία, μάλλον περιορίζεται στο τίτλο του σωφρονιστικού συστήματος, καθώς στην πλειοψηφία τους όσοι βιώνουν την εμπειρία της φυλακής βγαίνουν χειρότεροι από ό,τι μπήκαν, εξαιτίας όσων βιώνουν εκεί.
Το «κάτι πρέπει να γίνει με την κατάσταση στις φυλακές» ακούγεται κάθε φορά που έρχονται στην επικαιρότητα, κατά κανόνα με αρνητικό τρόπο. Η συζήτηση, έστω και με συγκυριακή έξαρση, κρατάει χρόνια. Δεν δείχνει όμως να παράγει αποτέλεσμα. Στις δύο αποδράσεις Παλαιοκώστα, πολύς λόγος έγινε για τη δυνατότητα των φυλακισμένων να αποκτούν πρόσβαση σε κινητά τηλέφωνα. Το θέμα επανακάμπτει τώρα, καθώς με κινητά τηλέφωνα έδιναν εντολές και κατευθύνσεις οι κατηγορούμενοι για την υπόθεση Παναγόπουλου. Στο ενδιάμεσο δεν έχουν γίνει και πολλά. Το να απειλήσεις έναν βαρυποινίτη ότι θα χειροτερέψει τη θέση του εάν βρεθεί να κατέχει τηλέφωνο, ακούγεται μάλλον αστείο. Οι συσκευές απενεργοποίησης των κινητών θεωρούνται ακατάλληλες, λόγω ακτινοβολίας. Ο αρμόδιος υπουργός ανέφερε ότι η καταπολέμηση της διαφθοράς είναι η απάντηση και σε αυτό το πρόβλημα. Στη χώρα μας όμως, η διαφθορά δείχνει να είναι πραγματικά ανίκητη.
