«Τι γίνεται πάλι;». Οταν είσαι οδηγός στην Αθήνα, είναι η τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου και το μποτιλιάρισμα στη λεωφόρο Συγγρού αρχίζει από το Φιξ, κάποιο λάκκο έχει η φάβα. Και ο λάκκος είναι συνήθως ένας και μοναδικός: άλλη μια διαδήλωση. Επειδή είναι προχωρημένο καλοκαίρι δεν έδωσες σημασία στον ηλεκτρονικό, ενημερωτικό πίνακα του ΥΠΕΧΩΔΕ («Πορεία – Κλειστό το κέντρο»), απολαμβάνοντας αυτό που λίγο αφελώς είχες κατασκευάσει στο μυαλό σου κι έχει να κάνει με το γνωστό στερεότυπο των άδειων δρόμων όταν οι πολλοί είναι μακριά.
Αλλά το κέντρο της Αθήνας μπορεί να κλείνει οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, οποιαδήποτε ημέρα του χρόνου. Αυτό πια το έχουμε χωνέψει. Χθες και προχθές ήταν οι εργαζόμενοι της Ενωμένης Κλωστοϋφαντουργίας (πρώην Ομίλου Λαναρά), ένας μικρός αριθμός πραγματικά απελπισμένων ανθρώπων οι οποίοι παραμένουν απλήρωτοι για επτά ολόκληρους μήνες. Οι εργαζόμενοι του (πρώην) Λαναρά κατέβηκαν στην Αθήνα με σκοπό να ασκήσουν πίεση στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας. Και έκαναν αυτό που έκαναν χιλιάδες συνάδελφοί τους με πολύ λιγότερο πιεστικά αιτήματα: έσπευσαν να αποκλείσουν τον δρόμο μπροστά από το υπουργείο, στην Πλατεία Συντάγματος. Εκλεισε η Σταδίου από την Τροχαία και στήθηκε το χαριτωμένο σκηνικό που υπομένουν στωικά αθώοι πολίτες τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Εισαγγελική παρέμβαση
Στα καλά καθούμενα, το κέντρο της Αθήνας μεταβάλλεται μέσα σε λίγα λεπτά στην κόλαση του Δάντη. Αυτό συνέβη την Τετάρτη, σε μικρότερο βαθμό και χθες. Το κάπως εκκεντρικό της υπόθεσης είναι ότι είχαμε την παρέμβαση του εισαγγελέα ο οποίος μετέβη στο σημείο, ζητώντας από τους εργαζόμενους να απομακρυνθούν θέτοντας θέμα παρακώλυσης συγκοινωνιών. Οι συγκεντρωμένοι επέμειναν να συναντηθούν με κάποιον ιθύνοντα του υπουργείου και προσπάθησαν να στήσουν αντίσκηνα. Το είχαν κάνει στην προηγούμενή τους κάθοδο στην πρωτεύουσα: το φαδρύ πεζοδρόμιο είχε μετατραπεί για λίγες ημέρες μέσα στον χειμώνα σε ελεύθερη κατασκήνωση. Αυτή τη φορά, η επιχείρηση «αντίσκηνα» δεν είχε αίσιο τέλος. Οι αστυνομικές δυνάμεις τους εμπόδισαν, με αποτέλεσμα δύο εργαζόμενοι συνδικαλιστές πρωτοβάθμιων σωματείων και ο εκπρόσωπος της ΓΣΕΕ να προσαχθούν στο τμήμα αλλά σύντομα αφέθησαν ελεύθεροι.
Η ΓΣΕΕ αντέδρασε με τον πιο αναμενόμενο τρόπο: «Η άσκηση βίας σε βάρος συνδικαλιστών και εργαζομένων, η προσαγωγή τους σε αστυνομικό τμήμα και η προσπάθεια καταστολής των κινητοποιήσεων των εργαζομένων ξαναζωντανεύουν στη μνήμη μας γεγονότα άλλων εποχών», διαβάζουμε στην ανακοίνωσή της, ανάμεσα σε άλλα. Θα είχε ενδιαφέρον να ακούγαμε τις απόψεις του κορυφαίου συνδικαλιστικού οργάνου της χώρας για την άσκηση βίας που υφίστανται χιλιάδες Αθηναίοι από ομάδες των 20 ή των 40 διαδηλωτών τις οποίες καλύπτουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Κλίμα ανομίας
Αν οι διαδηλώσεις κοντεύουν να γίνουν κομμάτι του φολκλόρ της πόλης (σύμφωνα με στοιχεία της αστυνομίας, από τις αρχές του 2005 μέχρι τις 13 Ιουνίου του 2006 έγιναν στην Αθήνα 651 διαδηλώσεις με συμμετοχή από 50 – 200 άτομα και στις 575 από αυτές υπήρξε διακοπή της κυκλοφορίας) το ενδιαφέρον των τελευταίων συγκεντρώσεων έγκειται στην παρέμβαση του εισαγγελέα. Πρόκειται για ασυνήθιστη πρωτοβουλία μέσα σε ένα γενικό κλίμα ανομίας και αδιαφορίας. Ο εισαγγελέας δεν έκανε κάτι παράνομο. Ούτως ή άλλως παρά τις κατά καιρούς πρωτοβουλίες της κυβέρνησης εξακολουθεί να ισχύει το χουντικό διάταγμα 794 του 1971, το οποίο ορίζει τα των «συναθροίσεων». Απλά, υπό τον φόβο του πολιτικού κόστους καμία κυβέρνηση δεν τολμάει ούτε να αγγίξει το θέμα ούτε φυσικά να εφαρμόσει κάποιες από τις διατάξεις του χουντικού διατάγματος. Επομένως, μπάχαλον! Μπορεί η εισαγγελική παρέμβαση να σημαίνει κάτι περισσότερο; Πριν από λίγους μήνες ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Χρήστος Μαρκογιαννάκης είχε δηλώσει στην Επιτροπή Δημόσιας Τάξης της Βουλής «ότι δεν είναι δυνατόν 50 ή 100 διαδηλωτές να κλείνουν το κέντρο». Αυτή η αποστροφή του ερμηνεύθηκε σαν μια νέα απόπειρα της κυβέρνησης να διαχειριστεί την «καυτή πατάτα» της ρύθμισης των διαδηλώσεων. «Οδηγός» μιας μελλοντικής πρωτοβουλίας, τα δύο σχέδια νόμου που συντάχθηκαν τα τελευταία χρόνια, με πιο πρόσφατο αυτό επί υπουργίας Βύρωνα Πολύδωρα. Εκεί προβλέπεται ανάμεσα σε άλλα ότι εφόσον ο αριθμός των διαδηλωτών δεν υπερβαίνει τα 500 άτομα θα τους ζητείται η πορεία να πραγματοποιείται σε μια μόνο λωρίδα κατά μήκος της προβλεπόμενης διαδρομής. Ακούγεται σαν το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο, αλλά στην Ελλάδα του 2009 μπορούμε να συζητάμε αιωνίως για το αυτονόητο.
