Κυριακή απόγευμα στο λιμάνι της Αίγινας. Η κίνηση μεγάλη, τροχοφόρα και επιβάτες ένα αξεδιάλυτο μείγμα. Μπροστά ακριβώς από το καφέ, δυο ψάθινες πολυθρόνες δηλώνουν ότι ο χώρος είναι προσωρινά κατειλημμένος, έτοιμος να διατεθεί στον προνομιούχο – «δικαιούχο». Πράγματι. Υστερα από λίγα λεπτά, μια κυρία, ιδιοκτήτρια (;) παρακείμενου πάγκου με προϊόντα του νησιού, σπεύδει να αφαιρέσει τα καθίσματα για να σταθμεύσει προσωρινά τουριστικό λεωφορείο. Οι πόρτες ανοίγουν και κατεβαίνουν Γιαπωνέζοι τουρίστες. Η έξοδος έχει υπολογιστεί έτσι ώστε να ευθυγραμμίζεται με τον πάγκο. Οπως και να ‘χει, οι επιβάτες θα σκοντάψουν πάνω του. Κάποιοι προσπερνούν αδιάφορα – έχουν ήδη προμηθευτεί φυστίκια – κάποιοι άλλοι πλησιάζουν για να χαζέψουν, να διαπραγματευτούν ή να αγοράσουν. Η σχετική κινητικότητα, αναγκαία προϋπόθεση για την επιχειρηματική δραστηριότητα, έχει επιτευχθεί. Οι πελάτες του καφέ δυσφορούν καθώς η εξάτμιση ανακατεύεται με τον φρέντο και την απογευματινή ζέστη του λιμανιού. Η στάθμευση, με αναμμένες τις μηχανές, διαρκεί τόσο όσο… Το πούλμαν αναχωρεί, η θέα προς τη θάλασσα απελευθερώνεται αλλά όχι για πολύ. Ενα δεύτερο, ίδιας χρήσεως, εμφανίζεται, με ισπανόφωνους, αυτή τη φορά, τουρίστες. Το τελετουργικό επαναλαμβάνεται, με τις προσυμφωνημένες κινήσεις ακριβείας.
Η σκηνή (με τις ταμειακές αποδείξεις να μην εκδίδονται με απόλυτη σχολαστικότητα) αποτελεί ασφαλώς παρωνυχίδα του συστήματος με το οποίο λειτουργούν οι τουριστικές επιχειρήσεις. Στην ειδησεογραφία των ημερών διαβάζουμε ότι «τα ποσοστά παραβατικότητας που διαπιστώθηκαν κατά τη διάρκεια των θερινών ελέγχων της ΥπΕΕ του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών σε επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα είναι εξαιρετικά υψηλά». Την εβδομάδα από 10 – 16 Αυγούστου οι έλεγχοι σε 534 εταιρείες ανεβάζουν το ποσοστό σε 62,55%, ενώ μία εβδομάδα αργότερα (17 – 23 Αυγούστου) ο μέσος όρος παραβατικότητας υπολογίζεται σε 64,27%.
Ο πάγκος ασφαλώς δεν είναι εταιρεία και η «συνεργασία» του τουριστικού λεωφορείου με τον πάγκο δεν χρεώνεται και στα εγκλήματα καθοσιώσεως. Ομως μέσα από τις μικρές, επουσιώδεις ενδεχομένως, παραβατικότητες επωάζεται η ανοχή στην παρανομία. Το σύστημα δοκιμάζει τις αντοχές του στους ανεπαίσθητους κραδασμούς, καθημερινούς και διαρκείς, συγκροτώντας το κατάλληλο, στέρεο έδαφος, πάνω στο οποίο πατάει η μεγάλη παραβατικότητα, νομιμοποιημένη ενίοτε και επισήμως από το κράτος. Σε προεκλογικές περιόδους μάλιστα, η φοροδιαφυγή καμουφλάρεται σε παροχές και ρυθμίσεις για την ευνοϊκότερη καταβολή του ΦΠΑ.
Στη μικροκλίμακα του πάγκου, έστω και αν χαμογελάσει κανείς, στην αρχή, με την ευρηματικότητα της συναλλαγής, γρήγορα αντιλαμβάνεται και καταμετράει σωρεία παρανομιών σε «αθώες», μηχανικές κινήσεις: οι καρέκλες που εξασφαλίζουν το παρκάρισμα, η ανταπόδωση της εξυπηρέτησης του οδηγού στον πάγκο και του πάγκου στον οδηγό, η ταμειακή μηχανή που δεν λειτουργεί με την ενεδεδειγμένη συχνότητα. Ενα δούναι και λαβείν που κινείται χωρίς ενοχή, με την άνεση που παρέχει το ολοένα και πιο ελαστικό όριο νομιμότητας. Ενα όριο που μετατίθεται, γλιστράει αθόρυβα. Αντιδράσεις και εξαγγελίες περί πατάξεως της φοροδιαφυγής, δραστικοί έλεγχοι, ηχηρά πρόστιμα. Και ύστερα σιωπή. Οι τόνοι πέφτουν, οι χειρισμοί γίνονται ηπιότεροι. Η προεκλογική περίοδος, στενά συνδεδεμένη με ψηφοθηρικές παροχές, απεμπολεί τις δυσκολίες, λειαίνει το έδαφος.
Κάπως έτσι, η κυρία στον πάγκο ξέρει (έχει μάθει) ότι όποιος έλεγχος και να ασκηθεί, όποιο πρόστιμο και να επιβληθεί, θα συναντήσει τη δική του διευρυμένη «προεκλογική περίοδο». Τότε, δηλαδή, που η παραβατικότητα αντιμετωπίζεται με τον πιο δραστικό τρόπο: διά της νομιμοποιήσεως.