Η κυβέρνηση Ομπάμα έχει υποσχεθεί ριζικές αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας μας (σ.σ. των ΗΠΑ). Υποστηρίζω ένθερμα τους βασικούς πυλώνες της μεταρρύθμισης, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας μιας υπηρεσίας για την προστασία των δικαιωμάτων καταναλωτή στον χρηματοοικονομικό κλάδο και των σχεδίων της κυβέρνησης να ενσωματώσει σε μια ενιαία αρχή την εποπτεία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που λειτουργούν κάτω από την ασπίδα του ομοσπονδιακού κράτους. (Για παράδειγμα, τα ομόλογα των Fannie Mae και των Freddie Mac απολαμβάνουν ισάξια βαθμολογία με τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ). Αυτή η ενοποίηση αρμοδιοτήτων θα βελτίωνε τη λειτουργία αυτών των ιδρυμάτων, ενώ, παράλληλα, δεν θα επηρέαζε το διπλό σύστημα των «πολιτειακών» τραπεζών, οι οποίες στηρίζουν την οικονομική δραστηριότητα και άρα, την ανάπτυξη κάθε περιφέρειας.
Υπάρχουν, όμως, ορισμένοι που προωθούν πιο ριζικές αλλαγές, όπως είναι η δημιουργία μιας ρυθμιστικής αρχής για την εποπτεία όλων των τραπεζών και των τραπεζικών ομίλων. Δίχως αμφιβολία υπάρχει ανάγκη «ζυγοστάθμισης» του συστήματος, αλλά μια ενιαία αρχή δεν είναι η λύση και υποδεικνύει ότι δεν έχουν αναγνωριστεί οι πραγματικές ρίζες της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Η αλήθεια είναι ότι καμία ρυθμιστική δομή -είτε είναι μονοδιάστατη, όπως αυτή της Βρετανίας, είτε πολυδιάστατη, όπως αυτή των ΗΠΑ- δεν απέδωσε αποτελέσματα στη διάρκεια της κρίσης.
Ο βασικός λόγος της κρίσης ήταν η ανάληψη τεράστιων κινδύνων, με τους παίκτες του συστήματος να εκμεταλλεύονται κενά στο ρυθμιστικό πλαίσιο μεταξύ τραπεζών και ενός σκιώδους χρηματοοικονομικού συστήματος, αναπτύσσοντας επικίνδυνα επενδυτικά προϊόντα μέσα από τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα. Οι καταναλωτές παραμένουν εκτεθειμένοι από ελλιπείς κανόνες για την προστασία των δικαιωμάτων τους. Ούτε και έχει επινοηθεί, παράλληλα, μια αξιόπιστη μέθοδος για την άμεση ρευστοποίηση μεγάλων χρηματοπιστωτικών ομίλων, δίχως να προκαλούνται τεράστιες επιπτώσεις στην οικονομία.
Η δημιουργία μιας ενιαίας αρχής για τις πολιτειακές τράπεζες και αυτές που λειτουργούν υπό την αιγίδα του ομοσπονδιακού κράτους θα ωφελούσε τους μεγαλύτερους παίκτες του συστήματος, διογκώνοντας την επιρροή τους σε μια περίοδο που έχει καταστεί σαφές πως είναι απαραίτητη η διασπορά και όχι η συγκέντρωση δυνάμεων. Παράλληλα, η FDIC δεν θα δύναται να προστατεύσει επαρκώς τα δικαιώματα των καταθετών.
Δεν μπορούν να χωρέσουν όλα σε ένα καλάθι. Το πλεονέκτημα ενός πολυμερούς συστήματος εποπτείας είναι ότι επιτρέπει την ανάπτυξη διαφορετικών οπτικών ως προς την αντιμετώπιση προβλημάτων. Η FDIC έχει ήδη εκφράσει την αντίθεσή της με τις χαλαρές προδιαγραφές που είχαν τεθεί από την Επιτροπή της Βασιλείας πάνω στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, διαφοροποιώντας τη θέση της. Σήμερα, πρέπει να συνεργαστούμε με το Κογκρέσο για να επιτύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Μπορεί να μην μας δοθεί ποτέ ξανά μια τέτοια ευκαιρία για να αντιμετωπίσουμε τις ρίζες αυτής της κρίσης και να αποτρέψουμε μια ανάλογη καταστροφή στο μέλλον.
* Η Sheila C. Bair είναι πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Εγγύησης Καταθέσεων (FDIC).