Μπορεί η προκήρυξη εκλογών να προκάλεσε αντιδράσεις στους κόλπους της Νέας Δημοκρατίας, αλλά δεν είναι χωρίς πολιτική λογική. Η δεδηλωμένη πρόθεση του ΠΑΣΟΚ να εκμεταλλευθεί την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας για να επιβάλει προσφυγή στις κάλπες, έθεσε ως όριο ζωής της «γαλάζιας» κυβέρνησης τον Μάρτιο 2010. Ο πρωθυπουργός έκρινε ότι δεν μπορούσε στο επόμενο εξάμηνο να ανατρέψει το σημαντικό και παγιωμένο προβάδισμα των «πρασίνων». Η κακή δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και κυρίως οι ασφυκτικές πιέσεις της Ε.Ε. τον υποχρέωναν να λάβει δραστικά μέτρα, τα οποία αναπόφευκτα θα επέκτειναν την πολιτική φθορά του κυβερνώντος κόμματος. Εκτός αυτού, όμως, το κυβερνών κόμμα αντιμετωπίζει οξύ πρόβλημα πολιτικής απαξίωσης. Δεν υπάρχουν, δηλαδή, οι πολιτικές προϋποθέσεις για εκλογική ανάκαμψή του. Οι ψηφοφόροι που συνήθως κρίνουν τις εκλογικές αναμετρήσεις είναι κατά κανόνα απογοητευμένοι και του έχουν στρέψει την πλάτη. Με άλλα λόγια, η Νέα Δημοκρατία είχε χάσει το τρένο.
Ούτως εχόντων των πραγμάτων, το δίλημμα του πρωθυπουργού ήταν σαφές: πέντε πρόσθετοι μήνες στην εξουσία και κατά πάσα πιθανότητα εκλογική πανωλεθρία τον Μάρτιο ή προκήρυξη εκλογών στις αρχές φθινοπώρου με τη βάσιμη προσδοκία μιας αξιοπρεπούς ήττας; Η επιλογή του είναι ορθολογική, γιατί μια εκλογική πανωλεθρία θα είχε στρατηγικού χαρακτήρα πολιτικές επιπτώσεις για τη Νέα Δημοκρατία. Εάν, μάλιστα, ο Κώστας Καραμανλής έχει πράγματι αποφασίσει να παραμείνει στο τιμόνι και μετά τη διαφαινόμενη ήττα, είχε και προσωπικό λόγο να κάνει εκλογές τώρα.
Παρότι τα «γαλάζια» στελέχη είναι κατά κανόνα δυσαρεστημένα μαζί του, οι πιθανότητες να τεθεί θέμα εκδίωξής του είναι αμελητέες. Η Ντόρα Μπακογιάννη, που δεν κρύβει την αρχηγική της φιλοδοξία, θα σκεφθεί πολύ να θέσει τέτοιο θέμα. Η επιρροή της στην Κοινοβουλευτική Ομάδα είναι σημαντική, αλλά όχι πλειοψηφική. Ακόμα και πολιτικά τραυματισμένος, ο Κώστας Καραμανλής είναι απίθανο να χάσει μια αναμέτρηση μαζί της. Στην όχι πιθανή περίπτωση, που εκδηλωθεί οργανωμένη κίνηση για αλλαγή ηγεσίας, ο καραμανλικός κορμός, παρά τη δυσαρέσκειά του, μάλλον θα συσπειρωθεί, προκειμένου να μην ξαναχάσει τον έλεγχο του κόμματος.
Το μόνο που μπορεί να υποχρεώσει τον Κώστα Καραμανλή σε αποχώρηση είναι μια συντριπτική εκλογική ήττα. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα είναι για τον ίδιον πολιτικοψυχολογικά πολύ δύσκολο να παραμείνει. Αυτό ήταν ένα πρόσθετο κίνητρο για τον αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας να πάει τώρα σε εκλογές και να δώσει δυνατά την προεκλογική μάχη, στοχεύοντας όχι τόσο στο θαύμα μιας νέας νίκης όσο στη μικρότερη δυνατή ήττα. Μια τέτοια ήττα θα τον διευκολύνει να συνδέσει την παραμονή του με την ελπίδα μιας ρεβάνς.