Τι να σημαίνει άρα γε η επιστροφή των αγαλμάτων στη στέψη του Αρχαιολογικού Μουσείου; Πέρα από τη βεβαιότητα ότι υπάρχει η τεχνογνωσία να κατασκευαστούν αυτά τα υψηλής ποιότητας αντίγραφα που θα κοσμούν το Μουσείο, όπως και παλιά, υπάρχει και η ελπίδα για μία μερική, έστω, αποκατάσταση της νεοκλασικής όψης της Αθήνας.
Αγάλματα υπήρχαν και στο Ιλίου Μέλαθρον, όπου στεγάζεται το Νομισματικό Μουσείο, όπως και στο Εθνικό Θέατρο της Αγίου Κωνσταντίνου. Στην περίπτωση του Νομισματικού Μουσείου είχε εκδηλωθεί η επιθυμία επανατοποθέτησής τους, επίσης. Ενδεχομένως και στο Εθνικό, που αποκαθίσταται εκ βάθρων. Η συμπλήρωση του Αρχαιολογικού Μουσείου με τα αγάλματα, όπως τα είχε ονειρευτεί ο Ερνστ Τσίλλερ (που επέβλεψε και ολοκλήρωσε το έργο πάνω στα βασικά σχέδια του Ludwig Lange), δίνει στο κτίριο μεγαλοπρέπεια, αξιοπρέπεια και επαναφέρει ζητήματα αισθητικής στην πόλη.
Η Αθήνα οφείλει να προχωρήσει μπροστά με καλή, σύγχρονη αισθητική. Αυτό είναι το κεφάλαιο που θα αφήσει η σημερινή εποχή στους αυριανούς. Αλλά το ιστορικό αποτύπωμα, όπως διαμορφώθηκε στις πρώτες δεκαετίες του ελληνικού κράτους, μπορεί να ενισχυθεί. Είναι πολυδάπανο, για ορισμένους είναι υπερφίαλο, αλλά έχει δοκιμαστεί σε πολλές πόλεις του κόσμου. Το ξαναχτίσιμο ενός ή δύο εμβληματικών νεοκλασικών αρχιτεκτονημάτων, μπορεί να έχει σκηνογραφικό αποτέλεσμα, αλλά θα έδινε και πάλι την αίσθηση της παλιάς πόλης. Αλήθεια, τι προτιμάμε στην πλατεία της Βαρβακείου; Τη σημερινή κατάσταση ή τη Βαρβάκειο Σχολή που καταστράφηκε; Το Δημοτικό Θέατρο είναι το κτίριο που θρηνήθηκε περισσότερο. Κάποιοι το ονειρεύονται έστω και ως ουτοπία.
Αλλά, η πραγματικότητα είναι ότι έγινε μια τεράστια δαπάνη και προσπάθεια να επανατοποθετηθούν τα αγάλματα του Αρχαιολογικού Μουσείου. Η πόλη του Τσίλλερ, με έναν ιδιότυπο συνδυασμό νεοκλασικών, ρομαντικών και αναγεννησιακών στοιχείων, σε ευθύ διάλογο ακόμη και τον πομπώδη ρυθμό της Δεύτερης Αυτοκρατορίας (του Ναπολέοντος Γ’ στη Γαλλία) ή σε ευγενή επεξεργασία του γνήσιου αττικού κλασικισμού, ήταν μία πόλη ιδιαίτερα υψηλής αισθητικής. Αυτή η Αθήνα, αν και αφανισμένη σε ένα μεγάλο ποσοστό, υπάρχει ακόμη. Το Μουσείο της οδού Πατησίων μας έδειξε ένα δρόμο πολιτισμένο προς μία επανένωση.
Για πολλούς νέους αρχιτέκτονες, η νεοκλασική Αθήνα είναι ένα κεφάλαιο του χθες. Ανήκει ιστορικά στο παρελθόν, χωρίς αμφιβολία, αλλά είναι το ευρωπαϊκό διαβατήριο της πρωτεύουσας και η διασύνδεσή της με μία δυτική ιστορία των ιδεών. Δεν είναι αμελητέα κεφάλαια αυτά. Αγάλματα υπήρχαν σε πλήθος ιδιωτικών οικιών, αστικών και λαϊκών, ορισμένα διασώζονται. Η ποίηση στην πόλη έχει να κάνει με πολλές ερμηνείες της αισθητικής. Και η ανάκτηση των γλυπτών στο Μουσείο ήταν ένα θέμα που κίνησε το ενδιαφέρον όλων των ξένων πρακτορείων. Γιατί άραγε;