Μια Μορμώ κυνηγά χρόνια τώρα τις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες. Ισλαμική μαντίλα. Η κουκούλα, όχι βεβαίως, όπως στην Ελλάδα, του εγκλήματος, των εκτρόπων, της τρομοκρατίας, αλλά της άρνησης της ισότητας ανδρών και γυναικών, της πρόκλησης προς το δυτικό κοσμικό κράτος και τις αξίες της ευρωπαϊκής δημοκρατίας.
Η απαγόρευση της νικάμπ (αφήνει μια σχισμή για τα μάτια) και της μπούργκας, φυλακή για τη γυναίκα και σύμβολο του ακραίου φονταμενταλισμού για τους Δυτικούς, συζητείται καιρό σε Γαλλία, Δανία, Ολλανδία, Γερμανία. Δημιουργεί τους αρνητικούς συνειρμούς της οιασδήποτε κάλυψης του προσώπου και πρέπει για λόγους ασφαλείας να απαγορευθεί, λένε. Προξενεί μια αυτόματη αίσθηση απειλής (εν προκειμένω, της ισλαμικής απειλής), υπονοούν. Αλλά δεν το αποφασίζουν. Η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που έλαβε -προ ημερών- μια τέτοια απόφαση είναι το Βέλγιο. Ωστόσο, στους δρόμους των Βρυξελλών πολλοί συζητούν αν πράγματι ήταν αναγκαίος ένας τέτοιος νόμος, αφού οι γυναίκες του Βελγίου που φορούν νικάμπ ή μπούργκα, είναι το πολύ 30. Μισό εκατομμύριο μουσουλμάνους αριθμεί το Βέλγιο. Η Γαλλία αριθμεί πέντε εκατομμύρια και είναι 1.900 οι γυναίκες που φορούν κυρίως νικάμπ, λιγότερες μπούργκα. Ηδη από το 2004 απαγορεύεται η ισλαμική μαντίλα στα σχολεία και τις δημόσιες υπηρεσίες. Τον Μάιο αναμένεται διάταξη που θα επεκτείνει την απαγόρευση σε όλους τους δημόσιους χώρους. Στη Β. Ιταλία έχει απαγορευτεί εμμέσως, μέσω της ενεργοποίησης παλαιού νόμου που απαγόρευε εν δήμω τη χρήση μάσκας. Στη Βρετανία σε κάποια σχολεία απαγορεύεται η μαντίλα, το ίδιο και σε κάποια κρατίδια στη Γερμανία (στην Εσση σε όλους τους δημόσιους χώρους), και ο κλοιός σφίγγει.
Ομως τι είναι η μαντίλα; Ελεύθερη επιλογή ή εθελούσια υποταγή; Σύμβολο αντίστασης, διεκδίκηση του δικαιώματος της διαφορετικής καταγωγής ή προϊόν χειραγώγησης; Τι σημαίνει η απαγόρευσή της; Ασέβεια προς μια άλλη κουλτούρα ή αποδυνάμωση μιας καταπιεστικής πρακτικής, έμπρακτη αντίσταση στη βαρβαρότητα;
Η απαγόρευση μπορεί να προστατεύσει τα νεαρά κορίτσια της μετανάστευσης από τον καταναγκασμό της. Να προσφέρει ένα στιβαρό χέρι βοηθείας στην προσπάθειά τους να συνταχθούν με την κοινωνία όπου ζουν. Το πρόβλημα είναι πόσες θα στείλει στο σπίτι. Αν τρομάζει, αν εξοργίζει η θέα του καλυμμένου προσώπου, άλλο τόσο προβληματίζει η αποβολή από το σχολείο ενός μαντιλοφορεμένου κοριτσιού, τραυματισμένου από διακρίσεις αιώνων.
Η μαντίλα διχάζει χρόνια τώρα, στην Ευρώπη, κόμματα και κοινωνία. «Η καταπάτηση μιας ελευθερίας εμφανίζεται ως υπεράσπιση μιας άλλης, κι ας μην απειλείται η δεύτερη ελευθερία. Η απαγόρευση επιχειρείται εν ονόματι της άμυνας απέναντι σε έναν φανταστικό εχθρό» λέει η μία πλευρά. «Προσβάλλει την αξία της επικοινωνίας, της απρόσκοπτης πρόσωπο με πρόσωπο συνομιλίας» λέει η άλλη.
Είναι πιθανό το σκουληκοφαγωμένο από τις προκαταλήψεις και τις δεισιδαιμονίες, εξευτελισμένο από τον φανατισμό, ροκανισμένο από την κριτική έθιμο να καταρρεύσει; Ή τα θρησκευτικά πιστεύω εγγράφονται σε ένα υπερπέραν σχεδόν ανέγγιχτο από απαγορεύσεις και χρόνο; Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος ώστε τα πελώρια διαδοχικά κύματα αντιθετικών συναισθημάτων (γήτεμα και τρόμος, ευλάβεια κι ανάθεμα, πίστη κι απάρνηση), να καταλαγιάσουν; Η απαγόρευση; Η μερική αποδοχή; Θα μπορούσε να υπάρξει εκατέρωθεν διαδρομή;