Πριν η Ευρωζώνη καταλήξει στα συμπεράσματα που προέκυψαν από τη Σύνοδο Κορυφής, φαίνεται ότι υπήρξε αμερικανική παρέμβαση στη γερμανική κυβέρνηση για να αλλάξει στάση. Κυκλοφορούσαν σχετικές πληροφορίες, αλλά την απόδειξη την πρόσφερε κατά κάποιο τρόπο η εσπευσμένη και σύντομη επίσκεψη του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, του Τ. Γκάιτνερ στο Βερολίνο. Σύμφωνα με τον διοικητή της Μπούντεσμπανκ, Α. Βέμπερ, η Ουάσιγκτον ενδιαφέρεται να εξασφαλισθεί η σταθερότητα των χρηματαγορών, το μέλλον του ευρωπαϊκού ταμείου, οι μεταρρυθμίσεις του Συμφώνου για το ευρώ και η βιωσιμότητα των τραπεζών. Και προφανώς, λόγω του ενδιαφέροντος αυτού, δόθηκε μια νέα δόση οξυγόνου και στην Ελλάδα. Α, να μην ξεχάσουμε και τις προσπάθειες του πρωθυπουργού…
Ωστόσο, χωρίς να παραβλέπεται το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τη νομισματική σταθερότητα της Ευρωζώνης, δίχως να αγνοείται η «διαπλοκή» δολαρίου και ευρώ, αλλά ούτε και να υποβαθμίζεται ο κίνδυνος του «ντόμινο» αν καταρρεύσουν ευρωπαϊκές τράπεζες, κάποιοι παρατηρητές των διεθνών εξελίξεων δίνουν μια ακόμη ερμηνεία. Μια ερμηνεία που εντάσσεται στη θεωρία της «σύγκρουσης των πολιτισμών» που διατύπωσε κατά την τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα, ο Σάμιουελ Χάντινγκτον, ο οποίος έγινε τότε στόχος των αριστερών, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Στο μεγάλο γεωπολιτικό παιχνίδι που παίζεται, στο πλαίσιο του ανασχηματισμού της παγκόσμιας τάξης, οφείλεται σε σημαντικό βαθμό η παρέμβαση της αμερικανικής κυβέρνησης πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης, σύμφωνα με τη συγκεκριμένη ερμηνεία.
Οι υποστηρικτές της υποστηρίζουν ότι η ηγετική δύναμη της Δύσης, δηλαδή οι ΗΠΑ, προσπαθεί πλέον άμεσα να συσπειρώσει τις χριστιανικές (με την έννοια των κοινών αξιών) και συμμαχικές χώρες της Ευρώπης, να ενσωματώσει τη Ρωσία μέσω του ΝΑΤΟ και να προσεγγίσει με πιο ισότιμο τρόπο τη Λατινική Αμερική, ώστε να δημιουργηθεί ένας ισχυρός πόλος, προκειμένου να αντιμετωπίσουν από κοινού την απειλή της Κίνας και του Ισλάμ. Οχι, ίσως, εν όψει της σύγκρουσης των πολιτισμών, που αναφέρει η θεωρία του Σάμιουελ Χάντινγκτον, αλλά εν όψει του αυξανόμενου ανταγωνισμού, που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη.
Προς το παρόν, δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι υπάρχει πραγματικά σχέδιο που υλοποιείται από πλευράς ΗΠΑ, αλλά είναι αναμφίβολο ότι παρατηρείται πολιτισμικός αναβρασμός σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου. Τον αισθανόμαστε ακόμη και στην Ελλάδα, τον βλέπουμε στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, τον αντιμετωπίζει η Ευρώπη και δεν είναι τυχαίο ότι τόσο το κόμμα της κ. Μέρκελ, όσο και ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, ο κ. Κάμερον διαλαλούν ότι το πολυπολιτισμικό μοντέλο έχει αποτύχει στις χώρες τους. Αυτός είναι επίσης ένας από τους λόγους που Γερμανία, Γαλλία και άλλοι εταίροι αντιδρούν στην ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. και αντ’ αυτής προωθούν την ιδέα της ειδικής σχέσης.
Οι βασικές γραμμές πάντως της θεωρίας της σύγκρουσης των πολιτισμών είναι οι εξής, για όσους θέλουν να κάνουν συνειρμούς:
– Μετά τη διάλυση του κομμουνιστικού στρατοπέδου, ο κόσμος έγινε πολυπολικός και πολυπολιτισμικός. Ο εκσυγχρονισμός δεν ταυτίζεται αυτόματα με τη δυτικοποίηση όλων των κοινωνιών.
– Εξασθενίζει η επιρροή της Δύσης, καθώς οι ασιατικοί πολιτισμοί διευρύνουν την οικονομική, στρατιωτική και πολιτική δύναμή τους. Από την πλευρά του το Ισλάμ εκρήγνυται δημογραφικά, με αποσταθεροποιητικές συνέπειες για τις ίδιες τις μουσουλμανικές χώρες και τον περίγυρό τους.
– Στη νέα τάξη πραγμάτων, οι χώρες με πολιτιστική συγγένεια συνεργάζονται μεταξύ τους και συσπειρώνονται γύρω από χώρες ηγέτες ή από χώρες πυρήνες του πολιτισμού τους.
– Οι οικουμενικές βλέψεις της Δύσης τη φέρνουν αντιμέτωπη με άλλους πολιτισμούς, κυρίως με την Κίνα και το Ισλάμ.
– Η επιβίωση της Δύσης εξαρτάται από το αν οι ΗΠΑ επιβεβαιώνουν τη δυτική τους ταυτότητα και αν οι Δυτικοί αντιληφθούν ότι ο πολιτισμός τους είναι μοναδικός, αλλά όχι παγκόσμιος.
Οσο για την Ελλάδα, ανήκει στη Δύση, όπως είχε πει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, και τώρα το επιβεβαιώνει, αναζητώντας λύσεις στα προβλήματά της μέσω της Ε.Ε. και προσεγγίζοντας το Ισραήλ.