Το προσωνύμιο που υιοθετήθηκε για τα πλήθη των ανθρώπων που συγκεντρώθηκαν και παρέμειναν στις κεντρικές πλατείες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης από την αρχή σηματοδότησε συγκεκριμένα δεδομένα. «Αγανακτισμένοι»…. Φυσικά και υπήρχαν και υπάρχουν πολλοί λόγοι για να είναι κάποιος αγανακτισμένος. Κάποιος που έχασε τη δουλειά του, κάποιος που βλέπει τη ζωή του να αλλάζει προς το χειρότερο χωρίς να μπορεί να κάνει τίποτα, έχει κάθε λόγο να είναι φοβισμένος, θυμωμένος, κυριολεκτικά αγανακτισμένος.
Μόνο που ο φόβος, ο θυμός, η αγανάκτηση είναι συναισθήματα και ως τέτοια έχουν σχέση με το θυμικό. Μπορεί να οδηγήσουν σε ακραίες συμπεριφορές ή με τον καιρό να ξεθυμάνουν. Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν εργαλεία για να αλλάξει η κατάσταση, για να υπάρξει μια ουσιαστική παρέμβαση. Για να αντιμετωπιστούν όσα πρωτόγνωρα συμβαίνουν, χρειάζονται σκέψεις, ιδέες, επιχειρήματα, προτάσεις τελικά πολιτική. Ισως καινούργια, ίσως εκτός των σχηματισμών που έχουμε συνηθίσει, αλλά πάντως πολιτική.
Η αγανάκτηση μπορεί να είναι το εφαλτήριο για να γεννηθούν όλα αυτά, μια γενναία αρχή. Είναι όμως πολύ επικίνδυνο να μείνουμε σε αυτήν. Γιατί οι θυμωμένοι, οι αγανακτισμένοι άνθρωποι πολύ εύκολα γίνονται οπαδοί. Αρκεί κάποιος να δείξει συμπάθεια, κατανόηση, να ρίξει νερό στο ποτάμι της αγανάκτησης, ομοθυμώντας και μπορεί να τραβήξει τους αγανακτισμένους, τους απελπισμένους με το μέρος του, χωρίς κανείς να εξετάσει τι ακριβώς πρεσβεύει και πώς θα υλοποιήσει όσα -επίσης με «ειλικρινή» αγανάκτηση- υπόσχεται.
Δεν είναι τυχαίο που στο Σύνταγμα κάτω από την ταμπέλα «Αγανακτισμένοι» βρήκαν στέγη τόσο διαφορετικοί, ως προς τα πιστεύω, άνθρωποι. Νέα παιδιά που διαδήλωναν για έναν καλύτερο κόσμο, αλλά και ακροδεξιοί που διατράνωναν την ανάγκη να φύγουν οι ξένοι και να ανακτήσουμε την εθνική κυριαρχία που έχουμε απολέσει. Ανθρωποι που έχουν χάσει τη δουλειά τους και βρήκαν έναν τρόπο να μοιραστούν την απελπισία τους, αλλά και αρκετοί που έκαναν βόλτα για να «κόψουν κίνηση», να δουν τι συμβαίνει για να μπορούν στη συνέχεια να διηγούνται «ήμουν και εγώ εκεί». Και δεν είναι τυχαίο που όταν η καλοκαιρινή ραστώνη σκόρπισε -για μερικές ημέρες έστω- τον κόσμο από τις πλατείες, το brand name «Αγανακτισμένοι» οικειοποιήθηκαν και εκμεταλλεύτηκαν έως και κακοποιά στοιχεία. Κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να συμβεί αν οι συγκεντρωμένοι στην πλατεία είχαν συγκεκριμένη πολιτική ταυτότητα. Οχι ότι αυτό θα ήταν καλύτερο, απλώς δείχνει πόσο ελαστικά είναι τα όρια της συνάθροισης όταν το μοναδικό κοινό σημείο είναι η… αγανάκτηση.
Το πέρασμα από την αγανάκτηση στην πολιτική, δηλαδή από το συναίσθημα στη λογική, είναι δύσκολο, κυρίως γιατί εμπεριέχει τον παράγοντα της ευθύνης. Είναι όμως αναγκαίο.