Θα ήταν, σίγουρα, πολύ ικανοποιημένος από την προχθεσινή κοινοβουλευτική ημέρα ο συγγραφέας Νίκος Θέμελης, τον οποίο αποχαιρετίσαμε μόλις την περασμένη Δευτέρα. Το έλεγε άλλωστε όπου και όποτε τού δινόταν η ευκαιρία: «Δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τον διάλογο, τη συζήτηση, την αμφισβήτηση, την επανατοποθέτηση. Μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν», έλεγε στην τελευταία του συνέντευξη στην «Κ». Και πρόσθετε: «Είχα πάντα μέσα μου την κουλτούρα της αμφιβολίας, όχι γιατί δεν είχα άποψη. Αλλά ποτέ δεν είπα αυτή είναι η σοφία του Σολομώντα και αυτή είναι το άλφα και το ωμέγα και όλοι οι άλλοι σαπούνι».
Φαίνεται ότι η μόνη «μαγική συνταγή» είναι ακριβώς αυτή η συνειδητοποίηση, ώστε να συναντήσει κανείς την άλλη άποψη, ώστε να αρθούν τα αδιέξοδα, ώστε να πάψει ο πολιτικός μας πολιτισμός να χαρακτηρίζεται μόνο από στείρα άρνηση και βροντώδεις, αλλά ανούσιους, αφορισμούς.
Και τώρα που είδαμε ότι μπορεί να γίνει, ότι η συναίνεση δεν είναι κανένας φοβερός μπαμπούλας, ότι δεν βγαίνει κι η ψυχή μας, βρε αδελφέ, μήπως να κοιτάξουμε πού άλλού μπορεί να εφαρμοστεί αυτή η διαδικασία; Μήπως να αποδεχθούμε ότι δεν είναι «ιερά και όσια» κάποια «κεκτημένα» που διαμορφώθηκαν ερήμην νόμων και κανόνων και εξυπηρέτησαν άλλες εποχές, άλλες αξίες, άλλες πολιτικές; Μήπως, επιτέλους, μπορέσουμε να παραδεχτούμε ότι ορισμένοι θεσμοί ή λειτουργίες της κοινωνίας καλό είναι να έχουν κανόνες που να εξυπηρετούν τις σημερινές ανάγκες των πολιτών, και όχι τα βαρίδια και την ηθική άλλων εποχών;
Ας ελπίσουμε κι ας ευχηθούμε ότι η προχθεσινή υπευθυνότητα του μεγαλύτερου μέρους της Βουλής θα λειτουργήσει παιδευτικά. Και για τους πολιτικούς και για τους πολίτες. Και δεν θα κάνει πια αίσθηση, ούτε θα γίνεται πρωτοσέλιδος τίτλος -αφού θα είναι μέρος του πολιτικού μας πολιτισμού- η συνεννόηση και οι αμοιβαίες υποχωρήσεις κομμάτων και απόψεων. Και τις επόμενες μέρες, που θα έρθουν κι άλλα νομοσχέδια προς ψήφιση στη Βουλή, που δεν θα αφορούν τόσο σημαντικούς πυλώνες του κράτους, όπως η παιδεία, αλλά απλώς τον εκσυγχρονισμό δομών και λειτουργιών της πολιτείας, όλοι θα θυμηθούν ότι πριν από λίγες μέρες κατάφεραν κάτι που φαινόταν ανυπέρβλητο και αδύνατον: να συνεννοηθούν. Και ίσως τότε ν’ αρχίσουν να φαίνονται πιο ανάγλυφα ανούσιες οι αρνήσεις και οι υπερβολικές κορόνες για τομείς της κοινωνίας που απλώς χρειάζεται ν’ αλλάξουν πλαίσιο λειτουργίας. Και όταν τις επόμενες μέρες θα έρθει στη Βουλή το νομοσχέδιο, π.χ., για την απελευθέρωση των ταξί, ίσως φανεί πιο δύσκολο σε κάποιους να υπερασπιστούν την υπαρχουσα κατάσταση, γιατί θα είναι σαν να αποδέχονται όλες τις ανεξέλεγκτες και αντιεπαγγελματικές συμπεριφορές του κλάδου. Οπως, ας πούμε, τον τριτοκοσμικό τραγέλαφο που ζουν όσοι αναγκάζονται να αναζητήσουν ταξί στους δύο σταθμούς υπεραστικών λεωφορείων της Αθήνας…