Το κλείσιμο μιας μικρής, ατομικής ή οικογενειακής, επιχείρησης δεν είναι ποτέ ευχάριστο. Είναι γνωστή η συμβολή των μικρών και μεσαίων μονάδων στην απασχόληση. Συχνά όμως, στην παρούσα συγκυρία, η διαγραφή επιχειρηματιών συνδέεται με μιαν επώδυνη πρόοδο προς την εξυγίανση της οικονομίας.
Εύκολα «φωνάζει» κανείς για την καταστροφή, επιχειρήσεων και την προκύπτουσα ανεργία. Μια προσεκτική και όχι «πολιτικοποιημένη» ανάγνωση της πρόσφατης έρευνας «οικονομικού κλίματος» για λογαριασμό της συνομοσπονδίας επαγγελματικών, βιοτεχνών, εμπόρων (ΓΣΕΒΕΕ) αποκαλύπτει αυτή την πορεία αναδιάταξης. Μιλάμε βέβαια για τις πολύ μικρές μονάδες. Το 31% απ’ αυτές λειτουργεί μόνο με το «αφεντικό». Το 24% απασχολεί ένα ακόμη άτομο. Μόλις το 11% δουλεύει με περισσότερους από 10 εργαζομένους. Οι μισές μονάδες «δηλώνουν» τζίρο κάτω από 100 χιλιάδες, τα δύο τρίτα κινούνται στο εμπόριο και στις υπηρεσίες. Ακόμη κι έτσι, 52,5% των μονάδων θεωρούν ότι δεν πρόκειται να αντιμετωπίσουν σοβαρό πρόβλημα στο επόμενο διάστημα σε βαθμό που να κινδυνεύσουν να κλείσουν.
Επίσης, το 51% των μοναχικών αφεντικών (χωρίς προσωπικό δηλαδή) πιστεύει ότι δεν θα αποφύγουμε τη χρεοκοπία. Το ακριβώς αντίθετο πιστεύουν οι «πιο πραγματικές επιχειρήσεις», δηλαδή όσες απασχολούν 10 ή περισσότερα άτομα και πραγματοποιούν κάποιο σοβαρό τζίρο. Αυτές οι μικρές, αλλά πραγματικού επιχειρηματικού μεγέθους μονάδες, προσαρμόζονται καλύτερα στην κρίση. Μία στις τέσσερις κατορθώνει διεύρυνση του κύκλου εργασιών, αύξηση της ζήτησης και των παραγγελιών τους.
Μία στις δύο κρατά σταθερό το ανθρώπινο δυναμικό της και το 15% το αυξάνει κιόλας. Γι’ αυτό άλλωστε «μόνο» το 62% αποτιμά χειροτέρευση στο εξάμηνο που πέρασε, έναντι 86% των «μικρών αφεντικών». Απόσταση που επιβεβαιώνεται όταν ο τζίρος ξεπερνά τις 300 χιλιάδες: το 74% βλέπει τα πράγματα να πηγαίνουν χειρότερα, ποσοστό που φτάνει το 86% όταν ο τζίρος δεν ξεπερνά τις 100 χιλιάδες ευρώ.
Η Ελλάδα επιχειρεί μια καθυστερημένη προσαρμογή στην πραγματική ανοιχτή και ανταγωνιστική αγορά, η οποία σε άλλες χώρες έγινε τα προηγούμενα 10-20 χρόνια. Τα περισσότερα μικρά καταστήματα θα κλείσουν. Οξυδερκής αναλυτής παρατηρούσε μάλιστα ότι αυτό θα είχε ξεκινήσει πριν από 30 χρόνια, αν δεν το εμπόδιζαν οι «σοσιαλίζουσες» κρατικές παρεμβάσεις και δεν διευκόλυνε τα τεράστια κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων που σταδιακά εγκαταστάθηκαν και στην Ελλάδα.
Φτάσαμε έως εδώ καβάλα σε έναν «υβριδικό αναρχο-ανισο-καπιταλισμό». Οι μεγάλες αλυσίδες και οι διεθνείς φίρμες προτιμούσαν να πωλούν πολύ κοντά στις μη ανταγωνιστικές και εξαιρετικά ακριβές τιμές που προσέφεραν στους καταναλωτές οι παραδοσιακές μικρομεσαίες μονάδες του εμπορίου και της βιοτεχνίας. Τώρα όμως που η αποσάρθρωση του κράτους έλαβε απροσδόκητες διαστάσεις και ο (καπιταλιστικός) κόμπος οδεύει στη στενωπό της κρίσης δίχως επιστροφή, είναι πολύ δύσκολο να διασωθεί το νέφος του 1 εκατομμυρίου μικρών μονάδων με πολιτικά μέσα.
Οποιος δεν μπορεί να πουλήσει φτηνά, να επιστρέψει ΦΠΑ, να πληρώσει φόρους και να καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές, θα βγει από την αγορά.