Πόσο μακριά ταξιδεύει ο νους όταν φθάνουν οι πληροφορίες για τα μυστικά του βυθού που έρχονται σταδιακά στο φως, καθώς ολοκληρώνονται διάφορες θαλάσσιες έρευνες.
Ενας ολόκληρος, κοιμισμένος κόσμος παραμένει αθέατος και εν πολλοίς ανεξερεύνητος. Αρκεί να σκεφτούμε τώρα, που πολλοί από εμάς ταξιδεύουμε για νησιωτικούς προορισμούς, ότι καθώς αγναντεύουμε το πέλαγος και τις κορυφογραμμές των νησιών, στον βυθό της θάλασσας, υπάρχουν διάσπαρτες ξεχασμένες ιστορίες από αρχαίες διαδρομές ανθρώπων.
Καθώς ολοκληρώθηκαν πρόσφατα οι έρευνες στον νότιο Ευβοϊκό, υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Κουτσουφλάκη, καταδυόμενου αρχαιολόγου της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, έγιναν γνωστά τα πρώτα αποτελέσματα, που μιλούν τεκμηριωμένα για έξι ναυάγια, σωζόμενα σε αρκετά καλή κατάσταση.
Οι έρευνες, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εναλίων Αρχαιλογικών Ερευνών, έγιναν ανοιχτά της Μακρονήσου και στις ακτές βόρεια του Θορικού (Λαυρεωτικής). Τα τέσσερα από τα έξι ναυάγια εντοπίστηκαν στη θαλάσσια περιοχή της Μακρονήσου, σε βάθη από 37 έως 47 μέτρα.
Εξαιρετικά σημαντικό για τη σπανιότητα του φορτίου του είναι ένα ναυάγιο από τον 4ο αιώνα μ.Χ. γεμάτο αμφορείς.
Είχε αποπλεύσει από τη Βόρεια Αφρική και τη Σικελία. Ενα άλλο ναυάγιο, με ροδιακούς αμφορείς, που εντοπίστηκε, επίσης σημαντικό, είναι ακόμη πιο παλιό και χρονολογειται στα τέλη του 3ου ή στις αρχές του 2ου αιώνα π.Χ. Ενα τρίτο ναυάγιο, σε εξαιρετικά καλή κατάσταση, γεμάτο και αυτό με αμφορείς της Ιταλίας και της Ρόδου, είναι από τα τέλη του 2ου αιώνα π.Χ.
Ενα από τα ναυάγια που εντοπίστηκαν στη Λαυρεωτική (1ος – 2ος αι. μ.Χ.) ήταν γεμάτο οικοδομικό υλικό (κέραμοι και πλίνθοι) ενώ ένα δεύτερο ήταν γεμάτο αμφορείς της ελληνιστικής περιόδου.
Αυτά τα έξι ναυάγια έρχονται να προστεθούν στα ήδη 18 εντοπισμένα κατά το παρελθόν ναυάγια του νοτίου Ευβοϊκού, ανεβάζοντας τον αριθμό εντοπισμένων ναυαγίων στην περιοχή σε 24. Οπως λένε οι ερευνητές, τα στοιχεία που προκύπτουν ρίχνουν νέο φως στην ανασύνθεση των θαλάσσιων δρόμων και την εμπορική διακίνηση προϊόντων στην αρχαιότητα. Οι θαλάσσιοι δρόμοι, που ένωναν το βόρειο και το νότιο Αιγαίο, ήταν υπερτοπικές «λεωφόροι» για τις οποίες ακόμη μαθαίνουμε πολλά!