Είναι προφανές πως ο σωστός ορισμός ενός προβλήματος διευκολύνει αφάνταστα τη λύση του. Στο πρόβλημα όμως μιας χώρας και ενός λαού η συμφωνία στον ορισμό του είναι πολύ σύνθετο και άχαρο αγώνισμα. Οι βασικές ωστόσο θεωρίες για το κατάντημά μας είναι δύο: Της αυτοκριτικής και της συνωμοτικής.
Φταίμε οι ίδιοι για εδώ που φτάσαμε ή φταίνε όσοι επιβουλεύονται την Ελλάδα, τη μισούν, τη φθονούν και θέλουν να την υποτάξουν!
Παρά το ότι η θεωρία της αυτοκριτικής είναι η ορθή, η απήχησή της είναι εμφανώς μικρότερη, γιατί το ακροατήριο που έχει διαμορφωθεί στην Ελλάδα τα τελευταία 40 χρόνια έχει γαλουχηθεί με το πνεύμα της μη ατομικής ευθύνης και της απόδοσης πάντα ευθυνών σε σκοτεινά κέντρα.
Η ευμάρεια του δανεισμού και της κατανάλωσης που δεν είχε παραγωγικό αντίκρισμα χαλιναγωγούσε αυτόν τον ανορθολογισμό που διαρκώς μεγάλωνε και φαινομενικά δεν είχαμε πολιτικές επιπτώσεις προς ακραίες ή παλαβές καταστάσεις. Το σαράκι όμως έκανε τη δουλειά του. Ο λαϊκισμός «κρυφά το στράτευμά του συναθροίζει και το ασκεί» επί δεκαετίες μεταπολιτευτικές με ανένδοτους κήρυκες τα «συστημικά» (τρομάρα τους!) κανάλια, τον Τύπο, τους διδάσκοντες σε όλες τις βαθμίδες, τους συνδικαλιστές και φυσικά τους πολιτευόμενους που όλοι καλλιεργούσαν τον μύθο των ανεκπλήρωτων διαρκώς δικαιωμάτων του λαού, της αδικίας και της απαξίωσης του προσωπικού κόπου, της προσωπικής ευθύνης μπροστά στην αξία των «κοινωνικών αγώνων». Το πράγμα ήταν σχεδόν σαρωτικό από πλευράς διαμόρφωσης μιας νέας νοοτροπίας που συνοψίζεται στη νοοτροπία της «ήσσονος προσπάθειας», δεν είχε όμως αντίκρισμα στις πολιτικές εξελίξεις γιατί, επαναλαμβάνω, η δανειοδοτούμενη ευμάρεια και το πελατειακό σύστημα είχαν μεγάλη δημοφιλία.
Η κατάρρευση όμως του πελατειακού συστήματος λόγω της χρεοκοπίας σε συνδυασμό με την απότομη απώλεια του 25% του ΑΕΠ με ό,τι αυτό συνεπάγεται (εκτίναξη ανεργίας, μείωση μισθών-συντάξεων) δημιούργησαν άλλο ακροατήριο και άλλους «θιάσους» που έσπευσαν να το εκφράσουν. Πρώτα δημιουργήθηκε το ακροατήριο και μετά ο κομματικός του αντίλαλος. Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ, η Χρυσή Αυγή και οι ΑΝΕΛ δημαγωγικά και αγανακτισμένα κάλυψαν αυτό το νέο ακροατήριο, που δεν ήθελε να ακούει παρά μόνο καταγγελίες και απαξίωση για τους υπαίτιους του χαμένου παραδείσου.
Οσοι αντέχουν οικονομικά και λογικά στη νέα πραγματικότητα κράτησαν με την ψήφο τους όρθια την Ελλάδα. Αντιλαμβάνομαι πως δεν τους εκπροσωπούμε όπως άλλοτε, περισσότερο τους οικειοποιούμαστε, μας προτιμούν γιατί φοβούνται «τους άλλους», όπως οι «αγανακτισμένοι» ψηφίζουν τους άλλους γιατί εκδικούνται εμάς. Μύλος!
Και ερχόμαστε στο επίμαχο. Τι γίνεται τώρα; Τώρα ο κ. Τσίπρας, αφού μετέτρεψε μια τετραετία σε οκτάμηνο ζητάει την ψήφο των Ελλήνων που θα του δοθεί μόνο εάν το άχτι τους για εμάς νικήσει την προφανή πλέον κοινή λογική. Θεωρώ πως η δραματική επιδείνωση των πάντων μέσα σε αυτό το πυκνό οκτάμηνο βοηθάει στην ενίσχυση του μετώπου της κοινής λογικής. Η Ν.Δ. είναι ο μόνος σχηματισμός που διεκδικεί την πρωτιά από τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ο μόνος σχηματισμός που μπορεί να υλοποιήσει κυβερνητικά ό,τι δεν μπορεί να υλοποιηθεί προεκλογικά, δηλαδή το Ευρωπαϊκό Μέτωπο, και να επιχειρηθεί η έξοδος από την κρίση.
Καταλογίζουν οι αντίπαλοί μας στον νέο πρόεδρο της Ν.Δ. κ. Ευάγγελο Μεϊμαράκη πως είναι μεταβατικός. Για το καλό της χώρας πρέπει να είναι μεταβατικός. Να μεταβεί από τη θέση του αρχηγού της αντιπολίτευσης στη θέση του πρωθυπουργού.
Μπορεί να βγούμε από το τέλμα που βρισκόμαστε; Είχαμε αρχίσει να βγαίνουμε. Και είχαμε ένα μεγάλο πισωγύρισμα το τελευταίο οκτάμηνο.
Την απάντηση μας δίνει ο Γιώργος Θεοτοκάς στο Μανιφέστο της γενιάς του ’30, στο «Ελεύθερο Πνεύμα» που έγραψε σε άλλους κρίσιμους καιρούς (Ιούλιος 1929) «Είμαστε τσακισμένοι, μαραμένοι, χαμένοι μες στον κυκεώνα της σύγχρονης ζωής. Κανείς δεν περιμένει κάτι καλό από την Ελλάδα. Καμία ελπίδα δεν χαράζει πουθενά. Η στιγμή αυτή είναι βέβαια μια θαυμάσια στιγμή… Ενας λαός που έχει μέσα του μια ψυχή, όταν φτάσει στον τελευταίο βυθό της απογοήτευσης, βρίσκει τη δύναμη να αντιδράσει εναντίον του εαυτού του. Μερικοί άνθρωποι, απρόσκλητοι και ανεπιθύμητοι, κόβουν όλους τους δεσμούς με το άρρωστο παρελθόν και τραβούν μπροστά. Αρπάζουν τις αδέσποτες δυνάμεις, τις δίνουν συνείδηση του εαυτού τους, τις ωθούν προς νέες κατευθύνσεις. Αρχίζουν μια εποχή».
* Ο κ. Κώστας Τασούλας είναι βουλευτής Ιωαννίνων της Ν.Δ.