Το Athens Review of Books είναι ένα σοβαρό περιοδικό πνευματικού και πολιτικού προβληματισμού. Μαζί με το Books’ Journal είναι τα δύο έντυπα που αντικατέστησαν τα παλιά λογοτεχνικά περιοδικά, διευρύνοντας τον πνευματικό διάλογο που περιοριζόταν στον περίκλειστο χώρο της ποίησης και της λογοτεχνίας σε κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα. Με μεγάλα αναλυτικά κείμενα, που απευθύνονται σε όποιο αναγνωστικό κοινό έχει απομείνει ακόμη ζωντανό, επιβιώνουν χάρη στους αναγνώστες τους και τα ελάχιστα διαφημιστικά τους έσοδα από εκδοτικούς οίκους κυρίως, θύματα κι αυτοί μιας Ελλάδας που κινδυνεύει να πάει αδιάβαστη.
Προ καιρού ο Ν. Κοτζιάς, πριν ακόμη γίνει υπουργός των Εξωτερικών, έκανε αγωγή στο Athens Review of Books. Δικαίωμά του. Θεώρησε ότι τον έθιγε ο χαρακτηρισμός «σταλινικός» –για την ακρίβεια «γκαουλάιτερ του σταλινισμού»– ο οποίος ανεγράφη σε κάποιο άρθρο του περιοδικού. Ο κ. Κοτζιάς υπήρξε μέλος της ΚΝΕ και του ΚΚΕ, το οποίο ποτέ δεν έχει αποκηρύξει το σταλινικό του παρελθόν. Η λέξη σταλινικός, αν δεν κάνω λάθος, σε όλο τον δημοκρατικό κόσμο, ακόμη και στον χώρο της αριστεράς, χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια πολιτική συμπεριφορά. Oσο για το «γκαουλάιτερ» σημαίνει κατά προσέγγιση «τοποτηρητής» και σίγουρα δεν σημαίνει συνεργάτης των ναζί. Λέμε, ας πούμε: «Ηρθε στην Αθήνα ο γκαουλάιτερ της Μέρκελ, ο κ. Φούχτελ».
Το δικαστήριο δεν τα δέχθηκε όλ’ αυτά, θεώρησε τον χαρακτηρισμό υβριστικό που θίγει τον ενάγοντα και καταδίκασε σε πρόστιμο τους υπευθύνους του περιοδικού. Εως εδώ όλα καλά, ας πούμε. Ο τύπος του νόμου τηρήθηκε, εκείνο όμως που παραβιάσθηκε είναι ο τύπος της λογικής, της στοιχειώδους λογικής. Διότι το σκεπτικό της απόφασης αποδέχεται μεν ότι ο κ. Κοτζιάς υπήρξε «ιδρυτικό μέλος του ΚΚΕ», αυτό όμως δεν τον κάνει και σταλινικό. Σωστό, διότι το ΚΚΕ ιδρύθηκε το 1918 ως ΣΕΚΕ και το 1924 μετονομάσθηκε σε ΚΚΕ. Τότε ηγέτης της Γ΄ Διεθνούς ήταν ο Λένιν. Αν όμως δεχθούμε αυτό ως σωστό, τότε ο κ. Κοτζιάς θα πρέπει να είναι σήμερα τουλάχιστον 115 ετών. Πάντως δεν του φαίνεται καθόλου και μπράβο του.
Ερώτηση κρίσεως: Αν μια δικαστική απόφαση στηρίζεται σε τέτοιο σκεπτικό, τότε ποιο είναι το κύρος της; Κι αν η δικαιοσύνη αποδίδεται βάσει τέτοιων παραλογισμών, τότε ποία η σχέση της με τη λογική; Θα μου πείτε ποιος θεσμός έχει σχέση με τη λογική για να έχει η Δικαιοσύνη;