Μεθυστική είναι η σωστή λέξη, αλλά αυτό είναι στο πρόγραμμα. Η αλυσίδα των ευχάριστων εκπλήξεων άρχισε με την ίδια την πρόσκληση στον Γάμο που δύο πανάρχαιοι πολιτισμοί αποφάσισαν να «συμπεθεριάσουν», παντρεύοντας τα παιδιά τους: το sake, εθνικό ποτό της Ιαπωνίας, με την παραδοσιακή, διεθνούς φήμης πλέον, ελληνική κουζίνα! Αντί για μπομπονιέρες, τρία κύπελλα κρυστάλλινα, για να πιούμε το sake, στο εξώφυλλο της πρόσκλησης, προετοίμαζαν την ατμόσφαιρα. Ηδη οι μεγάλες συνεχόμενες αίθουσες του εστιατορίου «Milos» με τις διεθνείς προδιαγραφές –που ξεκίνησε από τη Νέα Υόρκη– ώρα 1 μεσημέρι, ήταν γεμάτες από κόσμο, Ελληνες και ξένους. Ολοι, όπως συμβαίνει στους γάμους, περίμεναν να δουν τον γαμπρό –το sake– και τη νύφη –ελληνική κουζίνα– που θα έρχονταν «εις γάμου κοινωνίαν».
Οπως αρμόζει, ο οικοδεσπότης πήρε τον λόγο για έναν χαιρετισμό. Δίνουμε τον λόγο στον Ιάπωνα πρέσβη κ. Masuo Nishibayashi που ευχαρίστησε τους καλεσμένους για την παρουσία τους, μεσημέρι, μέρα εργασίας, για το γεγονός της παρουσίασης του sake, για πρώτη φορά στην Αθήνα και μάλιστα από μία αυθεντία του είδους: τη βραβευμένη διεθνώς σπεσιαλίστα του sake, τη Suzanne Ifigeneia Rost-Αoki, Γερμανίδα λάτρη της ελληνικής κουλτούρας, παντρεμένη με Ιάπωνα. Μαζί της η νεαρή Ayako Minato, που αντιπροσωπεύουν τον παραγωγό του Gekkei-Kan, από τους κορυφαίους του sake στην Ιαπωνία. «Gekkei-Kan σημαίνει στεφάνι από δάφνη, σύμβολο νίκης και δόξας –είπε ο πρέσβης κ. Nishibayashi– που ξεκίνησε να στεφανώνει τους αθλητές στους Ολυμπιακούς Αγώνες της αρχαιότητος. Κι έτσι η παρουσίαση του Gekkei-Kan ενδιαφέρει τους Ελληνες. Στη διάλεξή της η κ. Rost-Aoki θα σας μιλήσει για το sake, τους τρόπους παραγωγής του, αλλά εγώ θέλω να σας εξηγήσω σύντομα τα εξής: πρώτον, το sake συνήθως σερβίρεται με sakana. Sakana σημαίνει ψάρι, αλλά “sake no sakana” αναφέρεται σε είδη τροφών που συνοδεύουν το sake. Για την περίσταση, η κουζίνα του “Milos” είχε την καλοσύνη να ετοιμάσει μερικά πιάτα ελληνικού στυλ για το “sake no sakana”, όπως γίνεται στους γάμους. Και με την ευκαιρία αυτή, τους ευχαριστώ θερμά. Επίσης θέλω να σας πω ότι, πριν από δύο χρόνια, η ιαπωνική παραδοσιακή κουζίνα washoku μπήκε στη λίστα των Αϋλων Αγαθών Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Υστερα από αυτό, το ιαπωνικό sake έγινε ακόμη πιο δημοφιλές ποτό σε όλο τον κόσμο, και έχουν αυξηθεί οι εξαγωγές».
Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι πέρσι η εξαγωγή sake έφθασε τα 100 εκατομμύρια ευρώ, που δείχνει ότι τριπλασιάστηκε μέσα σε 10 χρόνια. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας, ακολουθεί το Χονγκ Κονγκ και η Νότια Κορέα. Ελπίζω ότι η εξαγωγή sake στις χώρες της Ευρώπης, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, θα αυξηθεί στο μέλλον…» και ολοκλήρωσε την ομιλία του, ευχόμενος στον πρόεδρο του Ελληνο-Ιαπωνικού Συνδέσμου κ. Δήμο Βρατσάνο –που ήταν στο τιμητικό τραπέζι του πρέσβη της Ιαπωνίας, μαζί με τη σύζυγό του κ. Hiroko Voshida, που διευθύνει τη Sensus Japonca SRI– συγχαρητήρια για την επέτειο των 60 χρόνων από την ίδρυση του Συνδέσμου, που διοργανώνει διαλέξεις, εκδηλώσεις και ανάμεσά τους και διαγωνισμούς «Χαϊκού» «και με την ευκαιρία αυτή, θα σας ευχηθώ να χαρείτε αυτή την παρουσίαση – γιορτή», είπε χαμογελώντας ο πρέσβης με μια σημαντική προειδοποίηση, «μη μεθύσετε ολότελα»… Χειροκροτήματα ενθουσιώδη ακολούθησαν τα λόγια του Ιάπωνα οικοδεσπότη, τα πρώτα κρυστάλλινα ποτήρια σηκώθηκαν και ευχήθηκαν «kampai» – «Στην υγειά μας», ιαπωνικά. Ακολούθησε η εμπεριστατωμένη διάλεξη της ειδικού για το sake κ. Suzanne Rost-Aoki που έδωσε, στα αγγλικά, τα διάφορα στάδια παραγωγής του sake, τονίζοντας ότι γίνεται «μόνο από τα εξής δύο αγνά προϊόντα της φύσης: ρύζι και νερό». Εμπλουτισμένη με βίντεο στην οθόνη, η διάλεξη μας παρουσίασε τις διάφορες φάσεις, προσθέτοντας πως «όλα γίνονται με το ανθρώπινο χέρι», μια δαντέλα δηλαδή, που γίνεται σε εργοστασιακές μονάδες και παράγει το sake, εθνικό ποτό και στην Κίνα και στη Νότια Κορέα. Ανάλογα με τους τρόπους που παράγεται, μίλησε για τους διάφορους τύπους του sake. Αλλα δεν θέλουν παστερίωση, όπως το namazake, άλλα ακολουθούν παλαιές μεθόδους χρησιμοποιώντας μαγιά, όπως yamahai και kimoto. Με ειδική διαδικασία ζύμωσης, σαν τη σαμπάνια, είναι το «sparkling sake», άλλα πάλι με ειδική ζύμωση δίνουν το low alcohol sake. Το taruzake φυλάσσεται σε ξύλινα δοχεία και όπως συμβαίνει με τα κρασιά, έχουμε τα «παλιά» aged sake 3, 5, 10, 15 ή περισσότερα χρόνια (σχετική πινακίδα), όπως τόνισε στη διάλεξή της η Suzanne Rost-Aoki, χαρισματική ομιλήτρια, που εκπροσωπεί στο Βερολίνο τη Sake Kontor: «Το ιαπωνικό sake είναι συναρπαστικό ποτό. Πολύ αγνό και από φυσικά προϊόντα. Απαιτεί σύνθετη διαδικασία που χρειάζεται εργασία χεριών. Εχει μακρά ιστορία και μεγάλη ποικιλία σε ποιότητες και χαρακτήρα. Και όλα αυτά με δύο μόνο συστατικά: νερό και ρύζι». Και πάλι χειροκροτήματα για τη Σουζάν που μας υπογράμμισε πως «όπως το κρασί, το sake πίνεται αργά και δεν καταπίνεται μια και κάτω, σαν τα σφηνάκια. Θέλει ποτήρι που κρατά άρωμα και γεύση και όπως συμβαίνει με τα κρασιά, υπάρχουν sommelliers για το sake. Επιπλέον, το sake είναι κατάλληλο για να συνοδεύει και να συμπληρώνει κάθε είδους τροφή».
Οι σερβιτόροι άδειαζαν δίσκους με τα κατάλληλα για την περίπτωση πιάτα, που είχε ετοιμάσει ο shef του «Milos». Τα περισσότερα με βάση το ψάρι, ταραμοσαλάτα, τηγανητός μπακαλιάρος με σκορδαλιά, γαρίδες αλλά και η εθνική μας ντοματοσαλάτα με φέτα, ενισχυμένη με ραπανάκια και ρόκα. Τέσσερα είδη Premium Sake –πρώτης ποιότητος– δοκιμάσαμε από περίτεχνα μπουκάλια με την καλλιγραφική ιαπωνική γραφή. Στο τραπέζι της «Καθημερινής» τα τιμήσαμε και τα τέσσερα δεόντως, τα Kampai έδιναν και έπαιρναν, το νταϊντζίντζο είχε την προτίμηση των «εστέτ» του sake (γράφτηκε στα ελληνικά για να ξέρουν οι αναγνώστες να το αναζητήσουν). Και όταν πήγαμε στα γραφεία μας ζαλισμένοι αλλά με καθαρό κεφάλι, θυμηθήκαμε το Χαϊκού που μας αφιέρωσε ο κ. Βρατσάνος στον χαιρετισμό του. «Sake Nakute Nan No Onore ga Sakura Kana».
Χωρίς Sake και οι ανθισμένες κερασιές δεν έχουν μεγάλο νόημα! Kampai, λοιπόν.
Welcome to the world of Sake
Japanese Sake is a fascinating beverage:
• very pure and natural
• a complex and beautiful handcraft
• a long history
• a grand variety of qualities and character
All this by only two ingredients: Water and Rice
Susanne Rost-Aoki www.sake-kontor.de
Sake qualities Special types
Special types of Sake, due to varieties of treatment:
• Namazake (unpasteurized Sake)
• Nigorizake (cloudy Sake)
• Yamahai and Kimoto (old methods of yeast-starters)
• Sparkling Sake (special fermentation, like Champagne)
• Low Alcohol Sake (special fermentation)
• Taruzake (stored in wooden vat)
• Aged Sake (3, 5, 10, 15 or more years)