Σκεφθείτε τη Συμφωνία των Παρισίων για το Κλίμα ως τη διακεκομμένη λευκή γραμμή σε έναν αυτοκινητόδρομο, με κάθε αυτοκίνητο να εκπροσωπεί μία χώρα. Η κίνηση οδεύει προς μία κατεύθυνση, αλλά το κάθε αυτοκίνητο μπορεί να αλλάζει λωρίδες, να κινείται ταχύτερα ή πιο αργά, ανάλογα με την οικονομία του.
Η κατεύθυνση μετράει: η Συμφωνία των Παρισίων ορίζει ότι όλα τα συμβαλλόμενα μέρη (μεταξύ των οποίων, για πρώτη φορά, η Ινδία και η Κίνα) πηγαίνουν προς τον ίδιο προορισμό. Η κάθε χώρα δεσμεύεται να κινηθεί με την ταχύτητα που έχει επιλέξει – δεσμεύσεις που βασίζονται σε μέτρα που έχουν ήδη εφαρμοστεί. Αν κάποιες χώρες κινούνται ταχύτερα ή πιο αργά από την ταχύτητα στην οποία έχουν δεσμευτεί, υπάρχει η δυνατότητα αλλαγής λωρίδας.
Με την απόφαση του προέδρου Τραμπ να αποχωρήσει από τη Συμφωνία των Παρισίων, οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να βγουν εκτός δρόμου.
Μετά τη συγκρουσιακή πρόσφατη συνάντηση του G7, το επιτελείο του Τραμπ έδωσε λαβή σε ελπίδες ότι δεν θα αποχωρούσε η χώρα από τη συμφωνία. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Χ. Ρ. Μακμάστερ και ο επικεφαλής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου Γκάρι Κον έγραψαν ένα άρθρο γνώμης στη Wall Street Journal την Τρίτη, στο οποίο δήλωναν ότι «η Αμερική πρώτη δεν σημαίνει η Αμερική μόνη της. Είναι μία δέσμευση στην προστασία και την προώθηση των ζωτικών μας συμφερόντων παράλληλα με την προαγωγή της συνεργασίας και την ενίσχυση των σχέσεών μας με τους φίλους και τους συμμάχους μας».
Αυτό το μήνυμα συνετρίβη.
Αυτό έχει σημασία, γιατί η κλιματική αλλαγή είναι μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος. Είμαστε η πρώτη γενιά που κατανοεί πλήρως τους κινδύνους που εγκυμονεί. Είμαστε επίσης η τελευταία που έχει τη δυνατότητα να κάνει κάτι γι’ αυτό.
Για να είμαστε σαφείς: Είναι μία πρόκληση εδώ και δύο δεκαετίες. Το 1997-8, όταν εργαζόμουν στον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος είχε δύσκολες διαπραγματεύσεις με τους ηγέτες της Ε.Ε. για θέματα του κλίματος. Οπως είχε πει σε μερικούς από εμάς μετά τη σύνοδο του G7 στο Ντένβερ το 1997, οι Ευρωπαίοι «με έκαναν να νιώθω ανεπιθύμητος στο ίδιο μου το πάρτι».
Ο Τζορτζ Ου. Μπους πέρασε κι αυτός δύσκολα. Μετά την απόσυρσή του από τη Συνθήκη του Κιότο το 2001, αντιμετώπισε επεισοδιακές διαδηλώσεις στην πρώτη του συνάντηση του G7. Το πρόβλημα του Μπους ήταν οι αναπτυσσόμενες χώρες, που εξαιρέθηκαν από το Κιότο, γεγονός που θεωρούσε ότι επιβάρυνε δυσανάλογα τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Συμφωνία των Παρισίων το διόρθωσε αυτό. Συμπεριέλαβε την Κίνα και την Ινδία και βασίστηκε στις αρχές διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής που ο ίδιος ο Μπους πρέσβευε στα τελευταία του χρόνια στον Λευκό Οίκο. Ο Ομπάμα επέκτεινε και ενίσχυσε αυτές τις έννοιες, και εργάστηκε σκληρά για να πείσει την Κίνα και την Ινδία να συμμετάσχουν.
Τώρα, ενώ η Ευρώπη, η Κίνα και η Ινδία παραμένουν στον σωστό δρόμο, οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να βγουν εκτός πορείας, και να χαράξουν ένα νέο μονοπάτι στην ερημιά.
* Ο κ. Μπιλ Ανθόλις είναι διευθύνων σύμβουλος του Miller Centre of Public Affairs.