Την εβδομάδα που πέρασε, σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνεδρίαση της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής είχαμε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις με τα μέλη της Παγκόσμιας Διακοινοβουλευτικής Ενωσης Ελληνισμού για τα θέματα της έρευνας και της καινοτομίας, της κατάρτισης και της μαθητείας και της προώθησης και ενίσχυσης διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας στο εξωτερικό.
Στη συζήτηση καταδείχθηκε το οξύ πρόβλημα της ανεργίας των νέων στη χώρα, όπου, παράλληλα με τις βαριές επιπτώσεις της κρίσης, παρατηρείται το παράδοξο της έλλειψης έμπειρου εργατικού δυναμικού. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας των νέων στην Ευρώπη –κι αυτό παρά τις χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εγγύηση απασχόλησης των νέων– οι ελληνικές επιχειρήσεις δύσκολα προσλαμβάνουν κάποιον που δεν έχει επαγγελματική εμπειρία, την οποία όμως δύσκολα μπορεί κάποιος νέος να αποκτήσει καθώς οι επιχειρήσεις φοβούνται να αναλάβουν το κόστος της εκπαίδευσης και της πιθανής λάθος επιλογής. Eτσι, οδηγούμαστε σε έναν ακόμη φαύλο κύκλο που τροφοδοτεί την ανεργία.
Κι όμως, υπάρχει ένα ισχυρό και σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητο από τη σημερινή κυβέρνηση εργαλείο για την αντιμετώπιση του προβλήματος: ο θεσμός της μαθητείας, που από το 2013 συστηματοποιήθηκε και επεκτάθηκε και στους αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων και των ΙΕΚ, σε μία από τις σημαντικότερες παρεμβάσεις των τελευταίων ετών στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση.
Δυστυχώς, όμως, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ουσιαστικά περιόρισε τη μαθητεία στον δημόσιο τομέα κόβοντας τους δεσμούς μεταξύ της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας, σε μια εποχή που η ενίσχυσή τους αποτελεί αδήριτη ανάγκη.
Στη Νέα Δημοκρατία σταθερά τονίζουμε την ανάγκη ενθάρρυνσης της ιδιωτικής συμμετοχής στη μαθητεία μέσα σε ένα πλαίσιο ρητών κανόνων ποιότητας, αυστηρής τήρησης προγραμμάτων σπουδών για τη μαθητεία, και εποπτείας του μαθητευομένου από έμπειρους και καταρτισμένους καθοδηγητές μέσα στην επιχείρηση, ώστε ο θεσμός να λειτουργεί προς όφελος τόσο των εκπαιδευομένων όσο και της μεσο-μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων που επενδύουν στην επαγγελματική ανάπτυξη των νέων εργαζομένων.
Είναι ανάγκη σήμερα να ξεπεραστούν τα στεγανά και να αλλάξουν νοοτροπίες που καθηλώνουν τη χώρα μας στο χθες, για παράδειγμα μέσω της ουσιαστικής συνεργασίας με την επιμελητηριακή κοινότητα και τους κοινωνικούς εταίρους, και βεβαίως μέσω της συμμετοχής των εργοδοτών στην κατάρτιση των προγραμμάτων σπουδών, η οποία θα τροφοδοτήσει το εκπαιδευτικό σύστημα με την πληροφόρηση για τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας, όπως για παράδειγμα με την προσαρμογή των σχημάτων μαθητείας όπου αυτό κριθεί σκόπιμο στις ανάγκες εποχικών κλάδων της οικονομίας, όπως στον τουρισμό, και την εκπαίδευση στελεχών των επιχειρήσεων στην καθοδήγηση και την εποπτεία των μαθητευομένων. Κυρίως, πρέπει να συζητηθούν με τους εργοδότες κίνητρα για τη συμμετοχή των επιχειρήσεων στη μαθητεία και να εκπονηθούν συνολικές αναπτυξιακές πολιτικές που θα συμπεριλάβουν τα σχήματα μαθητείας στο συνολικό πλάνο της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας.
Το συμπέρασμα είναι σαφές: Την ώρα που η ανεργία των νέων και η κάθε είδους υποαπασχόληση είναι εδώ και χρόνια το εκρηκτικότερο πρόβλημα της κοινωνίας μας, δεν έχουμε την πολυτέλεια να μην αξιοποιούμε αποδεδειγμένα στην πράξη πολύτιμα εργαλεία. Χρειαζόμαστε αναβάθμιση της μαθητείας, σύνδεσή της με την πραγματική οικονομία και όχι όπως η φετινή περιορισμένη εφαρμογή μόνο σε φορείς του Δημοσίου για τη δημιουργία ψευδαισθήσεων.
* Ο κ. Γιάννης Ανδριανός είναι βουλευτής Νέας Δημοκρατίας – αν. υπεύθυνος Τομέα Παιδείας, Ερευνας και Θρησκευμάτων.