Ενας Ελληνας επιχειρηματίας, ο Χρήστος, έπειτα από χρόνια επιχειρηματικής δράσης στη χώρα, αποφασίζει να δημιουργήσει μία μικρή παραθαλάσσια τουριστική μονάδα σε περιοχή εκτός σχεδίου. Αναθέτει σε έναν έμπειρο μηχανικό, τον Αλέκο, την έκδοση των απαραίτητων αδειών. Αφού ο Αλέκος ολοκλήρωσε τα απαραίτητα σχέδια, ξεκινάει την περιπέτεια των παρακάτω αναγκαίων εγκρίσεων:
1. Βεβαίωση δασαρχείου (εκτιμώμενος χρόνος τρεις μήνες).
2. Εγκριση Αρχαιολογίας-Βυζαντινών μνημείων (εκτιμώμενος χρόνος δύο μήνες).
3. Εγκριση Αρχαιολογίας-Νεωτέρων μνημείων (εκτιμώμενος χρόνος τρεις μήνες).
4. Εγκριση Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
Το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και η Αρχαιολογία, όμως, έχουν διαφορετικές παρατηρήσεις σχετικά με την πρόσοψη του κτίσματος και κανείς δεν υποχωρεί. Ο Αλέκος, ως έμπειρος στα ελληνικά δεδομένα μηχανικός, καταφέρνει και φέρνει τις υπηρεσίες σε επαφή και καταλήγουν στα τελικά σχέδια. Εχουν ήδη περάσει 11 μήνες. Πηγαίνοντας χαρούμενος για να καταθέσει επιτέλους τον φάκελο στην πολεοδομία, τον ενημερώνουν ότι πριν από 10 ημέρες εκδόθηκε ένα προεδρικό διάταγμα που περιορίζει το ύψος των κτισμάτων. Ενημερώνει τον πελάτη του ότι θα πρέπει να ξεκινήσουν από την αρχή και χρειάζονται τουλάχιστον 10-12 μήνες για την αδειοδότηση, αν όλα προχωρήσουν ομαλά. Τελικά ο Χρήστος ακυρώνει την επένδυση.
Αυτή είναι μία καθημερινή ιστορία μιας φαινομενικά απλής επένδυσης, αφού δεν χρειαζόταν ούτε η χάραξη αιγιαλού (απαιτούμενος χρόνος πάνω από έξι μήνες), ούτε η έκταση περιλάμβανε τμήμα σε προστατευόμενη περιοχή, ούτε απαιτούνταν άλλες εγκρίσεις, όπως συμβαίνει σε μεγάλες επενδύσεις. Αν ο Χρήστος ήταν ξένος επενδυτής συνηθισμένος σε απλές διαδικασίες αδειοδοτήσεων, ποια θα ήταν η αντίδρασή του;
Στη χώρα μας, ακόμη και αν κάποιος πάρει τη δύσκολη απόφαση να επενδύσει, παρά την τεράστια φορολογία και τις υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές, απαιτείται απεριόριστη υπομονή και μεγάλο κόστος για τη διαδικασία αδειοδότησης, όταν περιλαμβάνει οικοδόμηση.
Η λύση είναι απλή: ένας ψηφιακός χάρτης όλων των απαραίτητων για την αδειοδότηση γεωχωρικών δεδομένων. Ενας χάρτης, με άλλα λόγια, με βάση το υπόβαθρο του Κτηματολογίου, που θα περιλαμβάνει την οικοδομική και ρυμοτομική γραμμή, τα όρια των δασικών εκτάσεων, τα όρια των προστατευόμενων περιοχών, τα όρια των αρχαιολογικών χώρων, τις γραμμές των αιγιαλών και όλες τις απαραίτητες θεσμικές γραμμές – και επιπλέον τους όρους δόμησης και τις χρήσεις γης. Οταν τελειώσει η κτηματογράφηση της χώρας, θα προστεθούν και τα όρια όλων των οικοπέδων.
Πόσο δύσκολο είναι να δημιουργηθεί αυτός ο χάρτης; Αυτήν τη στιγμή υλοποιούνται 12 κεντρικά έργα που περιλαμβάνουν σχετικά στοιχεία. Είναι εφικτό να συγκεντρωθούν οι περισσότερες πληροφορίες με βάση το υπόβαθρο του Κτηματολογίου μέσα σε διάστημα δύο ετών.
Ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα; Με λίγα κλικ πάνω στον χάρτη θα μπορούσε ο κάθε πολίτης ή επενδυτής να γνωρίζει τι χτίζει και πού, χωρίς να πάει σε καμία υπηρεσία. Και στη συνέχεια, με αυτά τα στοιχεία, θα μπορούσε να εκδίδει την άδεια μέσα από το ηλεκτρονικό σύστημα αδειών, που έχει έτοιμο πάνω από δύο χρόνια το ΤΕΕ και περιμένει να το ενεργοποιήσει η κυβέρνηση.
Αντί δηλαδή να περιφέρεται κάποιος από υπηρεσία σε υπηρεσία για μήνες, ίσως και χρόνια, με αμφίβολο τελικό αποτέλεσμα, και να καραδοκεί πάντα το ενδεχόμενο να προκύψει ένα νέο έγγραφο που πρέπει να προσκομιστεί, μία νέα νομοθετική ρύθμιση ή προεδρικό διάταγμα, θα έχει τα δεδομένα άμεσα στον υπολογιστή του.
Ποιους θα ενοχλούσε αυτό το σύστημα; Οσους κερδίζουν από τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά. Επίσης, όσους δεν επιθυμούν να προχωρούν οι επενδύσεις. Για όσους από εμάς η προσέλκυση επενδύσεων είναι κορυφαία προτεραιότητα, επείγει η κατάρτιση του ψηφιακού χάρτη, που θα καταστήσει τα δεδομένα του χώρου ανοιχτά σε όλους, με τους ίδιους όρους και κανόνες.
* Ο κ. Γιώργος Στασινός είναι πρόεδρος του ΤΕΕ.