«Τα δεδομένα που έχουμε έως τώρα στηρίζουν την άποψη ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου της Οξφόρδης/AstraZeneca είναι παρόμοια στα άτομα άνω των 65 ετών και στις μικρότερες ηλικίες». Αυτό τονίζει μιλώντας στην «Κ» ο καθηγητής Παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και διευθυντής του Oxford Vaccine Group, Andrew Pollard, ο οποίος συμμετείχε πρόσφατα σε τηλεδιάσκεψη της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού. Σύμφωνα με τον καθηγητή, έως το καλοκαίρι αναμένεται να έχουν εξαχθεί τα πρώτα αποτελέσματα των μελετών για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα του εμβολίου και στα παιδιά. Αναφερόμενος δε στη διάρκεια της ανοσίας που παρέχει το εμβόλιο, εκτιμά ότι αυτή θα είναι τουλάχιστον ένα έτος.
– Καθηγητά Pollard, ποιο ήταν το αντικείμενο της τηλεδιάσκεψης με την Ελληνική Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών;
– Ηταν μια συζήτηση με τους συναδέλφους μου της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών. Eίχα τη χαρά να συνομιλήσω με διακεκριμένους επιστήμονες όπως την πρόεδρο της επιτροπής κ. Μαρία Θεοδωρίδου και τον επιστημονικό σύμβουλο της ελληνικής κυβέρνησης για θέματα COVID-19 κ. Σωτήρη Τσιόδρα. Συζητήσαμε για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου της Οξφόρδης/ΑstraZeneca σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, κυρίως στις ηλικίες άνω των 65 και στα παιδιά, σε διαφορετικές μεταλλάξεις και σε ασθενείς με ανοσοκαταστολή. Ηταν μια εξαιρετική ευκαιρία να μοιραστώ με τους Ελληνες συναδέλφους μου, τους οποίους εκτιμώ ιδιαίτερα για την υψηλή επιστημονική εξειδίκευσή τους, τις τελευταίες εξελίξεις των κλινικών δοκιμών στη Βρετανία και αλλού.
– Στην Ελλάδα το εμβόλιο που αναπτύχθηκε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης χορηγείται σε ενηλίκους έως 64 ετών. Υπάρχουν νεότερα δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολίου σε μεγαλύτερες ηλικίες;
– Πιστεύουμε στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου και σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ως προς τα δεδομένα ανοσολογικής απόκρισης, τα οποία είναι παρόμοια με αυτά των νεαρότερων ηλικιακών ομάδων. Τα δεδομένα που έχουμε έως τώρα στηρίζουν την άποψη ότι η αποτελεσματικότητα θα είναι παρόμοια. Αναμένουμε με ενδιαφέρον περισσότερα στοιχεία τις ερχόμενες εβδομάδες. Πρόσφατα είχαμε πραγματικά δεδομένα από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, βάσει των οποίων τόσο το εμβόλιο της Οξφόρδης/AstraZeneca όσο και της Pfizer περιορίζουν σημαντικά την ανάγκη νοσηλείας και τον αριθμό νοσηλευόμενων ασθενών με COVID-19.
– Αλλη μια πληθυσμιακή ομάδα για την οποία δεν υπάρχουν δεδομένα για τον εμβολιασμό είναι τα παιδιά. Πώς προχωρούν οι έρευνες σε αυτό το πεδίο;
– Οι έρευνες εμβολιασμού σε παιδιά ξεκίνησαν πρόσφατα με σκοπό να δούμε πόσο καλά ανεκτό είναι το εμβόλιο από τα παιδιά και την ανοσολογική απόκριση. Ελπίζουμε ότι θα έχουμε τα πρώτα ενδιάμεσα αποτελέσματα έως το καλοκαίρι.
– Θα επικαλεστώ την ιδιότητά σας ως καθηγητή Παιδιατρικής και θα σας ρωτήσω: Ποιος είναι τελικά ο ρόλος των παιδιών στην πανδημία;
– Σαφέστατα ο τρόπος μετάδοσης του ιού είναι ένα σημαντικό ζήτημα και ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η διασπορά σε όλες τις διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες είναι κάτι που πρέπει να κατανοήσουμε. Τα παιδιά φαίνεται ότι επηρεάζονται λιγότερο από τον κορωνοϊό και ίσως να τον μεταδίδουν λιγότερο συγκριτικά με τους ενηλίκους. Ομως, όλα τα μέλη όλων των διαφορετικών ομάδων μπορούν να μεταδώσουν τον ιό.
– Το εμβόλιο των AstraZeneca/Πανεπιστημίου Οξφόρδης καλύπτει και σε ποιο βαθμό τα μεταλλαγμένα στελέχη του SARS-CoV-2: Β.1.1.7 (βρετανικό), Β.1.351 (Νότιας Αφρικής) και B.1.1.28.1 (Βραζιλίας);
– Οι μεταλλάξεις αποτελούν αντικείμενο ενδελεχούς μελέτης και παρακολούθησης από τους επιστήμονες και είναι σημαντικό να είμαστε σε εγρήγορση για τυχόν αλλαγές στο μέλλον. Το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης μελετά και αξιολογεί προσεκτικά την επίδραση των νέων μεταλλάξεων στην ανοσία του εμβολίου και αξιολογεί τις διαδικασίες που απαιτούνται για την ταχεία ανάπτυξη προσαρμοσμένων εμβολίων, εάν και εφόσον χρειαστεί. Εχουμε δει ότι το εμβόλιό μας παραμένει αποτελεσματικό για το μεταλλαγμένο στέλεχος B.1.1.7 (σ.σ. βρετανικό στέλεχος). Οι δοκιμές στη Νότια Αφρική έδειξαν ικανοποιητική προστασία έναντι του αρχικού στελέχους, αλλά, όπως ήταν αναμενόμενο, περιορισμένη προστασία έναντι της ήπιας νόσησης νεαρών ασθενών από το μεταλλαγμένο στέλεχος Β.1.351. Σε αυτή τη μελέτη δεν συμπεριλήφθηκαν βαριές μορφές της λοίμωξης ή περιπτώσεις νοσοκομειακής νοσηλείας, αλλά, με βάση την εμπειρία μας από άλλα εμβόλια ιικού φορέα, θα περίμενε κανείς υψηλή προστασία έναντι νοσηλείας και θανατηφόρων επιπλοκών. Τα ίδια ακριβώς αποτελέσματα έχουν προκύψει και από τις δικές μας δοκιμές παγκοσμίως.
– Τι γνωρίζουμε σήμερα για τη διάρκεια της ανοσίας που παρέχουν τα εμβόλια; Εκτιμάτε ότι στο μέλλον θα χρειάζεται ετήσιος εμβολιασμός έναντι της COVID-19;
– Το ChAdOx1 της Οξφόρδης είναι ένα νέο εμβόλιο που βασίζεται σε μια υπάρχουσα πλατφόρμα τεχνολογίας και, παρότι έως τώρα έχουμε δείξει ότι είναι και ασφαλές και αποτελεσματικό, δεν γνωρίζουμε ακριβώς τη διάρκεια προστασίας ή ανοσίας. Βάσει των δεδομένων άλλων εμβολίων που έχουν χρησιμοποιήσει την ίδια πλατφόρμα, αναμένουμε ανοσολογική απόκριση (αντισώματα και Τ κύτταρα) τουλάχιστον ενός έτους, αν όχι περισσότερο. Σε αυτό το στάδιο παρακολουθούμε τους εθελοντές που έλαβαν μέρος στις κλινικές δοκιμές ώστε να έχουμε καλύτερη εικόνα της διάρκειας της ανοσολογικής απόκρισης στο εμβόλιό μας και ελπίζω ότι θα είμαστε σύντομα σε θέση να δημοσιοποιήσουμε τα νέα στοιχεία.
Ως επιστημονική κοινότητα δεν γνωρίζουμε ακόμα πώς ακριβώς σχετίζονται τα σχετικά επίπεδα αντισωμάτων SARS-CoV-2 και Τ κυττάρων που αναπτύσσονται μέσω εμβολιασμού με την προστασία από τον ιό. Η κατανόηση αυτής της σχέσης θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε καλύτερα τη διάρκεια της προστασίας που παρέχει το εμβόλιο.
Διαβάστε ακόμη: Προς χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca και στους άνω των 65