Για τις επόμενες επενδυτικές κινήσεις της Sunlight και τα σχέδια επέκτασης στο εξωτερικό μιλάει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου παραγωγής βιομηχανικών μπαταριών για τον κλάδο αποθήκευσης ενέργειας Sunlight, Λάμπρος Μπίσαλας. Ο κ. Μπίσαλας αποκαλύπτει και τη δεύτερη εξαγορά ευρωπαϊκής εταιρείας από τη Sunlight μέσα στο 2022, της γερμανικής A. Müller GmbH.
– Ποια είναι τα σχέδια της Sunlight στον τομέα της τεχνολογίας λιθίου; Πώς προχωράει η πιλοτική μονάδα παραγωγής πρωτότυπων στοιχείων λιθίου στην Ξάνθη;
– Στον τομέα των μπαταριών λιθίου έχουμε σχεδιάσει μία συγκεκριμένη στρατηγική, που συμπληρώνει την ήδη υπάρχουσα δραστηριότητά μας. Διότι έχουμε ήδη παραγωγή συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας ιόντων λιθίου σε επίπεδο συναρμολόγησης, για την αναβάθμιση της οποίας επενδύουμε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Σήμερα προμηθευόμαστε τα στοιχεία λιθίου από την Ασία, που αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό στον κόσμο και τα συναρμολογούμε σε «έξυπνες» μπαταρίες, ενώ παράλληλα αναπτύσσουμε τη δική μας τεχνολογία για παραγωγή στοιχείων λιθίου και αυτοματοποιούμε την παραγωγή.
Η μακροπρόθεσμη στρατηγική μας στην τεχνολογία λιθίου, δηλαδή, είναι η καθετοποίηση της παραγωγής – στον ίδιο βαθμό που παράγουμε τις μπαταρίες μολύβδου-οξέος. Η προσπάθεια που κάνουμε είναι εθνική, δεν περιορίζεται στη Sunlight. Δεν μπορούν όλοι να παράξουν στοιχεία λιθίου, παρότι η ηλεκτροκίνηση αποτελεί επιταγή της Ε.Ε. για να διαφοροποιηθεί ενεργειακά. Προς την κατεύθυνση αυτή δημιουργούμε στην Ξάνθη πιλοτική μονάδα που θα ολοκληρωθεί το καλοκαίρι του 2023 και θα βάλει την Ελλάδα σε ένα κλειστό κλαμπ χωρών με δημιουργία υψηλής καινοτομίας σε έναν από τους πιο κρίσιμους τομείς της κοινωνίας και οικονομίας σήμερα, την ενεργειακή σταθερότητα και μετάβαση.
Αναφέρομαι στην πιλοτική γραμμή παραγωγής πρωτότυπων στοιχείων λιθίου που εγκαθιστούμε στη μονάδα της Ξάνθης. Είναι ύψους 105 εκατ. ευρώ, έχει χαρακτηριστεί σημαντικό έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (IPCEI) και συγχρηματοδοτείται με 49,9 εκατ. ευρώ από την Ε.Ε. Η πιλοτική γραμμή, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει συνήθως σε αντίστοιχες επενδύσεις, έχει την ιδιαιτερότητα ότι είναι μια κανονική παραγωγική γραμμή, με μόνη διαφορά την επιπλέον ευελιξία ώστε να έχουμε περισσότερες δυνατότητες στην ανάπτυξη στοιχείων λιθίου διαφορετικών μεγεθών και αποδόσεων. Το γεγονός αυτό από μόνο του δείχνει το όραμα που έχουμε και για τη μαζική παραγωγή στοιχείων στο μέλλον.
Σε αυτή λοιπόν την πιλοτική γραμμή θα διαθέσουμε επιπλέον κεφαλαιουχικές δαπάνες άνω των 80 εκατ. ευρώ, ενώ δαπανούμε ακόμη 40 εκατ. ευρώ στον τομέα έρευνας και ανάπτυξης στις τεχνολογίες λιθίου. Πρόκειται δηλαδή για επένδυση άνω των 120 εκατ. ευρώ τα επόμενα 2 χρόνια, από την οποία δεν αναμένουμε επιστροφή κεφαλαίων, διότι υλοποιούμε την εγκατάσταση για σκοπούς παραγωγής τεχνολογίας και για να δημιουργήσουμε τεχνογνωσία που θα παραμείνει σε μας, στους μηχανικούς μας στην Ξάνθη, στην επιστημονική ομάδα του R&D και γενικότερα στη χώρα.
Αυτή την τεχνογνωσία θα αξιοποιήσουμε από τη στιγμή που η πιλοτική γραμμή μας δώσει το κατάλληλο στοιχείο λιθίου το οποίο θα μπορεί να παραχθεί σε βιομηχανική κλίμακα στο Gigafactory που οραματιζόμαστε να δημιουργήσουμε. Η ενασχόλησή μας με τα προϊόντα λιθίου, μας μετατρέπει από βιομηχανία και εταιρεία-παραγωγό σε εταιρεία τεχνολογίας που παράγει προϊόντα αιχμής. Και αυτό, γιατί οι μπαταρίες και τα συστήματα αποθήκευσης λιθίου είναι «έξυπνα»: έχουν λογισμικό, συνδέονται στο ψηφιακό νέφος (cloud) και διαχειρίζονται τόσο την μπαταρία όσο και το μηχάνημα που η μπαταρία αυτή κινεί ή τροφοδοτεί. Και αυτή τη στιγμή η Sunlight διαθέτει ένα τμήμα 90 και πλέον ανθρώπων στην έρευνα και ανάπτυξη συστημάτων λιθίου που σχεδιάζουν καινοτόμα προϊόντα, τα οποία απαντούν σε υπάρχουσες και μελλοντικές ανάγκες.
Χτίζουμε επτά καινούργια κτίρια στην Ξάνθη και τρεις νέες εγκαταστάσεις στο Κιλκίς.
– Ποιοι είναι οι απώτεροι στόχοι για τη Sunlight; Πού βασίστηκε η απόφαση που ελήφθη πριν από πολλά χρόνια για την επέκταση της βιομηχανίας στο εξωτερικό;
– Το όραμα της Sunlight Group είναι να καταστεί πρωταγωνίστρια στην τεχνολογία, την καινοτομία και την παραγωγή. Επεκταθήκαμε στο εξωτερικό αρχικά σαν αναγκαιότητα, επειδή η ελληνική αγορά είναι πολύ μικρή για το αντικείμενό μας. Για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή το εργοστάσιό μας παράγει ετησίως 4,5 εκατ. στοιχεία μολύβδου και το σύνολο της ελληνικής αγοράς απορροφάει μόλις 60.000 στοιχεία. Πλέον, η Sunlight έχει καταστεί μία πολυεθνική εταιρεία που έχει έδρα την Ελλάδα. Ωστόσο, οι ευκαιρίες υπάρχουν και είναι παγκόσμιες. Προϋπόθεση είναι να υπάρχει όραμα, το κατάλληλο προϊόν και μέτοχοι που να είναι διατεθειμένοι να επενδύσουν μακροπρόθεσμα. Η σταθερή χρηματοδότηση είναι κομβική για την υλοποίηση επιχειρηματικών πλάνων σαν το δικό μας και στον τομέα αυτόν είμαστε θωρακισμένοι, έχοντας εξασφαλίσει τα απαραίτητα κεφάλαια για να υλοποιήσουμε τα σχέδιά μας από τον μέτοχό μας, τον όμιλο Olympia, σε συνδυασμό με τραπεζικό δανεισμό.
Χρηματοδότηση που αποδεικνύεται αποτελεσματική και αποδοτική σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, όταν γίνονται έγκαιρες και κατάλληλες κινήσεις. Ενδεικτικά, το 2020 η εταιρεία έκανε τζίρο 170 εκατομμύρια, μέγεθος που φέτος θα αυξηθεί σε περίπου μισό δισ. ευρώ, εάν δεν εκδηλωθούν δραματικά προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα. Αυτό σημαίνει ότι τριπλασιάσαμε σχεδόν την αξία της επιχείρησης μέσα σε δύο χρόνια, χάρη στη στρατηγική μας και τη στήριξη του μετόχου μας και παρά τις δυσμενείς συγκυρίες που έπληξαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά την παγκόσμια αγορά.
– Υφίστανται νέες κινήσεις επέκτασης της Sunlight εκτός Ελλάδας; Σε ποιες αγορές εστιάζει ο όμιλος;
– Η αγορά του εξωτερικού είναι μονόδρομος για μια εταιρεία με τις δικές μας φιλοδοξίες, γι’ αυτό και επενδύουμε στην επέκταση του δικτύου πωλήσεων, διανομής, και παροχής υπηρεσιών της Sunlight. Στο πλαίσιο αυτό, εξαγοράσαμε τη γερμανική εταιρεία A. Müller GmbH, συνεργάτη μας με πάνω από 30 χρόνια εμπειρίας στο χονδρεμπόριο μπαταριών, συστημάτων τροφοδοσίας, τεχνολογιών φόρτισης και αξεσουάρ. Η εταιρεία έχει παρουσία σε πέντε σημεία στη Γερμανία και λειτουργεί γραφεία πωλήσεων και διανομής στην Ολλανδία, στη Δανία, στο Λουξεμβούργο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Επίσης προσφέρει υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης από εξειδικευμένο προσωπικό, καθώς και αποκομιδής μπαταριών με τρόπο επαγγελματικό και φιλικό στο περιβάλλον. Η συμφωνία υπογράφηκε τον Μάιο και μόλις πρόσφατα επικυρώθηκε από την ομοσπονδιακή αρχή προστασίας ανταγωνισμού της Γερμανίας.
Πρόκειται για τη δεύτερη εξαγορά ευρωπαϊκής εταιρείας από τη Sunlight Group μέσα στο 2022 έπειτα από την ιταλική PBM, διεθνώς αναγνωρισμένο ηγέτη στην παραγωγή φορτιστών για μπαταρίες και βιομηχανικές ηλεκτρονικές συσκευές. Οι κινήσεις αυτές, σε συνδυασμό με την επένδυση στην Technoform, αποτελούν ορόσημα στην υλοποίηση του ευρύτερου επιχειρηματικού μας πλάνου και της προσπάθειας να αναπτύξουμε περαιτέρω τον κλάδο της αποθήκευσης ενέργειας, μεγιστοποιώντας παράλληλα την παγκόσμια παρουσία και πρόσβαση της Sunlight – ειδικά σε μεγάλες και στρατηγικές αγορές. Παράλληλα, μας προσφέρουν επιπλέον ασφάλεια ενάντια στις παγκόσμιες προκλήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας. Θωρακιζόμαστε απέναντι σε μελλοντικά ρίσκα, εκμεταλλευόμαστε ευκαιρίες που έχουμε εντοπίσει και αναγνωρίσει ότι μας ταιριάζουν, ενισχύουμε τη δυναμική και το χαρτοφυλάκιο προϊόντων μας – ιδίως στις τεχνολογίες λιθίου.
Και ταυτόχρονα, ιδρύουμε δικά μας γραφεία πωλήσεων σε στρατηγικές αγορές του εξωτερικού, όπως η Γαλλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία. Στρατηγική μας επιδίωξη είναι να έχουμε παρουσία σε όλες τις μεγάλες αγορές της Δυτικής Ευρώπης και Βόρειας Αμερικής, και σε άλλες επιλεγμένες αγορές που ενισχύουν την περιφερειακή παρουσία μας. Ειδικά η αγορά της Αμερικής είναι στρατηγικού ενδιαφέροντος για τη Sunlight, γι’ αυτό και το σύνολο των επενδύσεών μας στην παραγωγή μπαταριών λιθίου και μολύβδου στις εγκαταστάσεις μας στη Βόρεια Καρολίνα ξεπερνάει ήδη τα 35 εκατομμύρια δολάρια, ενώ το συνολικό μας πλάνο επενδύσεων για την αγορά της Αμερικής αγγίζει τα 150 εκατ. ευρώ.
Πρόκληση η προσέλκυση εξειδικευμένων στελεχών, ειδικά σε ακριτικές περιοχές
– Πόσο δύσκολο είναι να προσελκύσετε το κατάλληλο προσωπικό στην εποχή της «μεγάλης παραίτησης»;
– Η προσέλκυση στελεχών υψηλής εξειδίκευσης αποτελεί πρόκληση – ειδικά σε ακριτικές περιοχές όπως η Ξάνθη και η Κομοτηνή. Η ενασχόληση με τεχνολογίες έχει αυτή τη δυσκολία, τον εντοπισμό και την αξιοποίηση καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού. Προς την κατεύθυνση αυτή, η αρμόδια διεύθυνση έχει κάνει σημαντική δουλειά στο να προσελκύσει Ελληνες που ζούσαν και εργάζονταν χρόνια στο εξωτερικό, αλλά και ξένους, για να στελεχώσει κομβικά τμήματα της εταιρείας. Περισσότερα από 50 στελέχη και ειδικοί επιστήμονες με χρόνια σταδιοδρομίας στο εξωτερικό έχουν έρθει στην Ελλάδα τους τελευταίους 18 μήνες για να εργαστούν στη Sunlight.
Παράλληλα επιδιώκουμε να εκπαιδεύσουμε τα στελέχη τού αύριο έχοντας δημιουργήσει φυτώρια και επενδύοντας σε προγράμματα κατάρτισης. Από τον Νοέμβριο του 2021, για παράδειγμα, «τρέχουμε» πρόγραμμα έμμισθης πρακτικής σε καινοτόμες τεχνολογίες λιθίου για δέκα νέες και νέους μηχανικούς, ενώ βρισκόμαστε σε στενή συνεργασία με τις κορυφαίες πολυτεχνικές σχολές της χώρας.
Επίσης, μεριμνάμε για το υφιστάμενο προσωπικό μας, δίνοντας ευκαιρίες ανέλιξης στους εργαζομένους μας και επιβραβεύοντας τη συμβολή τους στην επίτευξη των εταιρικών στόχων. Καθότι σκοπός του ομίλου Sunlight δεν είναι μόνον η παραγωγή κερδοφορίας, αλλά η δημιουργία αξίας την οποία και μοιραζόμαστε.
Θα ήθελα μάλιστα να σημειώσω ότι παρ’ όλο που υλοποιούμε πρόγραμμα ψηφιοποίησης και αυτοματοποίησης της παραγωγικής διαδικασίας στις εγκαταστάσεις μας, συνεχίζουμε να επενδύουμε σταθερά και δυναμικά σε ανθρώπινο δυναμικό – και μάλιστα σε θέσεις με προστιθέμενη αξία. Αναγνωρίζουμε ότι δεν μπορούμε να μεγαλώνουμε με παραδοσιακούς όρους και οφείλουμε, όχι να ακολουθούμε την εποχή, αλλά να οδηγούμε τις εξελίξεις εφόσον στοχεύουμε στην κορυφή.
Ταυτόχρονα, όμως, οφείλουμε να στεκόμαστε στο πλευρό των τοπικών κοινοτήτων όπου δραστηριοποιούμαστε – είτε αυτές βρίσκονται στην Ξάνθη, στην Κομοτηνή και το Κιλκίς, είτε στη Βερόνα και τη Βόρεια Καρολίνα. Διότι η Sunlight είναι μεν ελληνική εταιρεία, αλλά είναι ταυτόχρονα παγκόσμια και πολυεθνική – τόσο στο όραμα όσο και στη λειτουργία της. Υποστηρίζουμε τους ανθρώπους που θέλουν να παραμείνουν και να διαπρέψουν στον τόπο τους και αυτό είναι δέσμευση του μετόχου μας – η αποκέντρωση και παραγωγή αξίας για τις τοπικές κοινωνίες. Είναι χρέος μας να διατηρήσουμε ζωντανά τα όνειρα των παιδιών που θέλουν να μείνουν και να δουλέψουν στον τόπο τους.
– Ποιες είναι οι επιπτώσεις για τη Sunlight από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ευρύτερη αύξηση κόστους;
– Η Sunlight, όπως όλοι, υφίσταται τις επιπτώσεις του πολέμου, αλλά πρέπει να προχωράει ασχέτως συνθηκών. Είμαστε μια εταιρεία που συνεργάζεται με τους πάντες, επιζητώντας σταθερότητα προς όφελος της υγιούς επιχειρηματικότητας.
Το κόστος έχει αυξηθεί πολύ και δυσανάλογα συγκριτικά με άλλες χώρες, με ένα τμήμα του να μετακυλίεται στους πελάτες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα επηρεαστούν, έως έναν βαθμό, τα αποτελέσματά μας. Ωστόσο, αισιοδοξούμε για το μέλλον, παρότι βραχυπρόθεσμα, για ενάμιση – δύο χρόνια ενδεχομένως, να υπάρξουν κάποια προβλήματα στην Ελλάδα και τις διεθνείς αγορές. Η Sunlight λειτουργεί με μακροπρόθεσμο ορίζοντα και γι’ αυτό οι μέτοχοί μας έλαβαν την απόφαση να συνεχιστεί πλήρως η αναπτυξιακή πορεία της εταιρείας, παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις συνέπειές του. Παρά τις αντιξοότητες παραμένουμε ανταγωνιστικοί, διότι είναι ίδιον των Ελλήνων η αντιμετώπιση των εμποδίων και η προσαρμογή στα νέα δεδομένα.
Και ίδιον της Sunlight είναι η αποτελεσματικότητα. Υπάρχουν πολλές προσπάθειες εκεί έξω που δουλεύονται πειραματικά με θετικά μεν αποτελέσματα στο εργαστήριο, αλλά που αποτυγχάνουν στη μεταφορά της θεωρίας στην πράξη και τη βιομηχανική παραγωγή. Στη Sunlight σχεδιάζουμε το κάθε μας βήμα με προσοχή ώστε να εξασφαλίζουμε ότι υπάρχουν ώριμες συνθήκες να προχωρήσουμε στην υλοποίηση των καινοτόμων σχεδίων μας.
Στόχος η πρωτιά
– Πώς διαμορφώνεται η πορεία υλοποίησης του επιχειρηματικού πλάνου της Sunlight ύψους 560 εκατ. ευρώ;
– Από το 2021 και σε βάθος πενταετίας η Sunlight Group έχει ανακοινώσει την υλοποίηση ενός φιλόδοξου και διαφοροποιημένου επιχειρηματικού πλάνου που περιλαμβάνει εκτεταμένες επενδύσεις. Επενδύσεις στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε εξοπλισμό, αυτοματοποίηση, έρευνα και ανάπτυξη και ανθρώπινο δυναμικό, αλλά και συγχωνεύσεις και εξαγορές. Το πλάνο αυτό ήδη υλοποιείται και επεκτείνεται, υπολογίζουμε μάλιστα ότι θα αυξηθεί κατά τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ έως την ολοκλήρωσή του.
Στόχος μας είναι να γίνουμε πρωταθλητές στον κλάδο μας, δηλαδή τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας για εκτός δρόμου βιομηχανικές εφαρμογές. Πρόκειται για μια ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά που κινείται παράλληλα με την ηλεκτροκίνηση των οχημάτων, την οποία γνωρίζει ο περισσότερος κόσμος. Μόνο η αγορά των μπαταριών για περονοφόρα οχήματα, όπου δραστηριοποιούμαστε δυναμικά εδώ και χρόνια –με πελάτες μας τους κορυφαίους του χώρου– αναμένεται να φτάσει τα 35 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια.
Στον τομέα της μπαταρίας μολύβδου για βιομηχανικές εφαρμογές αυτή τη στιγμή είμαστε ο Νο2 παίκτης στον κόσμο και έχουμε το βλέμμα στραμμένο στην πρωτιά. Για τον σκοπό αυτό επενδύουμε σε εγκαταστάσεις και εξοπλισμό. Χτίζουμε επτά καινούργια κτίρια στη βασική μας παραγωγική μονάδα στην Ξάνθη και τρεις νέες εγκαταστάσεις στο Κιλκίς, όπου βρίσκεται η Technoform, μονάδα κατασκευής εξαρτημάτων υψηλής τεχνολογίας που εξαγοράσαμε στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς. Επίσης, χτίζουμε ένα καινούργιο κτίριο στη μονάδα ανακύκλωσης μπαταριών στην Κομοτηνή και ένα ακόμη στην Αμερική, αποκλειστικά για τεχνολογίες λιθίου.
Μέσω των επενδύσεων που έχουμε ήδη πραγματοποιήσει, η δυναμικότητά μας έχει ανέλθει στα 4,5 εκατ. στοιχεία μολύβδου και θα αυξηθεί στα 6,3 εκατ. στοιχεία μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023. Ο συγκεκριμένος τομέας υπολογίζουμε να μας αποφέρει κύκλο εργασιών της τάξεως των 650 εκατ. ευρώ έως τα τέλη της επόμενης χρονιάς σε ετήσια βάση.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr