Οι εορτασμοί για την εκατονταετηρίδα της Μαρίας Κάλλας συνεχίζονται με την προσφορά στη μνήμη της του «Ελληνικού Συλλόγου Μαρία Κάλλας» στο Ηρώδειο για αύριο Σάββατο ενός ρεσιτάλ με δύο από τους πιο διάσημους και διακεκριμένους καλλιτέχνες του χώρου της όπερας: το ζεύγος Αλεξάνδρα Κούρζακ και Ρομπέρτο Αλάνια.
Την εξαιρετική Πολωνή σοπράνο δεν τη γνωρίζω προσωπικά, όμως τον Ρομπέρτο Αλάνια, έναν από τους κορυφαίους τενόρους της εποχής μας, ναι. Τον πρωτογνώρισα στο Λονδίνο, όταν ετοίμαζα στο βιβλίο μου «Diva: The New Generation» το κεφάλαιο για την τότε σύζυγό του, κορυφαία σοπράνο Αντζελα Γκεοργκίου. Οποτε τραγουδούσαν μαζί στο Κόβεντ Γκάρντεν, πηγαίναμε μετά για σπιτικό φαγητό στο «Giovanni», αγαπημένο τους σικελικό εστιατόριο.
Εκτοτε βλεπόμαστε στα γρήγορα έπειτα από παραστάσεις, και πρόσφατα τον πέτυχα, μέσω Ζουμ, προτού αναχωρήσει για το Παρίσι, εν μέσω «κηπουρικής τελευταίας στιγμής» στο σπίτι τους, στην Πολωνία.
Ο Αλάνια, γεννημένος στη Γαλλία από Σικελούς γονείς, είναι φαινόμενο ανάμεσα στους επιτυχημένους τενόρους της εποχής μας, διότι είναι 100% αυτοδίδακτος. Δεν σπούδασε σε ωδείο. Είναι επίσης μοναδικός επειδή από την αρχή τραγουδούσε όλο το ρεπερτόριο: Βέρντι, Πουτσίνι και βερισμό με την ίδια φυσική άνεση.
Από το ρεπερτόριο που θα παρουσιάσουν στην Αθήνα, τον ρωτάω με ποιους ρόλους αισθάνεται μεγαλύτερη ταύτιση. «Τους αγαπώ όλους! Τους διάλεξα διότι αισθάνομαι ερωτευμένος με τη μουσική τους, με τις συγκεκριμένες όπερες και το περιεχόμενό τους. Αν δεν ήμουν, δεν θα τις τραγουδούσα. Για παράδειγμα, όταν τραγούδησα το Σιρανό ντε Μπερζεράκ του Φράνκο Αλφάνο (συνθέτη που έγραψε το τέλος της “Τουραντό”, μετά τον θάνατο του Πουτσίνι), τον αγάπησα ιδιαίτερα, διότι μέσα του βρίσκω πολλά στοιχεία του εαυτού μου. Πρόκειται για έναν νέο φτωχό και κομπλεξικό, έμβλημα ενός γεννημένου κομπλεξικού, λόγω της μεγάλης μύτης του. Ολοι μας έχουμε συμπλέγματα, αλλά αυτό που μου αρέσει στον Σιρανό είναι ότι δεν πέφτει σε κατάθλιψη αλλά αποφασίζει “όχι, δεν θα αφήσω το εαυτό μου να διαλυθεί, θα καταφέρω να γίνω κάτι αξιοθαύμαστο στα μάτια όλων”».
Κόμπλεξ
Ωστε κάποιος γοητευτικός και επιτυχημένος όπως ο Αλάνια μπορεί να έχει κι εκείνος κόμπλεξ; «Βεβαίως! Το δικό μου είναι ότι ήμουν αυτοδίδακτος, χωρίς προχωρημένη μουσική παιδεία. Προερχόμουν από ταπεινή οικογένεια, δεν είχα σχέση με τον κόσμο του λυρικού τραγουδιού και της κλασικής μουσικής. Και κατηγορήθηκα πολύ γι’ αυτό, επειδή προσγειώθηκα ξαφνικά στον χώρο σαν εξωγήινος. Και όλοι έλεγαν ότι δεν θα κρατούσα πολύ, ότι σύντομα θα είμαι τελειωμένος. Και να με ακόμη, τραγουδώντας μάλιστα και βαρείς ρόλους όπως τον Τουρίντου στην “Καβαλερία Ρουστικάνα”».
Ο Πίνκερτον
Οταν τραγουδάει ρόλους τόσο έντονους, μπορεί εύκολα να τους αποβάλει από πάνω του μετά την παράσταση; «Οχι. Γιατί όταν τραγουδώ ένα ρόλο, βάζω τον εαυτό μου, τον Ρομπέρτο, στη θέση του ήρωα και ζω τον ρόλο ολοκληρωτικά. Συχνά με πιάνουν δάκρυα, τόσο πολύ ταυτίζομαι μαζί τους όπως, για παράδειγμα, με τον Πίνκερτον στη “Μαντάμα Μπάτερφλαϊ”. Για μένα, αυτός ο νέος που όλοι θεωρούν σιχαμένο, είναι απλά ένας ανώριμος νέος 20 ετών. Φτάνει σ’ ένα καινούργιο πόστο και οι συνάδελφοί του τού υποδεικνύουν να πάει σ’ ένα μπορντέλο, όπου υπάρχουν γκέισες τις οποίες μπορεί να “παντρευτεί” για όσο θέλει, δηλαδή για όσο μείνει στην Ιαπωνία. Ναι, υπόσχεται ότι θα ξαναγυρίσει, όπως θα έκανε οποιοσδήποτε στη θέση του για να μη στενοχωρήσει την κοπέλα. Αγνοεί τι γίνεται εν τω μεταξύ, αλλά όταν μαθαίνει ότι η Μπάτερφλαϊ έχει παιδί, αμέσως αναλαμβάνει την ευθύνη του και το παίρνει μαζί του, για να του προσφέρει μια ζωή πολύ καλύτερη από αυτή που θα είχε στην Ιαπωνία, ως νόθος γιος μιας “γκέισας”».
Προερχόμουν από ταπεινή οικογένεια, δεν είχα σχέση με τον κόσμο του λυρικού τραγουδιού και της κλασικής μουσικής και κατηγορήθηκα πολύ γι’ αυτό.
«Η τραγωδία είναι ότι η Μπάτερφλαϊ, ούσα τόσο νέα και πιθανώς πρωτόβγαλτη γκέισα λόγω της ηλικίας της, πιστεύει ότι ο “γάμος” τους είναι αληθινός. Μπορώ να φαντασθώ να συμβαίνει κάτι τέτοιο και τώρα, σε κάποιον νέο Αμερικανό στρατιώτη που στέλνεται στα 19 ή στα 20 στο Αφγανιστάν, πηγαίνει σε ένα μπορντέλο, του πουλούν μια γυναίκα και αφού φύγει, χρόνια μετά, μαθαίνει ότι αυτή έχει αποκτήσει παιδί. Τι θα κάνει; Θα την παντρευτεί; Και αν εν τω μεταξύ έχει παντρευτεί, θα χωρίσει; Αν είναι καλός, θα πάρει το παιδί για να του εξασφαλίσει μια καλύτερη ζωή. Πέρα απ’ αυτό τι άλλο μπορεί να κάνει; Αν συνέβαινε αυτό στον γιο μου, τι θα του έλεγα; Αν ο Πίνκερτον ήταν παλιάνθρωπος, ο Πουτσίνι δεν θα του είχε γράψει μουσική τόσο υπέροχη, τόσο εξαίσια όπως το ερωτικό ντουέτο της πρώτης πράξης. Γενικά, λατρεύω την “Μπάτερφλαϊ”, είναι η ωραιότερη όπερα του Πουτσίνι. Και πολλές φορές όταν τραγουδώ τον Πίνκερτον κατά τη διάρκεια της δεύτερης πράξης, στην οποία δεν εμφανίζομαι παρά ελάχιστα, στέκομαι στην άκρη της σκηνής όλη την ώρα, για ν’ ακούω. Και η στιγμή που η Μπάτερφλαϊ τραγουδάει για τα ανθισμένα λουλούδια, είναι τόσο ασύλληπτα ποιητική και συγκινητική που σχεδόν δεν αντέχεται. Αριστούργημα».
Πουτσίνι
Το ρεσιτάλ περιλαμβάνει άριες και ντουέτα από την «Τόσκα», επίσης δημοφιλέστατη όπερα του Πουτσίνι. Ο ήρωάς της, ο καβαλιέρε Καβαραντόσι, είναι και αυτός αγαπημένος ρόλος του Αλάνια. «Αν και σύντομος, είναι μουσικά θεσπέσιος. Αλλά και σαν χαρακτήρας, ο Καβαραντόσι είναι ευγενική ψυχή – καλλιτέχνης, ζωγράφος και πατριώτης. Αυτό που θαυμάζω ιδιαίτερα σ’ αυτόν είναι το ψυχικό του μεγαλείο στο φινάλε της τρίτης πράξης, όπου ξέρει πολύ καλά ότι ο Σκάρπια ξεγέλασε την Τόσκα και ότι θα τον εκτελέσουν στ’ αλήθεια. Αλλά για χάρη της δεν λέει τίποτα και παίζει μαζί της θέατρο έως την τελευταία στιγμή. Είναι ευγενής, καθαρός, φωτεινός. Είναι το φως, ενώ ο Σκάρπια είναι το σκότος. Ο ένας είναι άσπρος και ο άλλος μαύρος. Ο ένας είναι άγγελος και ο άλλος δαίμονας».
Ζευγάρι στη σκηνή
Από την αρχή της καριέρας του, δεν έλειπε ποτέ, ούτε από μια σεζόν ο Πουτσίνι και ο Αλάνια θεωρεί τον εαυτό του τυχερό επειδή η φωνή του έχει τη δυνατότητα να διαπερνάει την ορχήστρα χωρίς προβλήματα. Θεωρεί τον εαυτό του τυχερό επίσης γιατί πολύ συχνά είχε και έχει την ευκαιρία να τραγουδάει με τις συζύγους του, «πρώτα με την Αντζελα και τώρα με την Αλεξάντρα και επειδή και τις δύο φορές παντρεύτηκα καλλιτέχνιδες πολύ υψηλής ποιότητας. Η Αλεξάντρα είναι θαρραλέα, τολμηρή και, όπως και η Κάλλας, καλή ηθοποιός. Οι ερμηνείες της πάντα με συγκινούν. Είναι επίσης πολύ καλή μουσικός, προέρχεται από οικογένεια μουσικών με μουσική κουλτούρα πολύ ανώτερη από τη δική μου. Εχουμε τραγουδήσει μαζί “Τραβιάτα”, “Μπάτερφλαϊ”, “Τόσκα”, “Οθέλλο”, “Καβαλερία Ρουστικάνα” και “Παλιάτσους” στη Βερόνα. Νιώθω απέραντο σεβασμό για τους συναδέλφους μου και μου αρέσει να τραγουδώ και να μοιράζομαι μαζί τους τα πάθη και τα συναισθήματα που βιώνουν τα πρόσωπα που ερμηνεύουμε, καθώς και το δικό μου πάθος για την όπερα. Αναμφίβολα, όταν τραγουδώ με τη σύζυγό μου, υπάρχει κάτι έξτρα γιατί θέλουμε να θαυμάζει ο ένας τον άλλον. Για παράδειγμα, όταν τραγουδάει τη Μιμή, την Μπάτερφλαϊ ή την Τόσκα, μου φαίνεται σαν να έχω πολλές γυναίκες μέσα σε μία. Βλέπω κάθε φορά μια διαφορετική πλευρά της γυναίκας μου, και αυτό μου αρέσει πολύ».
Γκαλά όπερας των Ρομπέρτο Αλάνια και Αλεξάντρα Κούρζακ με τη Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Αθηναίων. Διευθύνει ο αρχιμουσικός Νάιντεν Τόντοροφ. Ωδείο Ηρώδου Αττικού, Σάββατο 17 Ιουνίου, ώρα 9 μ.μ.
